Khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế

2 giờ trướcBài gốc

Kho thuốc Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM luôn đảm bảo đầy đủ.

Khắc phục tình trạng thiếu thuốc

Vấn nạn thiếu thuốc, trang thiết bị y tế là một thách thức lớn đối với ngành Y và để cải thiện tình trạng này, Bộ Y tế đang nỗ lực triển khai nhiều biện pháp đồng bộ với kỳ vọng việc này sớm chấm dứt.

Đồng thời, nhiều bệnh viện cũng đã có những cách làm sáng tạo để triển khai các gói thầu mua sắm thuốc, vật tư với mục tiêu lớn nhất là đảm bảo cung ứng thuốc, vật tư phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân.

Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, qua kiểm tra rà soát, Bộ Y tế thấy rằng có xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại một số bệnh viện. Nguyên nhân là trong đầu năm 2024, các bệnh viện áp dụng Luật Đấu thầu mới nên việc áp dụng còn chậm trễ.

Một số gói thầu đưa ra những quy định chưa phù hợp dẫn đến không lựa chọn được nhà thầu, phải hủy thầu để đấu thầu lại.

Ông Hoàng Cương, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ Y tế thông tin: “Về cơ bản, các vướng mắc chủ yếu từ phía cơ sở y tế trong quá trình thực thi là do chưa có cách hiểu thống nhất. Một số địa phương đã ban hành quy định phân cấp triệt để cho các cơ sở y tế, các bệnh viện quyết định việc mua sắm nhưng cũng có một số địa phương lại phân cấp ở mức vừa phải. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc kéo dài thời gian mua sắm vì phải qua các bước trình duyệt, thẩm định trung gian”.

Ông Cương cho biết thêm, những vướng mắc phát sinh kể từ khi văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu được ban hành không phải là nguyên nhân chủ chốt.

Bằng chứng là rất nhiều địa phương, bệnh viện đã đấu thầu và không gặp vướng mắc gì. Tuy nhiên, một số bệnh viện khác lại xảy ra vướng mắc.

Cũng theo ông Cương, các khó khăn của địa phương tập trung chủ yếu xoay quanh các nội dung như thủ tục thẩm định, phê duyệt tại một số địa phương còn phức tạp; có địa phương còn chưa phân cấp triệt để cho các bệnh viện trong việc quyết định mua sắm;

Việc thu thập báo giá, thông tin để xác định giá gói thầu còn có cách hiểu chưa thống nhất như việc xác định giá gói thầu theo báo giá cao nhất, thấp nhất hay trung bình; khó khăn trong việc phê duyệt dự toán ngân sách dành cho mua sắm;

Việc đánh giá về xuất xứ của hàng hóa mà nhà thầu nêu trong hồ sơ dự thầu; Một số bệnh viện chưa mạnh dạn quyết định mua sắm cho 2 - 3 năm thay vì chỉ đấu thầu theo từng năm như trước đây…

Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia cũng khẳng định, trong một năm qua, Bộ Y tế đã ban hành nhiều văn bản đặc biệt hỗ trợ tháo gỡ cho các cơ sở y tế rơi vào tình trạng khó đấu thầu, mua sắm sau dịch Covid-19 và đến đầu năm 2024 đã gỡ gần như hoàn toàn những vướng mắc này.

Vận dụng nhuyền nhuyễn chính sách

Ghi nhận tại một số cơ sở y tế phía Nam cho thấy, bằng những cách làm khác nhau, từ vận dụng nhuần nhuyễn chính sách, đến việc thành lập trung tâm đấu thầu riêng, tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế đã được khắc phục.

PGS. TS. Nguyễn Minh Anh, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) cho biết, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM là đơn vị tiên phong trong xây dựng đơn vị chuyên môn riêng về đấu thầu từ năm 2018.

Cụ thể, từ năm 2018, khi lượng bệnh nhân tăng lên, hoạt động mua sắm nhiều, Ban Giám đốc đã thành lập Đơn vị Quản lý đấu thầu.

Đơn vị chuyên trách tư vấn pháp lý các khâu về thủ tục, cập nhật, phổ biến các văn bản pháp lý liên quan, xây dựng quy trình quy định nội bộ liên quan đến công tác mua sắm để bảo đảm mua đúng, mua đủ, mua hợp pháp.

“Nhờ quy trình chặt chẽ, chúng tôi cùng phối hợp chạy được mấy trăm gói thầu không bị gián đoạn, ngay cả giai đoạn khó khăn nhất. Chúng tôi cân đối được hết các khâu để cùng phối hợp thực hiện nên thủ tục rất nhanh, không có yếu tố chủ quan nào dẫn đến chậm thầu, chậm trễ đáp ứng cung ứng cho thực hiện nhiệm vụ chuyên môn bệnh viện”, PGS. TS. Nguyễn Minh Anh cho hay.

Khi có văn bản pháp luật mới ra đời, Đơn vị Quản lý đấu thầu nhanh chóng cập nhật, phổ biến và tư vấn cho các đơn vị áp dụng vào thực tiễn kịp thời, không làm gián đoạn trong lúc giao thời giữa các văn bản hướng dẫn.

Được biết, với mô hình này, tỷ lệ đấu thầu, mua sắm của Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đến nay đạt 80%.

