Hơn một năm qua, hàng trăm ngàn người cao tuổi (NCT) trên địa bàn TP.HCM được khám sức khỏe định kỳ miễn phí. Chính sách mới của UBND TP.HCM không chỉ giúp phát hiện sớm bệnh tật mà còn mang lại sự an tâm, nâng cao chất lượng cuộc sống cho NCT.
Ngay từ sáng sớm, rất nhiều người cao tuổi đến thăm khám. Ảnh: THẢO HIỀN
Niềm vui lớn của người cao tuổi
Tại Trạm y tế phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, từ sáng sớm, ông Nguyễn Khắc Thông (63 tuổi) đã có mặt để được khám sức khỏe định kỳ. Sau khi đo huyết áp, xét nghiệm đường huyết và siêu âm bụng, ông được bác sĩ tư vấn về tình trạng tim mạch và chế độ ăn uống phù hợp.
Ông Nguyễn Khắc Thông có mặt từ sáng sớm để được khám sức khỏe. Ảnh: TRẦN MINH
“Hơn một năm qua, tôi được khám sức khỏe miễn phí theo kế hoạch của UBND TP.HCM. Mỗi lần tôi đi khám đều được nhân viên y tế hướng dẫn tận tình, thủ tục đơn giản, không mất thời gian như tôi từng lo lắng.
Quan trọng nhất là tôi thấy mình được quan tâm, được lắng nghe. Sau nhiều năm chỉ đi bệnh viện khi đau ốm, bây giờ tôi đã chủ động kiểm tra sức khỏe của mình hơn. Đến khám, tôi được kiểm tra tổng quát, phát hiện sớm dấu hiệu của bệnh cao huyết áp và được bác sĩ tư vấn cách ăn uống, vận động, uống thuốc hợp lý. Sức khỏe của tôi nhờ vậy cải thiện rõ rệt” - ông Thông chia sẻ.
Bác sĩ Trang Thanh Tùng, Trưởng Trạm y tế phường Bình Hưng Hòa, đang xem bệnh án của người dân. Ảnh: THẢO HIỀN
Cùng cảm xúc đó, bà Trần Thuận, 65 tuổi, ngụ phường Tân Hưng Thuận, quận 12, chia sẻ: “Đây là điều mà trước kia nhiều NCT như tôi từng mơ ước - được chăm sóc sức khỏe thường xuyên, đúng lúc, lại miễn phí. Gia đình tôi cũng an tâm hơn vì biết tôi được theo dõi thường xuyên. Tôi thật sự mong chương trình này được duy trì lâu dài, để NCT ở TP.HCM được chăm sóc sức khỏe, sống vui, sống khỏe”.
98% người cao tuổi tham gia khám sức khỏe
BS Trang Thanh Tùng, Trưởng Trạm y tế phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, cho biết công tác khám sức khỏe và phát hiện sớm bệnh không lây nhiễm cho NCT tại phường trong thời gian qua đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực. Dưới sự chỉ đạo sát sao của UBND phường, Phòng Y tế và Trung tâm Y tế quận, cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể, đặc biệt là Hội Người cao tuổi, chương trình đã nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ người dân. Mặc dù vẫn còn một số khó khăn nhất định, nhưng đây là bước đi quan trọng nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi và góp phần giảm gánh nặng bệnh tật trong cộng đồng.
BS Tùng cho biết NCT trên địa bàn phường được khám tầm soát nhiều bệnh không lây nhiễm phổ biến như tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư và các rối loạn sức khỏe tâm thần như trầm cảm, lo âu, cũng như các dấu hiệu suy yếu thường gặp ở người già.
Bên cạnh đó, NCT còn được thực hiện các xét nghiệm cần thiết như đo đường huyết (lúc đói hoặc bất kỳ), kiểm tra chức năng thận (Creatinin), mỡ máu (LDL-c, Triglyceride) và siêu âm ổ bụng. Việc triển khai đồng bộ các nội dung tầm soát giúp phát hiện sớm nguy cơ bệnh tật, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng sống cho người cao tuổi.
Các xét nghiệm cận lâm sàng như siêu âm và xét nghiệm máu được thực hiện trực tiếp tại Trạm y tế phường, tạo điều kiện thuận lợi cho NCT trong quá trình khám bệnh. Việc lấy mẫu và trả kết quả được thực hiện nhanh chóng trong vòng 48 giờ. Đặc biệt, hệ thống cổng thông tin điện tử 1022 hỗ trợ gửi tin nhắn thông báo để NCT đến nhận kết quả và được bác sĩ tại trạm tư vấn cụ thể về các chỉ số xét nghiệm.
