Khai thác tiềm năng du lịch văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số

16 giờ trướcBài gốc

Các chuyên gia cho rằng, di sản văn hóa của đồng bào các DTTS có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động du lịch, bởi đó không chỉ là sản phẩm du lịch độc đáo mà còn góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa tộc người.

Đồng bào DTTS ở A Lưới giới thiệu về ẩm thực trong một sự kiện lễ hội

Những giá trị văn hóa đều có thể trở thành sản phẩm du lịch

Nghiên cứu về các giá trị văn hóa của các đồng bào DTTS trên địa bàn TP. Huế, PGS.TS Nguyễn Văn Mạnh (Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế) cho rằng, có 9 loại hình vật thể và phi vật thể: các loại hình kiến trúc truyền thống như nhà sàn nhỏ, nhà sàn dài/nhà rông, nhà gươl; các loại trang phục thổ cẩm truyền thống của người Tà Ôi, Vân Kiều, Cơ Tu; ẩm thực truyền thống; các nghề thủ công truyền thống; các công cụ mưu sinh, các phương tiện vận chuyển và dụng cụ sinh hoạt gia đình; các loại hình tín ngưỡng dân gian; các loại hình lễ hội, phong tục tập quán; nghệ thuật diễn xướng; nghệ thuật tạo hình.

Tất cả các di sản đó có giá trị chung là lưu giữ, bảo tồn sức sống, bản sắc văn hóa tộc người và giá trị riêng là mỗi loại hình di sản đều thể hiện những mặt khác nhau của nó. Những giá trị của từng loại hình di sản văn hóa đó đều có thể trở thành sản phẩm du lịch văn hóa.

Vì thế, để khai thác tiềm năng di sản văn hóa truyền thống vào hoạt động du lịch trước hết phải điều tra, tổng kiểm kê các giá trị đặc trưng của di sản văn hóa. Ngoài ra, khai thác tiềm năng di sản văn hóa truyền thống vào hoạt động du lịch cần có sự kết hợp giữa tuyên truyền, quảng bá với liên kết bốn nhà: Nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp, người dân.

Từng có nhiều lễ hội của đồng bào DTTS đứng trước nguy cơ bị thất truyền đã được cộng đồng cùng các chuyên gia phục hồi. Thế nhưng, những lễ hội này chỉ theo hình thức “đến hẹn lại lên” ở một sự kiện nào đó, với một lượng du khách khiêm tốn, vì thế việc đưa vào khai thác du lịch vẫn gặp nhiều trở ngại. Các chuyên gia nhìn nhận cần phải có chiến lược để cuốn hút được du khách đến với lễ hội.

Nghiên cứu lễ hội A Da Koonh của người Pa Cô, TS. Lê Anh Tuấn - Phó Phân viện trưởng Phân viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Trung (Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho rằng, đó là di sản quan trọng, đặc trưng làm nên sắc thái của văn hóa vùng đất A Lưới.

Vì thế, bên cạnh khôi phục và duy trì lễ hội cần có chiến lược đầu tư phát triển du lịch. Một mặt nhằm khai thác thế mạnh, tiềm năng của nguồn tài nguyên nhân văn, bản sắc văn hóa tộc người, mặt khác tạo động lực và môi trường phục hồi và duy trì lễ hội truyền thống. “Cùng với zèng, lễ hội A Da Koonh sẽ trở thành những sản phẩm du lịch chủ lực và trọng tâm tạo nên thương hiệu mạnh cho huyện A Lưới”, TS. Tuấn nhận định.

Hướng tới bảo tồn, tôn tạo và tôn vinh giá trị văn hóa

Ở góc độ người làm du lịch, ông Phạm Ngọc, Giám đốc Công ty Du lịch Thuận Hóa (phường Phú Bài, thị xã Hương Thủy) đánh giá du lịch vùng cao ở Huế nói chung và A Lưới nói riêng là vô cùng độc đáo và lý tưởng để khai thác. Mỗi năm, công ty này đưa hàng chục đoàn khách lên A Lưới trải nghiệm và hầu hết mọi người đều tỏ ra thích thú. “Tôi tin rằng, nếu có cách quảng bá tốt hơn nữa thì việc khai thác du lịch ở vùng cao A Lưới sẽ phát huy hiệu quả, du khách sẽ tìm về đây nhiều hơn nữa”, ông Ngọc nói.

Cũng theo các chuyên gia, đối với di sản văn hóa truyền thống các đồng bào DTTS, nên chọn 2 loại hình du lịch thích hợp: du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái văn hóa tộc người. Để phát triển các hoạt động du lịch, người dân trong cộng đồng sẽ cùng nhau thảo luận, khám phá và tổ chức lại các nguồn nội lực sẵn có để từ đó xây dựng các kế hoạch phát triển du lịch bền vững, đồng thời chủ động thực hiện kế hoạch đó theo hướng du lịch có trách nhiệm đối với du khách và cộng đồng địa phương.

Theo ông Mạnh, với mô hình làng du lịch cộng đồng, du khách sẽ không chỉ đến tham quan, trải nghiệm văn hóa địa phương mà còn được tạo cơ hội tìm hiểu, nâng cao nhận thức về môi trường và giao lưu văn hóa, trải nghiệm cuộc sống hàng ngày với người dân cộng đồng. Mặt khác, khai thác và phát triển làng du lịch cộng đồng giúp tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương; giúp bảo tồn, tôn tạo và tôn vinh giá trị văn hóa, tài nguyên thiên nhiên của địa phương, hướng đến bảo vệ môi trường, phát triển du lịch bền vững…

“Trong quá trình xây dựng tour du lịch dựa trên di sản văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS cần chú ý kết hợp với sản phẩm du lịch khác, như sản phẩm lịch sử - văn hóa, sản phẩm thác nước, hang động, rừng nguyên sinh, hệ động, thực vật của vùng rừng núi… Việc kết hợp với các sản phẩm du lịch đó sẽ làm phong phú thêm tính đa dạng của các tour du lịch, tạo nên tính hấp dẫn để thu hút du khách. Thông qua đó, hình thành sự kết nối không gian sinh thái tự nhiên và nhân văn cho hoạt động du lịch, tạo cơ hội cho người dân bản địa - chủ thể của di sản văn hóa có điều kiện tham gia các hoạt động du lịch”, ông Mạnh lưu ý.

Bài, ảnh: NHẬT MINH

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/du-lich/khai-thac-tiem-nang-du-lich-van-hoa-cua-dong-bao-dan-toc-thieu-so-154371.html