Chủ tịch nước Lương Cường chủ trì Lễ mở ký Công ước Hà Nội.
Tham dự Lễ mở ký quan trọng này có ngài António Guterres, Tổng Thư ký LHQ; Bà Ghada Waly, Phó Tổng Thư ký LHQ, Tổng Giám đốc Văn phòng LHQ về chống Ma túy và Tội phạm (UNODC).
Chủ tịch nước Lương Cường chủ trì Lễ mở ký Công ước Hà Nội.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres tham dự Lễ mở ký.
Đại tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang tham dự Lễ mở ký.
Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tham dự Lễ mở ký.
Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc; Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng; Ủy viên Bộ Chính trị, Đại tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Lễ mở ký Công ước Hà Nội Bùi Thanh Sơn.
Chủ tịch nước Lương Cường với các đại biểu dự Lễ mở ký Công ước Hà Nội.
Dự Lễ mở ký còn có các nguyên thủ, lãnh đạo cấp cao, đại biểu các quốc gia thành viên của Liên hợp quốc; lãnh đạo Nhà nước và Chính phủ Việt Nam; đại diện các tổ chức quốc tế và khu vực...
Bảo vệ không gian mạng là điều kiện tiên quyết để mỗi quốc gia phát triển nhanh, bền vững
Thay mặt Nhà nước và nhân dân Việt Nam phát biểu khai mạc Lễ mở ký, Chủ tịch nước Lương Cường chào mừng các đại biểu đến với Thủ đô Hà Nội - Thành phố vì hòa bình để tham dự Lễ mở ký Công ước của LHQ về chống tội phạm mạng - sự kiện mang ý nghĩa lịch sử mang ý nghĩa khởi đầu cho kỷ nguyên hợp tác toàn cầu về không gian mạng.
Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu khai mạc Lễ mở ký Công ước Hà Nội.
"Với chủ đề "Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai", Lễ mở ký hôm nay thể hiện tinh thần đoàn kết quốc tế và cam kết chung của các quốc gia cùng xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh, bền vững. Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự ra đời của một công cụ pháp lý toàn cầu, mà còn khẳng định sức sống bền bỉ của chủ nghĩa đa phương - nơi các quốc gia vượt qua khác biệt, sẵn sàng cùng nhau gánh vác trách nhiệm, vì lợi ích chung về hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển" - Chủ tịch nước Lương Cường khẳng định.
Theo Chủ tịch nước, trong quá trình phát triển của nhân loại, khoa học công nghệ đã giúp con người không ngừng mở rộng không gian sinh tồn, tương tác và phát triển. Và hôm nay, chúng ta đã và đang bước vào không gian mạng, nơi mỗi dòng dữ liệu, mỗi thao tác công nghệ, mỗi tương tác số đều có thể tác động sâu sắc đến an ninh, kinh tế, phát triển và cả tương lai của các quốc gia. Không gian mạng vừa là không gian mới của phát triển, vừa là mặt trận mới của an ninh toàn cầu, nơi cơ hội và thách thức đan xen, nơi tiến bộ công nghệ song hành cùng đạo đức và trách nhiệm.
Chủ tịch nước khẳng định, bảo vệ chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, bảo vệ không gian mạng không chỉ là yêu cầu của thời đại, mà còn là điều kiện tiên quyết để mỗi quốc gia phát triển nhanh, bền vững, góp phần củng cố hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung.
