Khi cựu sao Premier League trắng tay vì bẫy tài chính

10 giờ trướcBài gốc

Trong suốt ba thập niên qua, Premier League là biểu tượng của sự giàu có và quyền lực. Những bản hợp đồng bom tấn, những khoản lương triệu bảng mỗi tháng biến cầu thủ thành giới thượng lưu mới.

Nhưng phía sau ánh hào quang ấy, một mặt tối đáng sợ lại lộ diện: hàng trăm cầu thủ từng chìm trong bẫy tài chính, để rồi phá sản, mất nhà cửa và đối diện cảnh bị truy thu thuế khổng lồ. Câu chuyện về nhóm V11 - 11 cựu cầu thủ Premier League - là minh chứng rõ nét nhất.

Từ giấc mơ bảo toàn tài sản…

Những cái tên quen thuộc như Danny Murphy, Brian Deane, Rod Wallace hay Michael Thomas từng tin rằng họ tìm thấy điểm tựa tài chính an toàn khi làm việc với Kingsbridge Asset Management trong thập niên 1990-2000. Thời điểm đó, bóng đá Anh đang chuyển mình thành “cỗ máy in tiền”, và ai cũng tin cần một đơn vị chuyên nghiệp để quản lý tài sản sau giải nghệ.

Kingsbridge có đủ mọi yếu tố tạo niềm tin: một danh sách khách hàng hơn 360 cầu thủ, sự bảo chứng từ Hiệp hội HLV (LMA) và thậm chí cả lời khẳng định từ Howard Wilkinson - HLV từng đưa Leeds United vô địch Anh. Không ít cầu thủ coi McKee và McMenamin - hai nhà sáng lập Kingsbridge - như những người bạn thân, thậm chí mời họ dự đám cưới. Trong mắt nhiều cầu thủ trẻ, những bản hợp đồng đầu tư chỉ là “chữ ký bảo đảm cho tương lai”.

Nhưng cái gọi là “tương lai an toàn” ấy nhanh chóng biến thành thảm họa. Các cầu thủ được khuyên đổ hàng triệu bảng vào các dự án phim để hưởng ưu đãi thuế, hoặc vay tiền ngân hàng mua bất động sản ở Tây Ban Nha, Mỹ với lời hứa “lợi nhuận 15-20% mỗi năm”. Thực chất, nhiều dự án do chính người trong Kingsbridge hoặc người thân sở hữu, bị thổi giá cao hơn giá trị thật.

Rod Wallace từng sở hữu khối tài sản gần 2 triệu bảng, nhưng đến 2024 thì bị tuyên bố phá sản, phải rời khỏi Surrey sau lệnh trục xuất. Brian Deane cay đắng thừa nhận: “Chúng tôi đáng lẽ phải được bảo vệ”.

Craig Short mất trắng ở dự án Florida, phải trả lại nhà vì không gánh nổi khoản vay. Sean Davis, cựu tiền vệ Fulham, hiện làm thợ sơn và thú nhận từng nhiều lần nghĩ đến cái chết.

Premier League mang tới danh tiếng và tiền bạc cho cầu thủ.

Khi HMRC (cơ quan thuế) vào cuộc, bi kịch còn khốc liệt hơn. Các khoản hoàn thuế ngày trước trở thành gánh nặng: trung bình mỗi người trong nhóm V11 nợ hơn 1 triệu bảng. Nhiều người nhận trát phá sản đúng dịp Giáng sinh, thậm chí bị cảnh sát tư pháp tới tận sân tập để đòi nợ.

Cái vòng luẩn quẩn của sự cả tin

Điều đau đớn là sự sụp đổ này không phải vì những cầu thủ phung phí vô tội vạ, mà vì sự cả tin. Họ tin vào danh tiếng của LMA, tin vào lời giới thiệu của đồng đội và tin rằng một công ty được giới bóng đá trọng dụng sẽ không làm hại họ. Nhưng chính niềm tin ấy biến họ thành nạn nhân dễ dàng.

