Khắc phục khoảng trống pháp luật trong phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả

4 giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên: Cần phân định rõ trách nhiệm

Gần đây có những vụ việc sản xuất, kinh doanh thuốc giả bị cơ quan chức năng phát hiện và triệt phá, điển hình là các đường dây sản xuất, buôn bán kháng sinh giả và đường dây thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả trên nhiều địa bàn. Nguyên nhân của tình trạng sản xuất, kinh doanh thuốc giả gia tăng là do nhu cầu thuốc cho công tác khám, chữa bệnh của Nhân dân tăng cao, đặc biệt sau đại dịch Covid-19; lợi nhuận trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thuốc giả cao; công nghệ in ấn bao bì, thương mại điện tử phát triển... tạo thuận lợi cho hàng giả, trong đó có thuốc giả dễ được tiêu thụ.

Ngoài ra, các cá nhân, đơn vị cũng lợi dụng tâm lý mua hàng giá rẻ của người tiêu dùng để điều trị; bất chấp các quy định pháp luật vì lợi nhuận, lợi ích cá nhân... Trong khi đó, nhân sự làm công tác phòng, chống thuốc giả của ngành y tế khá mỏng cả ở cấp Trung ương và địa phương; các trung tâm kiểm nghiệm tại các địa phương mặc dù đã được quan tâm đầu tư nhưng phần lớn trong số này chưa đáp ứng được yêu cầu.

Trong nhiều năm trở lại đây, Bộ Y tế không ghi nhận trường hợp kinh doanh thuốc giả ở các cơ sở khám, chữa bệnh mà thuốc giả được phát hiện chủ yếu ở các cơ sở bán lẻ hoặc qua các kênh thương mại điện tử. Thời gian qua, Bộ Y tế đã tăng cường thanh tra, kiểm tra, chia sẻ thông tin xử lý vi phạm. Nhờ đó, Bộ Y tế đã phát hiện ra đường dây sản xuất, buôn bán thuốc giả ở Thanh Hóa, sau đó phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý. Ví dụ như vụ ""kẹo rau củ Kera", việc kiểm nghiệm rất vất vả và tốn kém.

Hạn chế trong công tác phòng, chống thuốc giả hiện nay là do một số địa phương còn coi đây là nhiệm vụ của ngành y tế. Quy định của pháp luật cũng chưa phân định rõ người, rõ việc giữa các bộ, ngành.

Vừa qua, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị 17-CT/TW yêu cầu phân định rất rõ chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm của các ngành trong bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm; thực hiện phân cấp, phân quyền, đổi mới phương thức quản lý, điều hành, phối hợp, bảo đảm khoa học, chặt chẽ, hiệu quả; khắc phục tình trạng chồng chéo, buông lỏng quản lý công tác bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm.

Cần phải xem phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả là nhiệm vụ chính trị quyết liệt, không ngừng nghỉ. Cấp ủy, chính quyền các tỉnh thành cần lãnh đạo, chỉ đạo toàn bộ hệ thống chính trị của địa phương tham gia đấu tranh với các hành vi vi phạm này, đặc biệt trong bối cảnh sau sắp xếp bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phan Tâm: Tăng chế tài, mức phạt với quảng cáo sai sự thật

Hiện nay, việc quảng cáo trên môi trường số quá thuận lợi dẫn đến nhiều đơn vị tổ chức, cá nhân tìm mọi cách "lách" luật, xây dựng các chương trình quảng cáo sai sự thật, gây khó khăn cho các cơ quan quản lý.

Nhận thức rõ mối nguy hại của hành vi quảng cáo sai sự thật về những sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người, tại Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Trong đó, bổ sung các quy định chặt chẽ hơn về hoạt động quảng cáo trên mạng, đặc biệt là các nội dung liên quan đến người có ảnh hưởng (người chuyển tải sản phẩm quảng cáo) và quảng cáo xuyên biên giới.

