Lực lượng cứu hộ dùng thuyền đưa 8 nạn nhân bị ngạt khí ở Đà Nẵng ra đường lớn, sơ cứu trước khi chuyển viện. Ảnh: cắt từ clip.
Trưa 28/10, chính quyền xã Điện Bàn Tây (TP Đà Nẵng) xác nhận vụ việc 8 người trong cùng gia đình bị ngạt khí, trong đó có ba người tử vong, sau khi sử dụng máy phát điện trong phòng đóng kín giữa lúc mất điện.
Theo thông tin ban đầu, gia đình ông N.Q.L., trú thôn Phong Thử, do mất điện vào đêm 27/10 đã phát máy phát điện để chạy điều hòa và cùng nhau ngủ trong phòng. Sáng hôm sau, người thân phát hiện cả nhà bất tỉnh, khó thở, nhiều người ngất xỉu.
Lực lượng chức năng và người dân đã dùng ghe đưa các nạn nhân ra đường lớn để xe cứu thương tiếp cận. Tuy nhiên, một người không qua khỏi.
Bài học từ nhiều vụ ngộ độc khí trong phòng kín
Không chỉ ở Quảng Nam, nhiều vụ ngộ độc khí CO và CO₂ từng xảy ra tại các địa phương khác, chủ yếu trong mùa mưa hoặc thời điểm mất điện, khi người dân sử dụng máy phát điện hoặc than tổ ong trong nhà.
Tại TP.HCM, tháng 9 vừa qua, 5 người bị ngộ độc khí CO khi dự tiệc trong phòng kín có máy phát điện hoạt động ở phòng bên cạnh. Nhờ phát hiện sớm, họ được đưa đến Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cấp cứu và may mắn qua cơn nguy kịch.
Nhóm người bị ngộ độc khí CO. Ảnh: BVCC.
Bác sĩ Bùi Anh Triết, Phó phòng Quản lý chất lượng Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, cho biết những vụ ngạt khí thường xảy ra trong không gian kín, nơi khí độc tích tụ mà không thoát ra ngoài. Dù chỉ trong vài phút, nồng độ khí CO hoặc CO₂ cao có thể khiến nạn nhân mất tri giác và tử vong.
"Nhiều người thường nhầm lẫn giữa khí CO (carbon monoxide) và CO₂ (carbon dioxide), nhưng cả hai đều có thể gây nguy hiểm chết người khi tích tụ trong không gian kín", bác sĩ Triết nói.
Khí CO₂ là sản phẩm của quá trình đốt cháy nhiên liệu, bao gồm xăng, dầu, gas, than, củi... Trong môi trường thông thoáng, CO₂ không độc ở nồng độ thấp. Tuy nhiên, khi hàm lượng CO₂ trong không khí tăng cao, đặc biệt là trong phòng kín, thiếu lưu thông khí, cơ thể sẽ không đủ oxy để hít thở, dẫn đến ngạt và tử vong.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nồng độ CO₂ trong không khí vượt quá 10% có thể khiến con người mất ý thức trong vòng một phút và tử vong trong vài phút nếu không được cứu kịp thời.
Đáng chú ý, khí CO₂ không màu, không mùi, không vị, nên nạn nhân không thể nhận ra cho đến khi xuất hiện các triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, khó thở, buồn nôn, mất ý thức.
Bên cạnh đó, khí CO cũng sinh ra trong quá trình đốt cháy nhiên liệu không hoàn toàn – còn nguy hiểm hơn CO₂. Khi hít phải, CO gắn chặt với hemoglobin trong máu, chiếm chỗ của oxy, khiến cơ thể thiếu oxy trầm trọng, dẫn đến tổn thương não, tim hoặc tử vong nhanh chóng.
Vì sao máy phát điện trong nhà dễ gây chết người?
Máy phát điện khi hoạt động sẽ đốt cháy xăng hoặc dầu, sinh ra nhiều loại khí độc như CO, CO₂, NO₂… Trong không gian kín, các khí này không thể thoát ra ngoài, khiến nồng độ oxy trong phòng giảm mạnh.
Người trong phòng khi hít phải hỗn hợp khí này sẽ chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, sau đó mất tri giác và ngưng thở nếu không được đưa ra ngoài kịp thời.
Điều đáng lo ngại là khí CO₂ và CO không có mùi đặc trưng, nên nạn nhân không nhận ra cho đến khi đã quá muộn. Nhiều người còn chủ quan cho rằng máy phát điện nhỏ không gây hại, hoặc mở cửa sổ một chút là đủ thông gió. Nhưng thực tế, lượng khí độc sinh ra vẫn có thể tích tụ nguy hiểm trong vài phút.
Bác sĩ Triết khuyến cáo để tránh xảy ra những vụ việc tương tự, người dân cần tuyệt đối tuân thủ các nguyên tắc an toàn
Không đặt máy phát điện trong nhà, nhà xe hoặc khu vực kín. Nên đặt máy ngoài trời, có mái che, cách xa cửa ra vào và cửa sổ.
Không ngủ hoặc ở lâu trong phòng sử dụng máy phát điện, bếp than, hoặc thiết bị đốt nhiên liệu.
Trang bị cảm biến cảnh báo khí CO/CO₂ nếu thường xuyên dùng máy phát điện hoặc thiết bị sưởi.
Giữ thông gió tốt trong không gian kín, đặc biệt khi sử dụng bếp gas, bếp than.
Khi phát hiện người có dấu hiệu ngạt khí, cần đưa ra nơi thoáng khí ngay, gọi cấp cứu, nới lỏng quần áovà không cố gắng hô hấp trong không gian nghi có khí độc.
Khí CO₂ và CO đều là những "sát thủ vô hình". Dù không thấy, không ngửi, nhưng chúng có thể giết người nhanh hơn ta tưởng. Cách duy nhất để bảo vệ bản thân là phòng tránh ngay từ đầu, không để khí độc có cơ hội tích tụ.
Nguyễn Thuận