Tan hoang bên bờ Suối Thia
Có mặt tại hiện trường, chúng tôi không khỏi xót xa trước cảnh tượng tan hoang, nhiều đoạn kè Suối Thia bị hỏng nặng sau đợt mưa lũ vừa qua.
Tình trạng mặt sân bê tông của kè suối Thia bị đứt gãy do ảnh hưởng của mưa lũ.
Tại khu vực tổ 2, phường Cầu Thia, mặt sân của kè bị đứt gãy, những mảng bê tông lớn vỡ nát, trơ ra kết cấu rọ đá bên trong. Theo ghi nhận, toàn bộ hệ thống móng kè dài khoảng 150 m đã bị nước lũ xói rỗng, gây nứt và đổ gãy.
Đáng nói, dự án sân kè suối Thia này mới được hoàn thành vào ngày 30/8/2025, với tổng mức đầu tư 4,2 tỷ đồng nhưng còn chưa được nghiệm thu, bàn giao thì đã bị mưa lũ tàn phá.
Đặc biệt, tại thôn Nà Đường, sự tàn phá của trận lũ thể hiện rõ nhất. Mưa lũ đã phá hủy hoàn toàn đoạn bờ kè dài hàng chục mét, dòng nước hung dữ xói thẳng vào bờ, đe dọa nghiêm trọng đến móng cây cầu treo Nà Lốc gần đó.
Trước tình thế cấp bách, chính quyền địa phương đã phải huy động nguồn lực gia cố, kè tạm thời bằng rọ đá để giữ lại phần móng cầu huyết mạch này.
Ở phía đối diện, hàng trăm mét kè cũng đã bị mưa lũ cuốn phăng, đứt gãy, kéo theo nhiều thửa ruộng đang trồng ngô, bí của người dân bị vùi lấp trong bùn, cát.
Hàng trăm mét kè suối Thia thuộc địa phận tổ dân phố Nà Đường bị mưa lũ phá hủy hoàn toàn.
Theo báo cáo của UBND phường Cầu Thia, hoàn lưu bão số 10 đã gây ra mưa rất lớn, trên 200 mm, khiến mực nước suối dâng cao, gây sạt lở tại 3 vị trí thuộc tổ dân phố Nậm Tọ (100 m) và tổ dân phố Nà Đường (2 vị trí, tổng chiều dài 420 m).
Người dân bất an
Trao đổi với chúng tôi, bà Hoàng Thị Lý – Chủ tịch UBND phường Cầu Thia cho biết: "Trên địa bàn phường, kè Suối Thia bị vỡ hoàn toàn 3 vị trí và có 2 vị trí khác bị rạn nứt, sạt lở. Ngay trong thời điểm thiên tai, chính quyền đã phải tổ chức di dời khẩn cấp hơn 132 hộ dân ra khỏi khu vực nguy hiểm".
"Nếu các vị trí kè bị vỡ không được khắc phục, xử lý ngay thì nguy cơ sẽ vỡ tiếp các đoạn kè tiếp theo, có thể ảnh hưởng đến 513 hộ dân trên địa bàn" - bà Lý cho biết thêm.
Nỗi lo này cũng là tâm trạng chung của nhiều hộ dân trên địa bàn. Ông Hà Văn Hùng - Bí thư Chi bộ tổ dân phố Nà Đường cho biết: "Gần 400 m kè đã bị sạt lở, bà con rất lo lắng".
Toàn bộ đất cát đã vùi lấp hơn 4 ha lúa của người dân. Nghiêm trọng hơn, trong khu vực tổ dân phố Nà Đường vẫn còn 24 hộ dân với 105 khẩu chưa có đất để di chuyển đến nơi ở mới an toàn.
Phường Cầu Thia triển khai kè rọ đá tạm thời tại thôn Nà Đường để bảo vệ cầu treo Nà Lốc.
Thiệt hại không chỉ dừng lại ở nhà cửa, mà còn là tư liệu sản xuất. Ông Lường Văn Liên, người dân tại tổ dân phố Nà Đường buồn rầu chia sẻ, gia đình đã mất trắng 1.000 m2 đất trồng ngô, bí.
"Bà con mong muốn cơ quan chức năng sớm khắc phục các đoạn kè bị ảnh hưởng thiên tai để người dân ổn định sản xuất", ông Liên bày tỏ.
Cần giải pháp bền vững
Điều đáng nói, đây không phải lần đầu người dân nơi đây phải đối mặt với cảnh tượng này.
"Đây là lần thứ 3 bờ kè này bị vỡ. Cứ 2-3 năm lại vỡ một lần, bà con không thể yên tâm phát triển kinh tế", ông Hùng cho biết thêm.
Từ thực tế đó, người dân không chỉ mong muốn một sự khắc phục tạm thời, mà cần có giải pháp căn cơ và bền vững hơn.
Ông Hùng đề xuất: "Chúng tôi mong các nhà thiết kế phải tham khảo ý kiến của địa phương, những người am hiểu dòng chảy, để có phương án hợp lý, đảm bảo an toàn".
Cụ thể, người dân đề nghị thay thế các cống bi nhỏ bằng cầu bản để đảm bảo thoát nước tốt hơn, tránh ùn tắc gây áp lực lên kè và khu dân cư.
Nhiều diện tích đất ruộng của Nhân dân phường Cầu Thia bị bùn, cát vùi lấp.
Trước mắt, phường Cầu Thia đã đề nghị tỉnh ban hành tình huống khẩn cấp và xây dựng khẩn cấp để sửa chữa các đoạn kè, đồng thời kiến nghị khảo sát, chỉnh trị lại toàn bộ dòng chảy Suối Thia để đảm bảo an toàn lâu dài cho người dân.
Cuộc sống của hàng trăm hộ dân phường Cầu Thia đang bị đe dọa từng ngày, hơn lúc nào hết, họ cần những giải pháp kịp thời, hiệu quả, không chỉ khắc phục hậu quả trước mắt, mà còn để xây dựng "lá chắn" thực sự vững chắc, giúp người dân an cư, lạc nghiệp.
Hùng Cường - Hoàng Anh Dũng