Luật mới cũng quy định về trách nhiệm của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, yêu cầu rõ ràng hơn trong việc phân biệt nội dung quảng cáo và không quảng cáo cũng như các giải pháp kỹ thuật để kiểm soát và gỡ bỏ quảng cáo vi phạm pháp luật.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, các hình thức và hành vi quảng cáo thuốc giả, thực phẩm giả rất tinh vi. Các đối tượng vì lợi nhuận cao nên sẵn sàng "lách" luật để có nhiều hình thức “ngụy trang” nhằm quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật, như các video clip chia sẻ trải nghiệm cá nhân, gây khó khăn cho cơ quan quản lý nhà nước trong việc áp dụng các quy định của Luật Quảng cáo để xử phạt hành vi vi phạm.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xác định, phải quản lý chặt chẽ các hành vi quảng cáo sai sự thật, quảng cáo “trá hình” nhằm cắt đứt sự kết nối giữa người sản xuất, người mua bán hàng giả, hàng kém chất lượng và người tiêu dùng. Tăng cường truyền thông nhằm định hướng người tiêu dùng, nâng cao hành vi tiêu dùng theo hướng thông minh hơn, có trách nhiệm hơn, để người tiêu dùng miễn nhiễm với hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng được quảng cáo sai sự thật.

Thời gian qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã và đang tăng cường thực hiện nhiệm vụ trên mọi khía cạnh quản lý nhà nước: xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; tổ chức, thực thi; đa dạng hóa phương thức truyền thông nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động thông tin về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Sắp tới, trong quá trình xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn thực thi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, Bộ sẽ tham mưu Chính phủ ban hành các văn bản quy định chi tiết việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo, trong đó, tăng chế tài, phạt nặng đối với người nổi tiếng, người có ảnh hưởng xã hội quảng cáo sai sự thật nhằm tăng tính răn đe.

Về công cụ kỹ thuật, Bộ sẽ tăng cường tận dụng hệ thống tuyên truyền, nhất là hệ thống truyền thanh cơ sở, để người dân nâng cao nhận thức, tích cực tham gia phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an, Đại tá Nguyễn Công Khôi: Cơ quan công an chưa phát hiện vụ sản xuất hàng giả nào bị oan sai

Trước đây, cơ quan điều tra chỉ tập trung đấu tranh với hành vi kinh doanh hàng giả là sản phẩm do người khác, doanh nghiệp khác sản xuất. Các hành vi này thường được thực hiện lén lút, bí mật, che giấu nhưng bây giờ các đối tượng vừa sản xuất hàng giả, vừa tự công bố sản phẩm nên việc sản xuất sản phẩm giả được thực hiện công khai hàng loạt với doanh số rất lớn.

Chính vì vậy, trong quá trình trong đấu tranh và xử lý vi phạm, cơ quan điều tra bao giờ cũng phải làm rõ các đối tượng này có 2 loại sổ sách kế toán để che giấu lợi nhuận, do lợi nhuận rất lớn nên họ sẵn sàng và bất chấp để sản xuất hàng giả.

Đơn cử, trong vụ "sữa Hiup 27", nguyên liệu sản xuất cho mỗi sản phẩm chỉ có 15-17 loại chất, nhưng đã được nâng khống lên 37 chất dinh dưỡng; giá trị thực chỉ khoảng 85.000 - 100.000 đồng/sản phẩm nhưng khi bán ra thị trường (sau khi có khuyến mại), giá khoảng 600.000 - 800.000 đồng/sản phẩm, cao gấp 5 - 10 lần so với giá trị thực và được bán với doanh số rất lớn. Đây là một trong những hành vi lợi dụng quy định, chính sách tự công bố sản phẩm để sản xuất, kinh doanh hàng giả công khai.

Các văn bản quy phạm pháp luật hiện tại đã quy định rất rõ về hàng giả, hàng kém chất lượng và những mặt hàng nào nghi là hàng giả thì phải được xác định rõ để xử lý. Đến nay, cơ quan Công an chưa phát hiện vụ sản xuất hàng giả nào mà oan sai.

Nhật An; Ảnh: Phạm Thắng

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/khac-phuc-khoang-trong-phap-luat-trong-phong-chong-thuoc-gia-thuc-pham-gia-10385027.html