Đáng chú ý, chính phủ Anh cũng gián tiếp góp phần khi đưa ra các gói ưu đãi thuế cho phim ảnh và bất động sản mà không lường trước được việc biến tướng thành “sản phẩm tài chính”. Khi thị trường sụp đổ năm 2008, cầu thủ mất cả vốn lẫn cơ hội thoát khỏi vòng xoáy nợ nần.

Năm 2018, Cảnh sát Thành phố London mở điều tra, thậm chí bắt giữ hai người. Nhưng đến 2020, vụ án bị khép lại vì “thiếu bằng chứng để truy tố”. McKee và McMenamin đến nay vẫn phủ nhận mọi sai phạm, khẳng định “luôn tư vấn thiện chí” và đổ lỗi cho sự thay đổi chính sách thuế cùng khủng hoảng bất động sản toàn cầu. Không một ai trong Kingsbridge bị kết tội.

Trong khi đó, HMRC vẫn lạnh lùng truy thu. “Chúng tôi có nghĩa vụ thu thuế khi pháp luật yêu cầu”, cơ quan này tuyên bố. Với những người từng kiếm hàng chục nghìn bảng mỗi tuần, giờ đây trắng tay, câu chữ ấy chẳng khác nào nhát dao cuối cùng.

Giữa bóng tối ấy, V11 ra đời. Do Carly Barnes-Short - vợ của Craig Short, một luật sư - tập hợp, nhóm gồm những cựu cầu thủ từng vô địch Premier League, Champions League, FA Cup. Họ cùng nhau đấu tranh cho một mục tiêu: thay đổi luật, để nạn nhân của gian lận tài chính không bị buộc gánh khoản thuế khổng lồ.

“Đó cũng chính là bóng đá”, Brian Deane nói. “Chúng tôi từng là một đội, và giờ lại đoàn kết như một đội để tồn tại”. Danny Murphy khẳng định: “Nếu không có nhóm này, tôi không biết mình sẽ ra sao. Nhóm đã cứu mạng nhiều người”.

Nhưng song song đó cũng là rất nhiều cạm bẫy tài chính.

Câu chuyện V11 không chỉ là nỗi đau cá nhân của vài cầu thủ, mà còn là lời cảnh tỉnh cho cả một thế hệ. Khi bóng đá biến cầu thủ thành triệu phú chỉ sau một đêm, thì cũng chính sự thiếu chuẩn bị, thiếu bảo vệ khiến họ dễ dàng trở thành nạn nhân.

Nó cũng phơi bày một “vết nhơ” của bóng đá Anh: hệ thống quản lý tài chính cho cầu thủ quá lỏng lẻo, trong khi những kẻ nắm quyền lực tài chính lại được che chắn bởi luật lệ và danh tiếng. Kết quả là hàng loạt sự nghiệp rực rỡ khép lại trong bi kịch, và nhiều huyền thoại sân cỏ phải bắt đầu lại từ con số không.

Những Danny Murphy, Rod Wallace hay Brian Deane từng mang đến niềm vui cho hàng triệu người hâm mộ. Nhưng khi treo giày, họ lại bị bỏ mặc trong một trận đấu khốc liệt hơn nhiều - trận đấu với luật pháp, với nợ nần và với chính sự tuyệt vọng của bản thân.

V11 không chỉ là một nhóm cầu thủ đi đòi công lý. Đó là biểu tượng của sự đoàn kết để tồn tại, của niềm tin rằng những bất công này cần được sửa chữa. Và nếu bóng đá Anh muốn xứng đáng với vị thế giàu có nhất thế giới, thì đã đến lúc phải trả lời một câu hỏi: ai sẽ bảo vệ những người từng tạo ra giá trị ấy - ngay cả khi họ không còn đứng trên sân cỏ.

Hà Trang

Nguồn Znews : https://znews.vn/khi-cuu-sao-premier-league-trang-tay-vi-bay-tai-chinh-post1581984.html