Khẳng định quyết tâm tăng cường giám sát, phản biện xã hội

2 giờ trướcBài gốc

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Đồng Nai Hà Anh Dũng trình bày tham luận “Tăng cường giám sát, phản biện xã hội, phát huy vai trò làm chủ của nhân dân”. Ảnh: Huy Anh

Bài tham luận đã đề cập đến thực trạng, phân tích nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường giám sát, phản biện xã hội, tạo sự đồng thuận trong toàn dân, góp phần xây dựng hệ thống chính trị Đồng Nai trong sạch, vững mạnh.

Đảm bảo vai trò làm chủ của nhân dân trên mọi phương diện

Các đại biểu dự Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Ảnh: Huy Anh - Công Nghĩa

Nhắc lại quan điểm của Đảng “Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Anh Dũng khẳng định: “Trong mọi chủ trương, đường lối, chính sách, vai trò làm chủ của nhân dân phải được bảo đảm trên tất cả các phương diện: dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Anh Dũng, trong nhiệm kỳ qua, hoạt động giám sát và phản biện xã hội đã từng bước đi vào nền nếp, với chất lượng, hiệu quả ngày càng nâng cao. Chỉ trong 2 năm 2024 và 2025, MTTQ Việt Nam tỉnh đã tham gia tổ chức giám sát hơn 1,1 ngàn cuộc và hàng trăm văn bản phản biện xã hội đóng góp cho tỉnh, huyện, xã. Nội dung giám sát liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân và dư luận xã hội quan tâm, những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực và có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân, như: quản lý đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, quy hoạch, tài nguyên môi trường, công tác cải cách thủ tục hành chính; việc thực hiện các chế độ, chính sách an sinh xã hội, thực hiện dân chủ ở cơ sở…

Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã tổ chức phản biện đối với hàng trăm văn bản dự thảo, thu hút sự tham gia tích cực của đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ lão thành và các tầng lớp nhân dân. Điển hình như Ban Thường trực MTTQ Việt Nam tỉnh tổ chức, tổng hợp 56 lượt ý kiến phản biện xã hội đối với dự thảo Quy hoạch tỉnh Đồng Nai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Nhiều ý kiến đóng góp mang tính xây dựng của các tổ chức thành viên, nhân sĩ, trí thức tại các hội nghị phản biện, làm cho mặt trận ngày càng gần gũi với quần chúng, thật sự trở thành “tiếng nói đại diện của nhân dân”.

Các ý kiến, kiến nghị sau giám sát và phản biện xã hội đều được cơ quan, tổ chức, đơn vị tiếp thu, giải trình, giải quyết theo quy định; đóng góp quan trọng trong việc phát hiện, kịp thời kiến nghị khắc phục các tồn tại, hạn chế trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền. Qua đó, đã tăng cường trách nhiệm giải trình của cấp ủy, chính quyền, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chính quyền, tạo sự đồng thuận xã hội cao trong suốt quá trình phát triển của tỉnh.

Bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cũng chỉ rõ một số hạn chế và khó khăn trong công tác giám sát, phản biện xã hội.

Theo đó, chất lượng, hiệu quả nhiều cuộc giám sát, phản biện xã hội ở nhiều đơn vị cấp xã còn hạn chế, chưa đồng đều; một số nơi vẫn còn tình trạng giám sát hình thức, thiếu chiều sâu, chưa đi đến kết luận hoặc đề xuất khả thi chưa rõ ràng.

Cơ chế phối hợp và chế tài còn chưa rõ ràng, cụ thể; việc phối hợp phục vụ hoạt động giám sát và phản biện xã hội của những đơn vị liên quan chưa được cung cấp đầy đủ và kịp thời, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả, chất lượng, tiến độ. Quy trình tiếp nhận, trả lời kiến nghị của mặt trận giữa các cơ quan còn chung chung, thiếu các chế tài đủ mạnh để buộc thực hiện.

