Khám phá hợp chất tự nhiên có khả năng loại bỏ protein gây bệnh Alzheimer

7 giờ trướcBài gốc

Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí GeroScience, trong đó nhóm tác giả chỉ ra rằng hai hợp chất tự nhiên gồm nicotinamide (một dạng vitamin B3) và epigallocatechin gallate (EGCG - chất chống oxy hóa có trong trà xanh) giúp phục hồi guanosine triphosphate (GTP), phân tử quan trọng thúc đẩy sản xuất năng lượng trong tế bào thần kinh.

Đảo ngược sự lão hóa tế bào thần kinh

Trong các thí nghiệm trên tế bào thần kinh, sự kết hợp của hai hợp chất này không chỉ đảo ngược tình trạng suy giảm tế bào do tuổi tác mà còn tăng cường khả năng loại bỏ các cụm protein amyloid beta - đặc trưng của bệnh Alzheimer.

Các nhà nghiên cứu tại UC Irvine đã phát hiện ra rằng hai hợp chất tự nhiên có thể trẻ hóa các tế bào não đang lão hóa bằng cách phục hồi một phân tử năng lượng quan trọng, loại bỏ sự tích tụ protein liên quan đến bệnh Alzheimer và giảm căng thẳng cho tế bào. Nguồn: Stock.

Giáo sư Gregory Brewer, tác giả chính của nghiên cứu và là giảng viên thỉnh giảng ngành kỹ thuật y sinh tại UC Irvine, cho biết: “Khi con người già đi, não bộ suy giảm mức năng lượng tế bào thần kinh, hạn chế khả năng loại bỏ protein không mong muốn và thành phần hư hỏng. Chúng tôi nhận thấy rằng việc phục hồi năng lượng giúp tế bào thần kinh lấy lại chức năng dọn dẹp quan trọng này.”

Để kiểm chứng, nhóm nghiên cứu đã sử dụng cảm biến huỳnh quang được mã hóa di truyền GEVAL nhằm theo dõi nồng độ GTP trong tế bào thần kinh từ chuột mô hình Alzheimer già. Kết quả cho thấy, nồng độ GTP tự do giảm theo tuổi, đặc biệt trong ty thể - “nhà máy năng lượng” của tế bào - dẫn đến suy giảm quá trình tự thực (autophagy), vốn đóng vai trò loại bỏ thành phần hỏng hóc trong tế bào.

Hiệu quả chỉ sau 24 giờ

Khi các tế bào thần kinh già được điều trị bằng nicotinamide và EGCG trong vòng 24 giờ, nồng độ GTP đã phục hồi về mức thường thấy ở tế bào trẻ. Điều này kéo theo nhiều lợi ích: Cải thiện quá trình chuyển hóa năng lượng; kích hoạt các GTPase quan trọng như Rab7 và Arl8b liên quan đến vận chuyển tế bào; đồng thời loại bỏ hiệu quả các mảng amyloid beta. Ngoài ra, tình trạng stress oxy hóa - một nguyên nhân khác gây thoái hóa thần kinh - cũng được giảm bớt.

Giáo sư Brewer nhấn mạnh: “Nghiên cứu này cho thấy GTP là một nguồn năng lượng chưa từng được đánh giá đúng mức, nhưng lại thúc đẩy các chức năng quan trọng của não. Bằng cách bổ sung những hợp chất sẵn có trong thực phẩm chức năng cho hệ thống năng lượng não, chúng ta có thể mở ra hướng mới trong điều trị suy giảm nhận thức do tuổi tác và bệnh Alzheimer.”

Tuy vậy, ông cũng cảnh báo cần thêm nghiên cứu để xác định phương pháp ứng dụng hiệu quả. Một thử nghiệm lâm sàng gần đây có sự tham gia của các nhà khoa học UC Irvine cho thấy nicotinamide đường uống không đem lại kết quả rõ rệt vì chất này bị bất hoạt nhanh trong máu.

La Khê (Theo SciTechDaily)

Nguồn Doanh Nghiệp : https://doanhnghiepvn.vn/cong-nghe/kham-pha-hop-chat-tu-nhien-co-kha-nang-loai-bo-protein-gay-benh-alzheimer/20250819080755848