Ảnh minh họa.
Kế hoạch này được xây dựng trên cơ sở triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 2230/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, với mục tiêu cốt lõi là cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đồng thời xác định rõ trách nhiệm của từng đơn vị, nhằm xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển ngành đường sắt trong giai đoạn mới, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội bền vững của đất nước.
Theo kế hoạch, Bộ Xây dựng sẽ tập trung nguồn lực vào các công trình trọng điểm quốc gia, với 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chính: hoàn thiện thể chế, chính sách; tăng cường năng lực cơ sở đào tạo; tổ chức đào tạo, bồi dưỡng; phát triển nhân lực nghiên cứu và làm chủ công nghệ; đẩy mạnh hợp tác quốc tế; đa dạng hóa nguồn lực đầu tư qua mô hình hợp tác công-tư (PPP); và các biện pháp phối hợp liên ngành.
Một nội dung trọng tâm là nâng cao năng lực đào tạo và làm chủ công nghệ hiện đại. Các cơ sở giáo dục đại học và nghề nghiệp như Trường đại học Công nghệ Giao thông vận tải, Trường đại học Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh và Trường cao đẳng Giao thông vận tải Trung ương I sẽ được ưu tiên đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị phòng thí nghiệm đạt chuẩn khu vực và quốc tế. Đặc biệt, kế hoạch nhấn mạnh đào tạo nhân lực cho các loại hình đường sắt tiên tiến như đường sắt tốc độ cao, đường sắt điện khí hóa và đường sắt đô thị. Chương trình đào tạo sẽ được chuẩn hóa theo hướng tích hợp lý thuyết với thực hành, áp dụng công nghệ mô phỏng số và nền tảng học trực tuyến, giúp sinh viên nhanh chóng tiếp cận thực tế công việc sau khi tốt nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả lao động và an toàn giao thông.
Kế hoạch cũng đề ra lộ trình đào tạo đa dạng, thực chất và linh hoạt: cử sinh viên xuất sắc đi học tập tại các quốc gia có hệ thống đường sắt phát triển; tổ chức đào tạo chuyển đổi, văn bằng hai cho đội ngũ cán bộ kỹ thuật hiện có nhằm phục vụ các dự án khởi công trong giai đoạn 2025-2028. Đối với nhân lực quản lý, các chương trình bồi dưỡng ngắn hạn trong và ngoài nước sẽ tập trung vào kỹ năng quản trị hệ thống hiện đại và tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, mô hình liên kết "Nhà nước-Nhà trường-Doanh nghiệp" được đẩy mạnh để bảo đảm đầu ra chất lượng và tính ứng dụng cao của công tác đào tạo. Bộ Xây dựng khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước tham gia hỗ trợ nguồn lực, bảo đảm sử dụng kinh phí tiết kiệm, đúng mục đích và hiệu quả.
Để bảo đảm tính khả thi và hiệu quả cao, Bộ Xây dựng đề nghị sự phối hợp chặt chẽ từ các Bộ: Giáo dục và Đào tạo, Tài chính, Khoa học và Công nghệ, Công thương, Công an; cùng Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam. Sự hiệp lực liên ngành này không chỉ dừng lại ở đào tạo chuyên môn mà còn mở rộng sang xây dựng cơ chế chính sách ưu đãi, thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời bảo đảm an ninh, an toàn cho toàn hệ thống đường sắt quốc gia.
Với kế hoạch này, ngành đường sắt Việt Nam được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá về chất lượng nguồn nhân lực, giúp đất nước không chỉ vận hành hiệu quả mà còn từng bước làm chủ công nghệ cốt lõi, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, hướng tới mục tiêu xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI.
Kim Cương