Bảy cầu thủ - từng được xem là biểu tượng của sự hội nhập và tham vọng - giờ bị phơi bày là sản phẩm của một vụ làm giả quốc tịch trắng trợn. Và lần này, bóng đá Malaysia không thể chối bỏ: “Gian lận, thuần túy là gian lận”, như chính lời của FIFA.
Từ niềm tự hào di sản đến cú sốc danh dự
Trong nhiều năm, bóng đá Malaysia xây dựng hình ảnh đội tuyển “lai tạo” giữa dòng máu địa phương và các tài năng Nam Mỹ, châu Âu. Họ gọi đó là “di sản”, là minh chứng cho sự mở cửa và tầm nhìn toàn cầu. Nhưng FIFA lại nhìn thấy điều khác - một âm mưu hợp thức hóa cầu thủ ngoại bằng hồ sơ giả.
Bảy cái tên - Gabriel Arrocha, Facundo Garces, Rodrigo Holgado, Imanol Machuca, Joao Figueiredo, Jon Irazabal và Hector Hevel - đều sinh ở Brazil, Argentina, Tây Ban Nha và Hà Lan. Malaysia khẳng định họ có gốc gác từ Penang, Johor hay Malacca thông qua ông bà nội ngoại. Thế nhưng, chỉ cần vài cuộc kiểm tra, FIFA phát hiện không một ai trong số đó có tổ tiên người Malaysia.
Những lời biện hộ “vì lỗi hành chính” lập tức sụp đổ. Trong bản báo cáo, FIFA nhấn mạnh: “Trình nộp tài liệu giả để hợp thức hóa tư cách thi đấu là hành vi gian lận – thuần túy là gian lận – và không thể được dung thứ”.
Điều khiến dư luận phẫn nộ hơn là vai trò của cơ quan hành chính Malaysia. Báo cáo của FIFA chỉ rõ: Cục Đăng ký Quốc gia (NRD) cấp giấy khai sinh mới mà không có bản gốc, dựa trên “thông tin thứ cấp và tài liệu nước ngoài” từ Argentina, Brazil, Tây Ban Nha. Nói cách khác, những tờ giấy chứng minh “dòng máu Malaysia” cho bảy cầu thủ kia không hề tồn tại ở Malaysia, mà được “tái tạo” dựa trên dữ liệu nước ngoài.
LĐBĐ Malaysia đang bị chỉ trích.
Thế nhưng, Bộ trưởng Nội vụ Saifuddin Nasution vẫn tuyên bố rằng mọi quy trình “đều hợp lệ và minh bạch”. Ông khẳng định Tổng giám đốc NRD Badrul Hisham Alias đã “đích thân kiểm tra” hồ sơ. Câu nói “chúng tôi chỉ nên lo khi có điều gì đó cần che giấu” giờ trở thành mồi lửa khiến dư luận bùng nổ - bởi điều cần che giấu dường như đã phơi bày.
FAM - phản ứng yếu ớt trong tâm bão
Trước cơn giận dữ của công chúng, Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) ra thông cáo khẳng định “cáo buộc của FIFA là vô căn cứ và thiếu công bằng”. FAM tuyên bố sẽ kháng cáo lên cấp cao nhất. Nhưng sự phản kháng ấy nghe giống như lời chống chế hơn là một chiến lược pháp lý nghiêm túc.
Trong khi đó, cầu thủ Facundo Garces, người Argentina, cố cứu vãn hình ảnh bằng dòng trạng thái trên Instagram: “Tôi là người Malaysia theo dòng máu của ông bà, và tôi tự hào khi khoác áo đội tuyển quốc gia”.
Một tuyên bố đầy cảm tính - nhưng lại càng khiến người hâm mộ Malaysia cảm thấy bị xúc phạm. Vì nếu đó là “niềm tự hào”, thì nó được xây bằng giấy tờ giả và lời nói dối.
Đây không còn là một vụ án bóng đá. Nhà hoạt động pháp lý Eric Paulsen gọi nó là “vết thương với cả hệ thống cấp quốc tịch Malaysia”. Ông đặt nghi vấn: làm sao một bộ hồ sơ có thể qua được hàng loạt cấp kiểm duyệt, nếu không có sự đồng lõa hoặc ít nhất là nhắm mắt làm ngơ?
“Những người có trách nhiệm – những người đáng ra phải hiểu rõ hơn – đã để mọi thứ sụp đổ và khiến đất nước bị bêu riếu. Giờ đây, danh tiếng của Malaysia đã bị tổn hại không thể cứu vãn”, Paulsen viết.
Ông kêu gọi thành lập Ủy ban điều tra độc lập, vì “không thể để chính những người gây ra sai phạm tự điều tra chính mình”.
Dàn cầu thủ nhập tịch Malaysia đang vướng rắc rối.
Malaysia có thể kháng cáo, có thể đổ lỗi cho “đối thủ khu vực”, hoặc thậm chí cáo buộc “âm mưu chính trị”. Nhưng những gì FIFA công bố không phải tin đồn - mà là bằng chứng pháp lý, xác thực từ bốn quốc gia.
Trên mạng xã hội, hàng nghìn người Malaysia dùng hashtag #FAMShame, #CleanFootballMY, #WeDeserveTheTruth. Họ không giận vì thua trận. Họ giận vì niềm tự hào dân tộc bị lợi dụng, vì bóng đá - thứ từng gắn kết cả quốc gia - lại bị biến thành trò lừa bịp.
Nếu còn chút tự trọng, FAM cần nhìn nhận sự thật: đây không chỉ là thất bại về thủ tục hành chính, mà là sự sụp đổ đạo đức.
FIFA không cần điều tra gì phức tạp. Họ không chế tạo vaccine, họ chỉ đối chiếu hồ sơ – và sự thật lộ ra trần trụi. Câu hỏi cuối cùng dành cho FAM - và cả những người trong bộ máy đã tiếp tay: Các ông nghĩ có thể lừa được ai? Thế giới, hay chính người dân Malaysia?
Hà Trang