Khoảng 10 - 20% còn lại không phải vướng mắc nội bộ chủ quan mà do khách quan của chuỗi cung ứng do nhà thầu do đứt gẫy nguồn cung; vướng mắc và kéo dài thời gian cung ứng do chờ xin gia hạn giấy phép đăng ký lưu hành thuốc.

"Đây là những vướng mắc ngoài phạm vi của bệnh viện và Bộ Y tế. Tuy nhiên, số đó không ảnh hưởng nghiêm trọng tới bệnh viện. Chúng tôi luôn có giải pháp thay thế thuốc tương đương về mặt công dụng điều trị, bệnh nhân được hưởng điều trị tương đối ổn", PGS.TS Minh Anh chia sẻ.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, BSCKII. Nguyễn Thị Bích Nga, Trưởng Khoa Dược thông tin: ‘Khi Luật Đấu thầu sửa đổi năm 2023, bệnh viện dự kiến khoảng thời gian vài tháng sau sẽ có những Nghị định, Thông tư mới hướng dẫn về đấu thầu nên đã nhanh chóng chuẩn bị các tình huống, tranh thủ đấu thầu thuốc cho năm 2024".

Khi Bộ Y tế có Thông tư hướng dẫn triển khai Luật Đấu thầu 2023, bệnh viện có đầy đủ cơ sở pháp lý để thực hiện tổ chức mua sắm thuốc với nhiều hình thức khác, đặc biệt là với đấu thầu rộng rãi và mua sắm trực tiếp.

Nhờ đó, bệnh viện đã thực hiện được gói thầu lớn nhất. Với những thuốc chống dịch, cấp cứu, thuốc không lựa chọn được nhà thầu, khi có Thông tư áp dụng mua sắm trực tiếp và đã mua được những thuốc quan trọng.

Hiện tại, bệnh viện cũng đã thực hiện 2 gói thầu đấu thầu rộng rãi qua mạng cung ứng phục vụ cho bệnh nhân dịch vụ tại nhà thuốc trị giá 170 tỷ đồng.

"Với người làm công tác cơ sở và tham gia vào đấu thầu mua sắm thuốc nhiều năm qua, tôi thấy với văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn về mua sắm, cụ thể về đấu thầu đã có có đầy đủ hành lang pháp lý. Mỗi bệnh viện tùy theo tình hình khám, chữa bệnh, tùy theo danh mục thuốc, vật tư sẽ vận dụng linh hoạt các hình thức đấu thầu để bảo đảm cung ứng đầy đủ, mang lại hiệu quả kinh tế cho cơ quan quản lý, bệnh viện và người dân”, bà Nga cho biết.

Theo ông Lê Ngọc Danh, Trưởng phòng Nghiệp vụ Dược, Sở Y tế TPHCM, luật Đấu thầu 2023 giải quyết được nhiều khó khăn, đặc biệt với cơ sở có năng lực đấu thầu hạn chế hoặc số lượng danh mục thuốc ít.

Khoản 3, Điều 53 của Luật cho phép cơ sở y tế cùng với nhau đấu gộp để lựa chọn được nhà thầu cung ứng thuốc. Ngoài ra, trong trường hợp không gộp được nhu cầu của các cơ sở y tế, thì các bệnh viện báo cáo Sở Y tế, Bộ Y tế đứng ra đấu thầu để cuối cùng có thuốc cho cơ sở công lập, phục vụ người bệnh có thẻ BHYT.

Với Thông tư 22/2024/TT-BYT quy định về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ bảo hiểm y tế đi khám bệnh của Bộ Y tế mới ban hành ngày 18/10/2024, ông Danh đánh giá, văn bản đã “bịt lỗ hở” cho bệnh viện trong công tác mua sắm có giai đoạn chuyển tiếp, với mục tiêu cuối cùng hướng tới đáp ứng yêu cầu cao nhất của người bệnh có BHYT.

Điều này đã đáp ứng thực tiễn trong một số trường hợp có giai đoạn bệnh viện không đủ thuốc, gián đoạn cung ứng giữa 2 gói thầu hoặc trường hợp người bệnh đến cao hơn thực tế hoặc có bệnh phát sinh không nằm trong danh mục thuốc thì việc chi trả cho người bệnh BHYT có thuốc điều trị là sát thực tiễn, phù hợp với chi trả của BHXH.

Được biết, hiện Chính phủ giao cho Bộ Y tế nhiệm vụ tiếp tục rà soát, để đề xuất sửa đổi theo thẩm quyền đối với nội dung trong quá trình thực hiện còn vướng mắc hoặc chưa phù hợp với thực tế.

Đặc biệt, Thủ tướng cũng giao cho Bộ Y tế chủ trì xây dựng Sổ tay hướng dẫn về trình tự, thủ tục thực hiện công tác đấu thầu để các bệnh viện tham khảo, áp dụng.

“Chúng tôi đang triển khai nhiệm vụ này. Sắp tới, trên cơ sở nghiên cứu, tổng hợp vướng mắc của các bệnh viện để ban hành sổ tay, theo tinh thần cầm tay chỉ việc. Các bệnh viện có thể tham khảo để thực hiện đấu thầu, mua sắm. Tránh việc đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, đẩy nhiệm vụ của mình lên cấp trên", ông Hoàng Cương cho biết.

Vân Huyền

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/khac-phuc-tinh-trang-thieu-thuoc-vat-tu-y-te-post712260.html