6 giải pháp phát huy mạnh mẽ vai trò giám sát, phản biện xã hội

Trên cơ sở phân tích thực tế, nguyên nhân khách quan và chủ quan, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tham mưu các giải pháp trọng tâm nhằm khắc phục triệt để những hạn chế, khó khăn và tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò giám sát, phản biện xã hội, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Theo đó, có 6 giải pháp trọng tâm được đưa ra, gồm:

Thứ nhất, tăng cường chỉ đạo quán triệt sâu rộng, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về hoạt động giám sát và phản biện xã hội, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, tổ chức, đơn vị; chủ động, kịp thời thông tin tình hình hoạt động, nhất là việc xây dựng và thực hiện các chương trình, dự án có tác động, ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân để phục vụ cho hoạt động giám sát và phản biện xã hội tốt hơn.

Thứ hai, hàng năm, cấp ủy các cấp quan tâm chỉ đạo, cho ý kiến về chương trình, kế hoạch giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam cùng cấp, xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, là kênh thông tin quan trọng trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Thứ ba, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo việc cụ thể hóa, bổ sung, sửa đổi kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo quyền và trách nhiệm tham gia giám sát, phản biện xã hội trên địa bàn tỉnh; cụ thể hóa các chế tài xử lý nghiêm minh đối với hành vi cản trở hoạt động hoặc lợi dụng quyền giám sát, phản biện xã hội để gây tổn hại cho tổ chức, cá nhân. Tạo điều kiện bảo đảm thuận lợi cho MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện tốt công tác giám sát, phản biện xã hội.

Thứ tư, đổi mới hình thức tuyên truyền, tiếp nhận ý kiến nhân dân. Ứng dụng tối đa công nghệ thông tin và mạng xã hội vào công tác mặt trận; kết nối với hệ thống chính quyền điện tử để chủ động, linh hoạt, minh bạch trong phối hợp hoạt động, theo dõi tiếp thu giải quyết, giải trình các kiến nghị sau giám sát và phản biện xã hội.

Thứ năm, tổ chức giám sát và phản biện xã hội thường xuyên, chủ động. Giám sát, phản biện xã hội phải đi trước một bước để phát hiện “lỗ hổng” và khuyết điểm trong ban hành chủ trương, chính sách hay dự án ngay từ khâu xây dựng. Tăng cường giám sát tính nêu gương, vai trò người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và các vấn đề dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Thứ sáu, bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng giám sát cho đội ngũ cán bộ mặt trận và các tổ chức giám sát cộng đồng. Bố trí đầy đủ nguồn lực, kinh phí hoạt động cho mặt trận cơ sở; thí điểm mô hình Tổ chuyên gia giám sát bao gồm các chuyên gia kỹ thuật, pháp lý và quản lý để hỗ trợ các cuộc giám sát có tính chất phức tạp. Phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò giám sát của Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng trong các hoạt động giám sát tại cơ sở.

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Anh Dũng khẳng định: Thực hiện tốt giám sát và phản biện xã hội, phát huy dân chủ thực sự là nhiệm vụ trọng tâm mang ý nghĩa chính trị, tính thực tiễn sâu sắc. Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Đồng Nai cam kết tiếp tục phát huy tinh thần đổi mới, đoàn kết, tận dụng mọi nguồn lực để hoàn thành tốt vai trò đại diện cho ý chí, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của nhân dân tỉnh nhà.

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Anh Dũng phân tích nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến những tồn tại của công tác giám sát, phản biện xã hội thời gian qua.

Theo đó, nguyên nhân khách quan: Nhận thức của cấp ủy, chính quyền một số nơi về vai trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam còn chưa đầy đủ, chưa sâu sắc và chưa toàn diện. Sự phối hợp giữa chính quyền các cấp với MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên cùng cấp chưa thường xuyên, chặt chẽ.

Về nguyên nhân chủ quan: Đội ngũ cán bộ mặt trận tại cơ sở còn hạn chế về trình độ chuyên môn và kỹ năng giám sát, phản biện xã hội; còn tâm lý “ngại” thực hiện giám sát; hệ thống Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư cộng đồng ở nhiều nơi còn hoạt động hình thức, chưa phát huy hết chức năng, chưa tạo lập được cơ chế phát huy trí tuệ của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn và thu hút sự tham gia sâu, rộng của các tầng lớp nhân dân đối với hoạt động giám sát, phản biện xã hội.

Hải Yến (ghi)

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/tin-moi/202509/khang-dinh-quyet-tam-tang-cuong-giam-sat-phan-bien-xa-hoi-cc02746/