Kè bờ sông Mã hơn 82 tỷ đồng có nguy cơ 'trôi sông' vì hút cát

7 giờ trướcBài gốc

Hàng nghìn m2 đất canh tác bị “hà bá” nuốt trôi…

Những năm gần đây, hàng trăm người dân phía bờ tả sông Mã (đoạn qua xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa) hết sức lo lắng, bất an khi khu vực bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng. Hiện tượng này không chỉ cuốn đi hàng nghìn m2 đất hoa màu mà con đe dọa tính mạng của bà con.

Bà con khu vực này cho biết, hiện tượng sạt lở đã diễn ra nhiều năm, nhưng từ thời điểm tháng 6/2023 đến nay tốc độ diễn ra rất mạnh, cuốn trôi nhiều diện tích đất sản xuất nông nghiệp của bà con, với diện tích bị sạt lở của 2 thôn Nghĩa Kỳ và Giang Đông khoảng 12.000m2 đất sản xuất nông nghiệp; đe dọa trực tiếp đến 32 hộ dân khu vực ngoại đê sông Mã. Hiện nay, có những khu vực sạt lở chỉ cách nhà dân khoảng 50-70m.

Ông Lê Xuân Bòng bức xúc trước tình trạng khai thác cart làm sạt lở bờ sông, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất.

Ông Lê Xuân Bòng 78 tuổi, thôn Nghĩa Kỳ cho biết, vợ chồng ông bao năm qua chỉ trông chờ vào mấy sào ngô ở ven bờ sông Mã. Có năm thuận lợi thì trồng được 4 vụ ngô, năm ngoái thời tiết khắc nghiệt nên chỉ trồng 3 vụ. Những năm qua, gia đình ông vô cùng lo lắng khi liên tục xảy ra hiện tượng sạt lở bờ sông.

“Thực tế, gia đình tôi có hơn 800m2 đất bãi bồi này để sinh kế. Tất cả sinh hoạt, chi tiêu chỉ trông cậy vào mảnh đất này. Nhưng bờ sông lại lở liên tục, diện tích của chúng tôi chỉ còn hơn 700m2. Bản thân bà nhà tôi đã nhiều lần làm đơn kiến nghị tới các cấp chính quyền từ xã tới tỉnh”, ông Bòng cho biết.

Tình trạng sạt lở nghiêm trọng, hàng nghìn m2 đất canh tác của người dân bị cuốn theo dòng nước

Theo UBND huyện Vĩnh Lộc, khu vực sạt lở đi qua mỏ cát số 18 của Công ty TNHH Minh Chung khoảng 200m; đoạn hạ lưu mỏ cát số 18 (ngoài mốc mỏ) khoảng 400m. Thời điểm đó, UBND huyện Vĩnh Lộc đã chỉ đạo UBND xã Vĩnh Hòa phối hợp cùng Công ty TNHH Minh Chung thực hiện đóng cọc tre, chèn bao đất để gia cố bờ sông tại những vị trí đang xảy ra sạt lở. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời.

Dự án hơn 82 tỷ đồng có nguy cơ trôi theo dòng nước

Theo tìm hiểu của phóng viên VOV.VN, trước nguy cơ sạt lở bờ sông, ngày 14/11/2023 Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo “tạm dừng hoạt động khai thác tại mỏ cát số 18 xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc của công ty TNHH Minh Chung, đồng thời yêu cầu UBND huyện Vĩnh Lộc lựa chọn đơn vị tư vấn có đủ năng lực thực hiện khảo sát, tính toán, đánh giá xác định cụ thể nguyên nhân và đề xuất giải pháp xử lý sạt lở bờ sông Mã đoạn qua thôn Nghĩa Kỳ và thôn Giang Đông, xã Vĩnh Hòa.

UBND huyện Vĩnh Lộc đã lựa chọn đơn vị tư vấn xác định nguyên nhân sạt lở và phối hợp với các đơn vị liên quan đề xuất giải pháp xử lý báo cáo tỉnh theo quy định.

Đến ngày ngày 17/7/2024 Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 2993 phân bổ ngân sách tỉnh hỗ trợ cho dự án xử lý sự cố sạt lở bờ sông Mã với tổng kinh phí là 62,4 tỷ đồng, trong có phần kế hoạch vốn năm 2024 tỉnh giao là 25 tỷ đồng.