Cùng với tiến bộ vượt bậc của công nghệ số, các hoạt động tội phạm mạng đang gia tăng nhanh chóng về quy mô, mức độ và hậu quả, trở thành thách thức trực diện đối với an ninh, phát triển của mỗi quốc gia và đời sống, hạnh phúc của mỗi người dân. Các vụ tấn công mạng, đánh cắp dữ liệu, thao túng thông tin, xâm nhập hạ tầng thiết yếu diễn ra ngày càng tinh vi và có tổ chức, gây thiệt hại hàng nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu của chúng ta. Thông tin cá nhân và an toàn của người dân đã bị xâm hại nghiêm trọng, trong đó, trẻ em và phụ nữ là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
"Bảo vệ chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, bảo vệ không gian mạng không chỉ là yêu cầu của thời đại, mà còn là điều kiện tiên quyết để mỗi quốc gia phát triển nhanh, bền vững, góp phần củng cố hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung" - Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Ba thông điệp rõ ràng của Công ước Hà Nội
Chủ tịch nước Lương Cường cho rằng, trước những thách thức của tội phạm mạng, Công ước Hà Nội - một công ước đa phương toàn cầu về chống tội phạm mạng ra đời là minh chứng sống động cho tinh thần đoàn kết và thượng tôn pháp luật. Qua 5 năm đàm phán với hàng chục phiên thảo luận và hàng nghìn lượt ý kiến đóng góp, thành quả hôm nay là kết tinh của sự kiên trì, trí tuệ và lòng tin giữa các quốc gia. Khi chúng ta cùng lựa chọn đối thoại thay vì đối đầu, hợp tác thay vì chia rẽ, quá trình đó hội tụ các giá trị toàn cầu, phản ánh tinh thần đồng thuận, sức sống của chủ nghĩa đa phương và vai trò trung tâm của LHQ.
Tổng Thư ký LHQ António Guterres phát biểu tại Lễ mở ký.
Chủ tịch nước cho biết, Công ước Hà Nội gửi đi 3 thông điệp rõ ràng, mang ý nghĩa sâu sắc và lâu dài đối với thế giới:
Thứ nhất, khẳng định cam kết định hình trật tự, bảo đảm an toàn, an ninh trong không gian mạng trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Thứ hai, đề cao tinh thần chia sẻ, đồng hành và hỗ trợ lẫn nhau, bởi chỉ khi cùng hợp tác, cùng nâng cao năng lực, chúng ta mới có thể bảo vệ không gian mạng ổn định và bền vững.
Thứ ba, nhấn mạnh mục tiêu cao cả nhất của mọi nỗ lực là vì người dân, để công nghệ phục vụ đời sống, phát triển, mang lại cơ hội cho tất cả, và "không ai bị bỏ lại phía sau" trong tiến trình số hóa toàn cầu.
Ba thông điệp đó thể hiện rõ nét tinh thần cốt lõi của Công ước Hà Nội, một công ước của thượng tôn pháp luật, của hợp tác và của người dân. Đó cũng chính là phương châm mà Việt Nam kiên định theo đuổi trong tiến trình hội nhập quốc tế, lấy pháp luật làm nền tảng, lấy hợp tác làm động lực, lấy người dân là chủ thể, là trung tâm và mục tiêu của mọi nỗ lực.
Phó Tổng Thư ký LHQ, Tổng Giám đốc UNODC Ghada Waly phát biểu tại Lễ mở ký.
Đối với Việt Nam, Lễ mở ký Công ước Hà Nội hôm nay không chỉ là vinh dự mà còn là trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Với chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, là thành viên chủ động, tích cực, có trách nhiệm và là đối tác tin cậy của cộng đồng quốc tế, hơn 5 năm qua, Việt Nam luôn đồng hành cùng tiến trình đàm phán công ước này.
"Chúng tôi tự hào khi Thủ đô Hà Nội - Thủ đô của đất nước vươn lên từ tro tàn của chiến tranh được lựa chọn là nơi khởi đầu kiến tạo không gian mạng hòa bình, hợp tác và tin cậy. Việt Nam đăng cai Lễ mở ký và là nước đầu tiên ký Công ước Hà Nội là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của chúng tôi đối với thượng tôn pháp luật, thực thi đầy đủ nghĩa vụ quốc tế và góp phần củng cố trật tự pháp lý toàn cầu trong không gian mạng" - Chủ tịch nước bày tỏ.
Để Công ước thực sự đi vào cuộc sống, chúng ta cần không chỉ ý chí chính trị, mà cả nguồn lực thực thi. Hợp tác quốc tế trong đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và chuyển giao công nghệ sẽ giúp nâng cao năng lực của các quốc gia, góp phần xây dựng không gian mạng an toàn và ổn định. Chủ tịch nước Lương Cường kêu gọi các quốc gia thành viên sớm phê chuẩn Công ước, để văn kiện này sớm có hiệu lực, thiết lập vững chắc một trật tự số công bằng, bao trùm và dựa trên luật lệ...
Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang mở đầu Lễ ký Công ước Hà Nội.
Trên không gian mạng, không ai được an toàn cho đến khi mọi người đều an toàn
Phát biểu tại Lễ khai mạc, Tổng Thư ký LHQ António Guterres gửi lời cảm ơn chân thành tới Việt Nam vì đã đăng cai tổ chức Lễ mở ký hôm nay, cũng như vì vai trò lãnh đạo của Việt Nam trong việc hiện thực hóa sự kiện này.
Tổng Thư ký LHQ nhắc lại kỷ niệm khi ông có dịp thăm Việt Nam vào năm 2022, nhấn mạnh rằng ông được truyền cảm hứng bởi tầm nhìn hướng tới tương lai và vai trò thiết yếu mà Việt Nam đang đảm nhiệm trong chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu. "Chính vì vậy, Hà Nội thật sự là thành phố phù hợp để đăng cai sự kiện ngày hôm nay, một thành phố biểu trưng cho tinh thần của kỷ nguyên số: sáng tạo, cơ hội và kết nối", ông Guterres khẳng định.
Theo Tổng Thư ký LHQ, chúng ta đang sống trong thời đại của những biến chuyển công nghệ phi thường. Hàng hóa và dịch vụ được trao đổi chỉ bằng một cú nhấp chuột. Những ý tưởng lan tỏa toàn cầu nhanh hơn cả khả năng chúng ta xử lý chúng. Và những thiết bị nhỏ bé trong túi áo đang kết nối chúng ta tức thời qua các châu lục và đại dương. Kỷ nguyên số đã thu hẹp khoảng cách, đồng thời mở rộng vô hạn những cơ hội phía trước chúng ta.
Đại diện các đoàn tham gia ký Công ước Hà Nội.
Quang cảnh hội trường.
Tuy nhiên, như mọi cuộc cách mạng công nghệ khác, nó cũng mang theo những bóng tối của riêng mình. Trong nhiều năm qua, không gian mạng đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho tội phạm, giúp chúng vươn xa chưa từng có và hành động với tốc độ không tưởng chỉ cách đây một thập kỷ. Mỗi ngày, những vụ lừa đảo tinh vi khiến các gia đình mất đi tiền của, tước đoạt sinh kế và rút cạn hàng tỷ USD khỏi nền kinh tế toàn cầu. Những nội dung lạm dụng trẻ em trên mạng gây ra những tổn thương tâm lý kéo dài suốt đời. Dòng tiền phi pháp được ngụy trang dưới vỏ bọc tiền mã hóa và giao dịch số, tiếp tay cho bạo lực, buôn bán ma túy, vũ khí, khủng bố. Các doanh nghiệp, bệnh viện và sân bay bị tê liệt bởi những cuộc tấn công mã độc tống tiền...
Những thiệt hại do tội phạm mạng gây ra không chỉ dừng ở lĩnh vực tài chính. Nó làm xói mòn lòng tin vào các thể chế, phá vỡ nền tảng pháp quyền và gây ra những tổn thương thật trong đời sống thực. Trên không gian mạng, không ai an toàn cho đến khi tất cả đều an toàn. Chỉ một lỗ hổng ở bất kỳ nơi nào cũng có thể khiến nhiều người và nhiều tổ chức ở khắp nơi bị tổn thương.
Một trong những bước tiến đột phá là cơ chế chia sẻ chứng cứ số xuyên biên giới
Tổng Thư ký LHQ António Guterres khẳng định, cho đến nay, thế giới vẫn thiếu một khung pháp lý chung để gắn kết các nỗ lực chống tội phạm mạng. Nhưng sau 5 năm đàm phán, các quốc gia thành viên đã cùng nhau mang đến hiệp ước tư pháp hình sự đầu tiên trong hơn hai thập kỷ: Công ước Hà Nội. Đây là một công cụ pháp lý mang tính ràng buộc, mạnh mẽ, củng cố năng lực phòng vệ tập thể của thế giới trước tội phạm mạng.
