Cắm mốc và bàn giao ranh đất chuẩn bị thi công dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài. (Ảnh: QUÝ HIỀN)
Với chiều dài 51km toàn tuyến, công trình dự kiến khởi công trong năm 2026, hoàn thành vào cuối năm 2027, nhằm mục tiêu phát triển chuỗi công nghiệp-đô thị Mộc Bài-Thành phố Hồ Chí Minh-cảng Cái Mép-Thị Vải và gắn với hành lang kinh tế Xuyên Á. Từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Tây Ninh nói riêng, vùng Đông Nam Bộ nói chung.
Dự án tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài (giai đoạn 1) thực hiện theo phương thức đối tác công-tư (hợp đồng BOT), được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tại Quyết định số 760/QĐ- TTg ngày 2/8/2024. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông (Ban Giao thông) - chủ đầu tư cho biết: Đến cuối tháng 4, Ban Giao thông đã hoàn tất công tác bàn giao cọc giải phóng mặt bằng cho hai địa phương với số lượng tổng cộng 3.148 cọc. Công tác cắm cọc, giao ranh cũng là cơ sở pháp lý thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng và là bước ngoặt quan trọng thực hiện tiến độ dự án.
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xác định, thành phố sẽ bố trí đủ vốn để bắt đầu thực hiện công tác chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ dự án vào quý III và IV/2025; hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng theo tiến độ dự kiến vào quý IV/2025. Tổng chi phí cho công tác này là 5.270 tỷ đồng.
Theo đó, đoạn qua Thành phố Hồ Chí Minh đi qua địa bàn năm xã gồm: Phú Hòa Đông, Nhuận Đức, Thái Mỹ, Củ Chi, Tân An Hội với diện tích ảnh hưởng khoảng 220,097ha (thu hồi đất hơn 2.189 trường hợp). Trong đó, xã Phú Hòa Đông phải thu hồi đất nhiều nhất, khoảng 1.156 trường hợp.
Đại diện Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng khu vực Củ Chi cho hay, đối với các trường hợp bị ảnh hưởng trên địa bàn các xã Thái Mỹ, Tân An Hội, Củ Chi, dự kiến chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư từ tháng 10/2025 trở đi. Đối với các trường hợp thuộc địa bàn các xã Phú Hòa Đông, Nhuận Đức, dự kiến từ tháng 11/2025.
Để đẩy nhanh tiến độ dự án, mới đây Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Nguyễn Văn Được cùng lãnh đạo Thành phố và các sở, ngành đã đi thực địa kiểm tra công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Giám đốc Sở Xây dựng Trần Quang Lâm cho biết đoạn Thành phần Xây lắp 1 cao tốc Mộc Bài sẽ khởi công tháng 11/2025 bằng vốn đầu tư công; phần BOT đã duyệt, đang chọn nhà đầu tư. Tuy nhiên, Sở này nhận định, hiện tiến độ bồi thường tại Thành phố Hồ Chí Minh chậm, có thể ảnh hưởng đến thời điểm khởi công. Do đó, các địa phương có dự án đi qua cần khẩn trương chi trả, không phụ thuộc hoàn toàn vào việc xây dựng khu tái định cư.
Ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố cho biết cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài là dự án trọng điểm quốc gia, hiện có chậm nhưng vẫn trong tầm kiểm soát, bảo đảm xây dựng đưa vào khai thác năm 2027. Cụ thể, gói thầu rà phá bom mìn đã khởi công, cầu vượt Tỉnh lộ 8 sẽ khởi công tháng 11/2025, các gói còn lại vào quý I/2026. Khu tái định cư diện tích 22ha với 805 nền dự kiến bàn giao tháng 6/2026.
Chủ tịch Ủy ban Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được yêu cầu các xã phải khẩn trương củng cố ban chỉ đạo bồi thường giải phóng mặt bằng, lựa chọn cán bộ có kinh nghiệm, biết vận động nhân dân. Chậm nhất tháng 11 phải hoàn thành phương án đền bù, tháng 12/2025 phấn đấu đạt 100% hộ dân đồng thuận.
Về giải phóng mặt bằng, Chủ tịch Nguyễn Văn Được yêu cầu khi đã có phương án, dự toán và dân đã đồng tình thì triển khai làm việc với Kho bạc Nhà nước để chi tiền ngay, rút gọn thời gian không để chờ đợi. Về tái định cư, phải lo chỗ ở trước cho người dân, hỗ trợ tạm cư, tiền thuê chỗ ở tạm trong thời gian chờ cấp nền xây nhà.
Dự án tuyến đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài có chiều dài 51km.
“Tôi đề nghị không chia nhỏ gói thầu, giao cho nhà thầu đủ năng lực để bảo đảm tiến độ. Đồng thời giao Công an Thành phố kiểm soát chặt địa bàn, ngăn chặn hiện tượng 'cò hồ sơ, cò khiếu nại'...”, ông Được chỉ đạo.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố sẽ thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài như dự án Vành đai 3. Theo đó, sẽ vận dụng các cơ chế, chính sách của Nghị quyết số 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh và Luật Đất đai năm 2024, bảo đảm quyền lợi cao nhất đối với người dân trong vùng dự án, nhất là nơi tái định cư phải tốt hơn nơi ở cũ.
Sở này thông tin thêm, do đây là dự án có quy mô thu hồi đất cũng như đền bù giải phóng mặt bằng lớn cho nên thành phố rất chú trọng công tác tái định cư phục vụ dự án. Cụ thể, vị trí xây dựng khu tái định cư tại xã Nhuận Đức, khu vực Củ Chi có diện tích khoảng 22ha.
Đây là công trình trọng điểm quốc gia góp phần mang lại lợi ích dân sinh và phát triển kinh tế, vì vậy người dân kỳ vọng công tác đền bù, tái định cư dự án tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài sớm thực hiện, bảo đảm công khai, minh bạch, ưu tiên cao nhất quyền lợi của người dân trong vùng dự án, đúng luật định.
QUÝ HIỀN