Đối với những trường hợp không thể đến trạm, nhân viên y tế sẽ chủ động gọi điện để tư vấn từ xa; đồng thời đội ngũ cộng tác viên sẽ mang kết quả đến tận nhà, đảm bảo mọi NCT đều được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe một cách đầy đủ và kịp thời.
Trưởng Trạm y tế phường Tân Hưng Thuận, quận 12, TP.HCM cho biết, hiện nay Trạm y tế phường đã tầm soát và quản lý sức khỏe cho 80% tổng số người cao tuổi trên địa bàn.
Kip thời khắc phục tình trạng thiếu bác sĩ
Trong quá trình triển khai, Trạm y tế gặp khó khăn về nhân lực, đặc biệt là thiếu bác sĩ siêu âm. Tuy nhiên, Trung tâm Y tế quận 12 đã kịp thời bố trí bác sĩ hỗ trợ, đảm bảo việc thực hiện chương trình khám bệnh cho NCT diễn ra thuận lợi.
Về trang thiết bị, trạm được cấp đủ theo gói khám NCT của thành phố khi có đề xuất phù hợp.
Bác sĩ PHẠM CUNG, Trưởng Trạm y tế phường Tân Hưng Thuận, quận 12, TP.HCM
Bác sĩ Phạm Cung, Trưởng Trạm y tế phường Tân Hưng Thuận, quận 12, TP.HCM, cho biết hiện nay Trạm y tế phường đã đạt được mục tiêu trong việc tầm soát và quản lý sức khỏe cho NCT, với tỉ lệ khám và quản lý đạt khoảng 80% tổng số NCT trên địa bàn. Tuy nhiên, số lượng NCT trực tiếp đến khám tại trạm vẫn chưa cao, do nhiều người đã khám định kỳ tại bệnh viện và chưa nhận thức rõ tầm quan trọng của việc tầm soát bệnh không lây nhiễm tại y tế cơ sở. Dù vậy, người dân, đặc biệt là NCT, rất ủng hộ chương trình và mong muốn được khám bệnh gần nhà để giảm thiểu việc di chuyển xa.
Sau khi nhận kết quả khám, NCT sẽ được bác sĩ tại trạm tư vấn chế độ chăm sóc sức khỏe, hướng dẫn sử dụng thuốc. Trường hợp phát hiện bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu… sẽ được kê đơn thuốc theo danh mục BHYT và theo dõi điều trị tại trạm. Với hơn 80 loại thuốc trong danh mục và hệ thống BHYT đã được thông tuyến toàn quốc, người dân có thể an tâm điều trị. Những trường hợp vượt quá khả năng chuyên môn hoặc thiết bị hiện có, trạm sẽ tư vấn chuyển viện kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng.
Thực tế đã có trường hợp NCT không biết mình mắc tăng huyết áp, nhưng nhờ tầm soát tại trạm đã được phát hiện sớm, theo dõi và điều trị kịp thời, từ đó phòng ngừa biến chứng nguy hiểm và duy trì sức khỏe ổn định.
Năm 2024, hơn 300.000 người cao tuổi được khám bệnh miễn phí
Theo Sở Y tế TP.HCM, tính đến ngày 31-12-2024, các quận, huyện và TP Thủ Đức đã khám được 329.330 NCT (trong tổng số 1.001.575 người từ 60 tuổi trở lên), chỉ mới đạt được 32,9%.
Trên cơ sở các dữ liệu được nhập trên hệ thống quản lý sức khỏe cộng đồng của Sở Y tế, Sở Y tế ghi nhận có 61,6% NCT bị tăng huyết áp, 25,68% NCT mắc và nghi ngờ đái tháo đường, 0,26% NCT có mức độ trầm cảm, lo âu từ vừa đến nặng; 17,6% người có dấu hiệu tiền suy yếu, 1,3% người có dấu hiệu suy yếu; 2,3% NCT có nguy cơ té ngã; 2,2% NCT có các hoạt động sống cơ bản hằng ngày (tắm, mặc quần áo, ăn uống, vệ sinh, tiêu tiểu, di chuyển) cần người khác hỗ trợ và 7,9% NCT có các hoạt động sinh hoạt hàng ngày (khả năng sử dụng điện thoại, mua sắm, chuẩn bị thức ăn, dọn dẹp nhà cửa, giặt giũ.....) cần người khác hỗ trợ. Ngoài ra, cũng nhờ hoạt động khám sức khỏe cho NCT, thành phố đã phát hiện thêm 49.197 người bị tăng huyết áp, 26.974 người nghi ngờ đái tháo đường.
TRẦN MINH - THẢO HIỀN