Đây là nỗ lực mạnh mẽ nhằm vực dậy gã khổng lồ công nghệ Mỹ đang gặp khó khăn.
Hướng đi mới bao gồm việc tái cấu trúc cách tiếp cận với AI và cắt giảm nhân sự để giải quyết vấn đề mà Lip-Bu Tan cho là sự trì trệ và bộ máy quản lý trung gian cồng kềnh. Một trong những ưu tiên hàng đầu với Lip-Bu Tan là cải tổ hoạt động sản xuất của Intel, vốn trước đây chỉ sản xuất chip cho riêng công ty này nhưng nay đang gia công chất bán dẫn cho các khách hàng bên ngoài, theo các nguồn tin.
Cổ phiếu Intel tăng gần 7% lên mức 25,55 USD ngay sau khi Reuters công bố thông tin này.
Tại một cuộc họp toàn công ty sau khi được bổ nhiệm tuần trước, Lip-Bu Tan nói với nhân viên rằng Intel sẽ phải đưa ra những "quyết định khó khăn", theo hai nguồn tin khác có mặt tại sự kiện.
Chuyên gia trong ngành bán dẫn Dylan Patel cho biết một trong những vấn đề lớn của Intel dưới thời Pat Gelsinger, giám đốc điều hành tiền nhiệm rời công ty vào tháng 12.2024, là ông quá "tử tế".
"Ông ấy không muốn sa thải nhiều quản lý cấp trung theo cách mà công ty cần phải làm", Dylan Patel nhận xét.
Thách thức cực lớn
Ở tuổi 65, Lip-Bu Tan từng là Giám đốc điều hành công ty phần mềm thiết kế chip Cadence Design Systems và là nhà đầu tư công nghệ. Ông cũng từng là thành viên hội đồng quản trị Intel nhưng từ chức vào tháng 8.2024 do bất đồng về định hướng của nhà sản xuất chip này sau nhiều năm hoạt động kém hiệu quả trên thị trường.
Việc Lip-Bu Tan quay lại Intel với tư cách giám đốc điều hành đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, khi ông tiếp quản công ty sau một thập kỷ với hàng loạt quyết định sai lầm của ba CEO đời trước đó.
Trong khoảng thời gian này, Intel đã thất bại trong việc sản xuất chip cho smartphone và bỏ lỡ nhu cầu tăng vọt với chip AI, để các đối thủ như Arm Holdings và Nvidia chiếm lĩnh thị trường. Kết quả là Intel báo lỗ 19 tỉ USD trong năm 2024, mức lỗ đầu tiên kể từ 1986.
Trước mắt, Lip-Bu Tan đặt mục tiêu cải thiện hiệu suất của bộ phận sản xuất của Intel, nơi gia công chip cho các công ty như Microsoft và Amazon. Ông cũng dự định hồi sinh kế hoạch sản xuất chip cho máy chủ AI và mở rộng sang các lĩnh vực khác như phần mềm, robot, mô hình nền tảng AI.
Một người phát ngôn của Intel cho biết: "Lip-Bu Tan sẽ dành nhiều thời gian để lắng nghe khách hàng, đối tác và nhân viên khi ông ấy tiếp quản vai trò CEO và làm việc chặt chẽ với đội ngũ lãnh đạo để định vị công ty cho thành công trong tương lai".
Một trong những ưu tiên hàng đầu với Lip-Bu Tan là cải tổ hoạt động sản xuất chip của Intel - Ảnh: Digitimes
Cải tổ mảng sản xuất chip
Chiến lược với Lip-Bu Tan là sự điều chỉnh từ kế hoạch của Pat Gelsinger. Trọng tâm của Pat Gelsinger khi còn tại vị là biến Intel thành nhà sản xuất chip theo hợp đồng cạnh tranh với TSMC để cung cấp chip cho Apple, Nvidia và Qualcomm. TSMC hiện là nhà sản xuất chip theo hợp đồng số 1 thế giới, có trụ sở ở Đài Loan.
Pat Gelsinger đã cam kết chi hàng chục tỉ USD để xây dựng các nhà máy tại Mỹ và châu Âu nhằm sản xuất chip cho cả Intel lẫn khách hàng bên ngoài. Tuy nhiên, ông buộc phải thu hẹp tham vọng này khi thị trường dành cho sản phẩm cốt lõi của Intel suy giảm.
Lip-Bu Tan đã chỉ trích nội bộ Intel về cách thực hiện của Pat Gelsinger, theo hai nguồn tin. Khi đảm nhiệm vị trí giám đốc điều hành Intel năm 2021, Pat Gelsinger ưu tiên sản xuất chip cho khách hàng bên ngoài nhưng không thể cung cấp dịch vụ kỹ thuật và chăm sóc khách hàng tốt như TSMC, dẫn đến các lần trì hoãn và thất bại.