Trên cơ sở kế hoạch vốn được giao, UBND huyện Vĩnh Lộc đã chỉ đạo Ban QLDA đầu tư xây dựng huyện triển khai đầu tư. Đến ngày 7/10/2024 dự án đã được UBND huyện phê duyệt triển khai với tổng mức đầu tư 82,3 tỷ đồng.

Dự án Kè sạt lở đang triển khai thi công.

Ông Trịnh Tuấn Vũ, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Vĩnh Lộc cho biết: Dự án đã triển khai thi công từ tháng 12/2024, hiện nhà thầu thi công đang tập trung thi công xây dựng phần chân kè đá hộc, khối lượng đến nay ước đạt khoảng 10%.

“Hiện nhà thầu thi công đang tập trung thi công xây dựng phần chân kè đá hộc, khối lượng đến nay ước đạt 7,5% khối lượng công việc, tương ứng giá trị đạt khoảng 5 tỷ đồng. Chúng tôi đang cho đơn vị thi công gấp rút thực hiện tranh thủ trời nắng ráo, dự kiến tháng 3/2026 sẽ hoàn thành”, ông Vũ cho hay.

Tiếp đó, ngày 5/9/2024 Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn chỉ đạo lập hồ sơ cho mỏ cát của Công ty TNHH Minh Chung hoạt động khai thác trở lại.

Tuy nhiên, sau khi cơ quan chức năng tiến hành khảo sát, đó vẽ và gắn vào hệ tọa độ VN-2000 với bình đồ tuyến kè và bản đồ địa chính xã Vĩnh Hòa thì phần ranh giới này có một phần nằm trên mái và bãi sông hiện trạng và một phần chồng lên tuyến kè được thiết kế. Khi khai thác cát sẽ gây nguy hiểm đến mái, bãi sông (gây sạt lở) và trực tiếp ảnh hưởng đến tuyến kè.

Theo UBND huyện Vĩnh Lộc, trên đoạn sông này có hai mỏ cát giáp gianh nhau là mỏ số 18 của Công ty TNHH Minh Chung và mỏ số 54 của Công ty TNHH Nam Lực đang cùng hoạt động. Vị trí hai mỏ cát này trước đây chưa thu hồi 3,95ha của mỏ số 18 cách nhau khoảng 450m; sau khi mỏ số 18 hoàn trả 3,95ha thì hai mỏ này cách nhau khoảng 720m.

Để giữ đất canh tác, người dân đã lập chòi canh giám sát hoạt động hút cát

Điều đáng nói, thời gian gần đây, có từ 5-7 tàu khai thác cát hoạt động cả ngày lẫn đêm đã tiếp tục làm sạt lở tiếp mái bờ sông với chiều dài khoảng 20m vào ngày 22/02/2025. Do đó những hộ dân sống dọc bờ bãi sông xã Vĩnh Hòa đã có đơn phản ánh và kiến nghị về tình trạng khai thác cát trên.

Chính quyền địa phương kiểm tra và phát hiện một phần ranh giới của mỏ cát số 18 mới được phép khai thác trở lại nằm trên mái và bãi sông hiện trạng, một phần chồng lên tuyến kè được thiết kế.

Để đảm bảo an toàn tuyến kè chống sạt lở bờ sông Mã tại thôn Giang Đông và Nghĩa Kỳ, xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc, ngày 3/3/2025, UBND huyện Vĩnh Lộc đã có báo cáo số 94/BC-UBND và đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh xem xét về việc tạm dừng khai thác mỏ cát số 18 tại xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc của Công ty TNHH Minh Chung để đánh giá và điều chỉnh ranh giới khai thác của mỏ cát số 18 ra ngoài phạm vi lòng, bãi sông khu vực xây dựng tuyến kè, đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật. Đồng thời chỉ đạo huyện Yên Định có phương án quản lý hoạt động mỏ cát số 54 của Công ty TNHH Nam Lực.

VOV.VN sẽ tiếp tục phản ánh diễn biến vụ việc.

Lê Hải/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/ke-bo-song-ma-hon-82-ty-dong-co-nguy-co-troi-song-vi-hut-cat-post1162788.vov