Chương trình nghệ thuật với chủ đề "Việt Nam - Liên hợp quốc: Hành trình và khát vọng" tại Lễ mở ký Công ước Hà Nội.
Công ước mang lại nhiều bước tiến đột phá. Một trong những điểm nổi bật nhất là cơ chế chia sẻ chứng cứ số xuyên biên giới. Lâu nay, đây là trở ngại lớn trong công tác tư pháp, khi thủ phạm ở một quốc gia, nạn nhân ở quốc gia khác, còn dữ liệu lại nằm trên máy chủ của một bên thứ ba. Nay, Công ước đã mở ra con đường rõ ràng để điều tra viên và công tố viên vượt qua rào cản đó. Công ước này cũng mang lại công lý cho nạn nhân bị xâm hại trực tuyến. Lần đầu tiên trong một công ước quốc tế, hành vi phát tán hình ảnh riêng tư mà không có sự đồng thuận được coi là tội phạm. Công ước cũng khuyến khích các biện pháp bảo vệ nạn nhân toàn diện, bao gồm quyền tiếp cận hỗ trợ, bồi thường và gỡ bỏ nội dung bất hợp pháp. Thông qua việc tạo ra các cam kết mang tính ràng buộc, Công ước biến lời hứa thành những hàng rào bảo vệ thực tiễn...
Lễ mở ký hôm nay đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hành trình chung của chúng ta hướng tới hòa bình và an ninh cho tất cả mọi người, tuy nhiên, đây chỉ là bước khởi đầu. Bởi, sức mạnh thực sự của công ước này không chỉ nằm ở những chữ ký mà còn nằm ở hành động tập thể của chúng ta.
Tổng Thư ký LHQ António Guterres kêu gọi Công ước cần được phê chuẩn và không để bất kỳ nỗ lực nào bị bỏ lại phía sau. Công ước cần được thực thi một cách hiệu quả và trung thực, được duy trì mỗi ngày bởi tất cả các quốc gia thành viên. LHQ luôn sẵn sàng đồng hành trên chặng đường thực thi Công ước, thông qua UNODC và các cơ quan liên quan để hỗ trợ các quốc gia đưa Công ước vào hiệu lực, nâng cao năng lực, củng cố điều tra và tăng cường hợp tác xuyên biên giới.
Sau Phiên khai mạc cấp cao, Lễ mở ký Công ước Hà Nội chính thức diễn ra - khoảnh khắc lịch sử ghi dấu cam kết mạnh mẽ của các quốc gia trong tăng cường hợp tác quốc tế, bảo vệ không gian mạng an toàn, và vì một tương lai số bền vững. Mở đầu Lễ mở ký là Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, đại diện Đoàn Việt Nam; tiếp đó, lần lượt đại diện được ủy quyền của các quốc gia lên ký Công ước... Lễ ký Công ước đã kết thúc vào 11h22 sáng cùng ngày.
Báo CAND tiếp tục cập nhật sự kiện này.
Công ước "lấp đầy những khoảng trống khẩn cấp" trong phản ứng toàn cầu đối với tội phạm mạng và cung cấp nền tảng thực tiễn cho hành động tập thể
Bà Ghada Waly, Phó Tổng Thư ký LHQ, Tổng Giám đốc UNODC bày tỏ vinh dự khi có mặt tại Hà Nội để dự Lễ ký kết Công ước , khép lại 5 năm đàm phán bằng một thành tựu mang tính bước ngoặt. Theo bà Ghada Waly, chặng đường đi tới Lễ ký kết đầy thử thách với hơn 420 giờ đàm phán chính thức và vô số cuộc tham vấn không chính thức, quy tụ hơn 150 quốc gia thành viên cùng 160 bên liên quan đến từ các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, giới học thuật và khu vực tư nhân.