Lip-Bu Tan hình thành quan điểm sau nhiều tháng đánh giá quy trình sản xuất của Intel, khi ông được bổ nhiệm vào vai trò giám sát đặc biệt cuối năm 2023. Ông bày tỏ sự thất vọng với văn hóa công ty, cho rằng Intel đã đánh mất tinh thần "Chỉ những ai biết lo sợ mới sống sót" mà cựu giám đốc điều hành Andy Grove từng đề cao.
Hội đồng quản trị Intel đã từ chối một số đề xuất của Lip-Bu Tan vào năm 2024, dẫn đến việc ông từ chức đột ngột hồi tháng 8. Tuy nhiên, với tư cách giám đốc điều hành Intel mới, Lip-Bu Tan sẽ có toàn quyền thực hiện các thay đổi.
Ngoài việc cắt giảm nhân sự, Lip-Bu Tan không có nhiều lựa chọn ngoài việc cải thiện hoạt động sản xuất chip hiện tại của Intel. Panther Lake, thế hệ chip AI tiên tiến sắp ra mắt, sẽ phụ thuộc vào nhà máy nội bộ với công nghệ mới 18A của Intel. Sự thành công tài chính của Intel trong năm nay sẽ gắn liền với việc bán ra dòng chip này.
Trong bản ghi nhớ nội bộ được công bố tuần trước, Lip-Bu Tan ám chỉ rằng ông sẽ tiếp tục kiểm soát các nhà máy, đảm bảo Intel duy trì vị thế là “nhà sản xuất chip đẳng cấp thế giới”.
Để thành công, Lip-Bu Tan cần thu hút ít nhất hai khách hàng lớn để gia công chip với số lượng cao. Một phần của chiến lược này sẽ bao gồm cả cải tiến quy trình sản xuất để làm cho sản phẩm Intel dễ dàng tương thích với các công ty như Nvidia và Google.
Những tuần gần đây, Intel đã có những tiến bộ trong quy trình sản xuất và thu hút sự quan tâm từ Nvidia, Broadcom cũng như AMD. Những công ty đang tiến hành thử nghiệm sản xuất chip tại Intel theo công nghệ 18A.
Lip-Bu Tan dự kiến sẽ nghiên cứu các cách để cải thiện sản lượng để cung cấp nhiều chip hơn được in trên mỗi đĩa bán dẫn silicon, khi Intel chuyển sang sản xuất hàng loạt chip nội bộ đầu tiên bằng quy trình 18A trong năm nay.
Mục tiêu dài hạn của doanh nhân 65 tuổi này là đưa Intel vào chu kỳ ra mắt chip AI hàng năm, tương tự Nvidia. Tuy nhiên theo các chuyên gia trong ngành, phải đến ít nhất năm 2027, Intel mới có thể phát triển một kiến trúc AI mới hấp dẫn cho chip AI.
Sinh ra ở Malaysia, lớn lên tại Singapore và hiện là công dân Mỹ, Lip-Bu Tan đã theo học kỹ thuật hạt nhân tại Học viện Công nghệ Massachusetts trước khi chuyển đến bang California để theo đuổi sự nghiệp kinh doanh. Vào năm 1987, ông thành lập Walden International - hãng đầu tư mạo hiểm chuyên rót vốn vào các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ. Chính tư duy mạo hiểm và tầm nhìn sắc bén đã giúp Lip-Bu Tan nhanh chóng trở thành một nhân vật quan trọng trong ngành.
Dưới sự lãnh đạo của Lip-Bu Tan, Cadence Design Systems đã chuyển mình mạnh mẽ. Từ năm 2009 đến 2021, ông đã giúp Cadence Design Systems hợp tác chặt chẽ với TSMC, đưa công ty này trở thành đối tác quan trọng trong ngành. Cổ phiếu của Cadence Design Systems tăng 3.200% trong thời gian Lip-Bu Tan điều hành và hãng này trở thành nền tảng thiết kế chip cho các gã khổng lồ như Apple, Amazon, Google.
Không chỉ vậy, Lip-Bu Tan còn là nhà đầu tư chiến lược vào nhiều công ty khởi nghiệp đầy tiềm năng. Ông từng đầu tư vào Annapurna Labs, công ty sau này được Amazon mua lại với giá 370 triệu USD để phát triển bộ phận chip nội bộ. Ông cũng đặt cược vào Nuvia, công ty khởi nghiệp được Qualcomm mua lại với giá 1,4 tỉ USD nhằm cạnh tranh trực tiếp với Intel trên thị trường chip PC.
Sơn Vân