Cần thiết ban hành Luật Cấp, Thoát nước, bảo đảm người dân được tiếp cận sử dụng nước sạch.
Theo Thông báo kết luận, Thường trực Chính phủ thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật Cấp, Thoát nước với mục tiêu thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng như: xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, giải quyết ngập úng khu vực đô thị; bảo đảm người dân được tiếp cận sử dụng nước sạch, khắc phục ô nhiễm các dòng sông; đáp ứng các chỉ tiêu về tỷ lệ sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh của dân cư thành thị, nông thôn; hoàn thiện pháp luật về an sinh xã hội, bảo vệ môi trường thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số tuần hoàn; xây dựng các giải pháp bảo đảm an ninh nguồn nước, hệ thống chống ngập đô thị…
Khắc phục các vướng mắc, bất cập trong thực tiễn thi hành pháp luật liên quan đến lĩnh vực cấp, thoát nước như: pháp luật điều chỉnh trực tiếp hoạt động cấp, thoát nước cao nhất là Nghị định đã được ban hành lâu, không còn phù hợp với thực tiễn; quy hoạch cấp, thoát nước chưa đầy đủ, đồng bộ, chất lượng dự báo còn hạn chế, gây khó khăn cho việc định hướng, đầu tư phát triển hệ thống cấp, thoát nước; hoạt động đầu tư phát triển cấp, thoát nước chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường; các công trình cấp, thoát nước thiếu bền vững, hiệu quả, chất lượng dịch vụ, công tác quản lý vận hành còn nhiều hạn chế; việc ban hành giá nước sạch còn gặp nhiều khó khăn, giá dịch vụ thoát nước và xử lý nước thải còn thấp, hạn chế huy động nguồn lực đầu tư…
Bộ Xây dựng tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Thường trực Chính phủ, các bộ tại cuộc họp để khẩn trương hoàn thiện dự thảo Luật, trình Chính phủ xem xét trong phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3 năm 2025.
Trong đó lưu ý, dự thảo Luật Cấp, Thoát nước (dự thảo Luật) cần ngắn gọn, chỉ quy định các nội dung chính sách có tính nguyên tắc, mang ổn định, có giá trị lâu dài định hướng thuộc thẩm quyền của Quốc hội; các nội dung mang tính kỹ thuật, cụ thể, biến động thì giao Chính phủ, Bộ trưởng các Bộ, ngành quy định chi tiết để bảo đảm tính chủ động, linh hoạt trong quá trình thi hành; giải quyết những tồn tại, hạn chế.
Nước sạch là loại hàng hóa đặc thù, thiết yếu cho người dân và thu gom, xử lý nước thải là cần thiết để bảo vệ môi trường. Do vậy, cần nghiên cứu, rà soát để quy định trong dự thảo Luật các chính sách đột phá, vượt trội của lĩnh vực cấp, thoát nước so với pháp luật hiện hành về quy hoạch, kế hoạch, đầu tư, phương pháp định giá bán nước, giá dịch vụ thoát nước với mục tiêu khơi thông nguồn lực, sức sản xuất đáp ứng mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, bảo đảm hoạt động sản xuất kinh doanh.
Nghiên cứu bổ sung quy định về huy động nguồn lực đầu tư lĩnh vực cấp, thoát nước
Trong đó chú trọng rà soát, nghiên cứu bổ sung các quy định về huy động nguồn lực đầu tư trong lĩnh vực cấp, thoát nước thông qua các hình thức hợp đồng theo phương thức đối tác công tư (hợp đồng BT, PPP...).
Nghiên cứu, rà soát kỹ về quy định quản lý vận hành, khai thác cấp, thoát nước hiệu quả bảo đảm an ninh nguồn nước, an toàn cấp nước, không để xảy ra sự cố về môi trường, thiếu nước cho sản xuất, sinh hoạt, gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội, phát triển kinh tế.
Tiếp tục rà soát cắt giảm triệt để các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, giấy phép không cần thiết, đơn giản hóa thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các bộ, ngành, đặc biệt địa phương (tăng quyền tự quyết các địa phương); địa phương phải chủ động xây dựng hệ thống cấp, thoát nước theo phương thức PPP, BT…) đi đôi với phân bổ nguồn lực, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Rà soát, làm rõ các nội dung, khái niệm được nêu trong dự thảo Luật, tránh gây nhầm lẫn, khó hiểu, không khả thi khi Luật có hiêu lực thi hành, bảo đảm quyền lợi, trách nhiệm, công bằng, lợi ích hài hòa giữa đơn vị cung cấp nước, dịch vụ thoát nước với người dân, tổ chức, doanh nghiệp; nghiên cứu, bổ sung các chính sách khuyến khích về ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, chuyển đổi số trong đầu tư, quản lý và phát triển lĩnh vực cấp, thoát nước để đáp ứng yêu cầu thông minh, bền vững.
Tiếp tục rà soát kỹ các điều khoản chuyển tiếp tại dự thảo Luật để bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật nhằm xử lý các trường hợp đang thực hiện theo quy định của Luật hiện hành, xử lý xung đột pháp luật (nếu có), tránh tạo khoảng trống pháp lý sau khi Luật này có hiệu lực thi hành.
Văn phòng Chính phủ chủ trì lấy ý kiến Thành viên Chính phủ sau khi Bộ Xây dựng trình Chính phủ hồ sơ dự án Luật Cấp, Thoát nước để tổng hợp, báo cáo Chính phủ tại Phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 3 năm 2025, trong đó báo cáo rõ các nội dung còn có ý kiến khác nhau để Chính phủ thảo luận, bảo đảm chất lượng, hiệu quả của phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật.
Minh Hiển