"Kết quả mà chúng ta đạt được hôm nay là một tuyên bố vang dội rằng chủ nghĩa đa phương vẫn đang phát huy hiệu quả, rằng cộng đồng quốc tế thực sự nghiêm túc trong cuộc chiến chống tội phạm mạng. Tôi xin được cùng Tổng Thư ký LHQ bày tỏ lời cảm ơn tới Việt Nam – đất nước đã mang chúng ta đến với nhau vì những mục tiêu toàn cầu chung và vì Việt Nam đã đăng cai tổ chức sự kiện trọng đại này tại Hà Nội", bà Ghada Waly chia sẻ.
Đề cập đến tình hình tội phạm mạng hiện nay, bà Ghada Waly nhấn mạnh rằng những tiến bộ trong phát triển phần mềm và trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi hoàn toàn phạm vi, quy mô và mức độ tinh vi của các mối đe dọa mà thế giới phải đối mặt. Nếu trước đây, các cuộc tấn công mã độc chỉ nhằm chiếm quyền kiểm soát dữ liệu, các trò lừa đảo trực tuyến chỉ nhắm vào người dùng ít am hiểu công nghệ, thì ngày nay, tội phạm mạng có thể làm tê liệt toàn bộ chuỗi cung ứng toàn cầu và thủ phạm đòi hàng tỷ đô la tiền chuộc. AI cũng có thể đánh lừa bất kỳ ai, khiến ta tin rằng mình đang nói chuyện với cảnh sát, nhân viên ngân hàng, thậm chí là người thân. Trong khi đó, tiền mã hóa mở ra khả năng cho những giao dịch khổng lồ, ẩn danh, bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận công cụ công nghệ cao chỉ bằng một khoản phí.
Tội phạm mạng không còn bị giới hạn bởi biên giới quốc gia. Một trung tâm lừa đảo ở Đông Nam Á có thể nhắm vào nạn nhân ở châu Âu, sử dụng hacker từ nhiều khu vực khác nhau. Một đứa trẻ ở châu Phi có thể bị xâm hại bởi tội phạm ở các châu lục khác, trong khi dữ liệu lại được lưu trữ trên máy chủ ở Bắc Mỹ. Một nhóm hacker ở châu Âu có thể xâm nhập ngân hàng ở Mỹ Latinh và rút sạch hàng triệu đô la chỉ trong tích tắc...
Tác động của tội phạm mạng là không thể lường trước. Chúng tước đoạt của con người tiền bạc, sinh kế, an toàn, phẩm giá và cả tính mạng. Thiệt hại tài chính cũng vô cùng to lớn. Theo báo cáo năm 2020 của IBM, thiệt hại trung bình cho mỗi vụ rò rỉ dữ liệu lên tới gần 5 triệu USD. Tội phạm mạng có thể quật ngã các tập đoàn đa quốc gia, phá hủy các doanh nghiệp nhỏ, và sử dụng các quốc gia đang phát triển như "bãi thử nghiệm" cho công nghệ tấn công mới.
Theo bà Ghada Waly, Công ước Hà Nội chính là một bước ngoặt, và cũng là sự chuyển mình mà thế giới đang cần. Công ước "lấp đầy những khoảng trống khẩn cấp" trong phản ứng toàn cầu đối với tội phạm mạng và cung cấp nền tảng thực tiễn cho hành động tập thể. UNODC hiện đã sẵn sàng hỗ trợ cả hai mục tiêu này bằng việc xây dựng lộ trình phê chuẩn linh hoạt, phù hợp với từng hệ thống và năng lực quốc gia, và sẵn sàng hợp tác để giúp việc phê chuẩn trở nên đơn giản nhất có thể. Bên cạnh đó, UNODC sẽ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên trong quá trình triển khai Công ước.
"Tại hội nghị này, quý vị sẽ đặt bút ký vì một tương lai an toàn hơn cho tất cả mọi người, cả trong thế giới thực và trên không gian mạng. Một tương lai nơi tội phạm mạng không còn chốn ẩn náu. Tôi hy vọng quý vị sẽ cùng tham gia, ủng hộ và đầu tư vào Công ước của LHQ về chống tội phạm mạng để biến tương lai ấy thành hiện thực - một thế giới tốt đẹp hơn, an toàn hơn và thịnh vượng hơn cho tất cả", bà Ghada Waly khẳng định.
Nhóm PV