Khi Mỹ siết chính sách, châu Á mở rộng vòng tay đón sinh viên quốc tế

4 giờ trướcBài gốc

Những chính sách của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể khiến sức hút của các trường đại học Mỹ sụt giảm nhanh chóng. Ảnh: AFP qua Getty Images, EPA

Giấc mơ Mỹ bị ngắt quãng

Với Jess Concepcion, một nghiên cứu sinh ngành vi sinh 24 tuổi người Philippines, việc lấy bằng tiến sĩ tại Mỹ từng là mục tiêu cả đời. Đây là nơi phần lớn các thầy cô hướng dẫn anh từng học tập và nghiên cứu. Thế nhưng, mùa xuân vừa qua, khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tạm dừng phỏng vấn visa vào thời gian cao điểm, đe dọa trục xuất sinh viên quốc tế và cắt giảm ngân sách nghiên cứu, Concepcion buộc phải thay đổi kế hoạch. Anh chọn nộp hồ sơ sang Thụy Sĩ và Singapore.

“Sự bất ổn khiến tôi phải dừng lại và chọn một quốc gia khác. Chính sách nhập cư quá hạn chế, lại ở cách quê nhà nửa vòng trái đất, sống trong môi trường bấp bênh như vậy tôi cảm thấy không được đảm bảo”, Concepcion chia sẻ.

Anh Jess Concepcion, một sinh viên ngành vi sinh vật học tại Philippines, từ lâu đã mơ ước lấy bằng tiến sĩ tại Mỹ. Tuy nhiên, giờ anh chọn nộp hồ sơ vào Thụy Sĩ và Singapore. Ảnh: The New York Times

Jess Concepcion không phải trường hợp duy nhất, đây là một tình thế khó xử mà nhiều người trẻ trên khắp thế giới đang phải đối mặt. Dù còn quá sớm để biết liệu có thêm nhiều sinh viên nước ngoài chọn không theo học tại các trường học ở Mỹ hay không, nhưng đã có rất nhiều dấu hiệu cảnh báo. Các nền tảng tìm kiếm giáo dục quốc tế như IDP hay Keystone Education Group đã ghi nhận sự sụt giảm quan tâm đến chương trình học ở Mỹ, còn Viện Giáo dục Quốc tế cho biết nhiều trường báo cáo lượng đơn xin học ở quốc gia này đã giảm đáng kể.

Châu Á tăng tốc đón cơ hội

Trong nhiều thập niên, các đại học hàng đầu nói tiếng Anh như Oxford, Cambridge, khối trường Ivy League, hay nhóm trường tại Australia và Canada luôn chiếm ưu thế trong danh sách lựa chọn của sinh viên toàn cầu. Nhưng những năm gần đây, các cơ sở giáo dục tại Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Singapore và Hàn Quốc đã vươn lên vị trí cao trong bảng xếp hạng quốc tế, với học phí cạnh tranh.

Sinh viên quốc tế tham dự hội chợ giáo dục du học Hàn Quốc. Ảnh: Korea JoongAng Daily

Ngay khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tiếp tục chính sách hạn chế sinh viên quốc tế trong nhiệm kỳ hai, nhiều trường châu Á đã nhanh chóng mở rộng cửa chào đón sinh viên. Chính phủ các nước đã cử đại diện đến các triển lãm du học, hội chợ tuyển sinh đại học và đặt ra mục tiêu về số lượng sinh viên mong muốn tuyển sinh mỗi năm.

Hàn Quốc là điển hình. Mùa xuân vừa qua, khi Mỹ hủy một số visa và cắt chương trình hỗ trợ, nhiều trường Hàn Quốc như Korea University hay Yonsei University lập tức đưa ra biện pháp “cứu trợ”, mở rộng tuyển sinh chuyển tiếp và xây dựng các chương trình dành riêng cho sinh viên bị gián đoạn học tập ở Mỹ.

Đại học Yonsei của Hàn Quốc đặt mục tiêu có 300.000 sinh viên quốc tế vào năm 2027. Ảnh: The New York Times

Thực tế, Hàn Quốc đã chuẩn bị chiến lược này từ đầu những năm 2000, coi việc thu hút sinh viên quốc tế như cách cân bằng “thâm hụt thương mại” về giáo dục. Mục tiêu mới nhất: 300.000 sinh viên quốc tế vào năm 2027. Seoul được xếp hạng là thành phố tốt nhất cho sinh viên quốc tế, theo QS World University Rankings.

Bà Meekyung Shin, Vụ trưởng Vụ Toàn cầu hóa giáo dục thuộc Bộ Giáo dục Hàn Quốc, cho biết chính phủ đang khuyến khích sinh viên quốc tế ở lại làm việc sau tốt nghiệp. Hiện có khoảng 70.000 sinh viên Trung Quốc, 50.000 sinh viên Việt Nam tại Hàn Quốc, cùng hàng nghìn sinh viên từ Myanmar, Nepal. Các doanh nghiệp như Hyundai đang chủ động tiếp cận sinh viên Đông Nam Á để mở rộng thị trường.

Bên cạnh đó là các quốc gia như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc. Singapore hiện là một trung tâm giáo dục quốc tế lớn của Đông Nam Á, với các trường như Đại học Quốc gia Singapore (NUS) và Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) thường xuyên lọt top 20 thế giới. Chính phủ Singapore triển khai nhiều học bổng toàn phần, đồng thời cấp thị thực làm việc dài hạn cho sinh viên tốt nghiệp để giữ chân nhân lực chất lượng cao.

Hội chợ Giáo dục Nhật Bản tại Tashkent, Uzbekistan.

Nhật Bản đã đặt mục tiêu thu hút 400.000 sinh viên quốc tế vào năm 2033, thông qua chính sách nới lỏng visa, mở rộng các chương trình học bằng tiếng Anh và hỗ trợ tìm việc làm sau tốt nghiệp. Tokyo và Kyoto hiện là điểm đến được nhiều sinh viên châu Âu và châu Phi quan tâm nhờ chất lượng đào tạo và môi trường an toàn.

Trung Quốc cũng nổi lên với tham vọng trở thành trung tâm đào tạo toàn cầu, đặc biệt thông qua các học bổng Chính phủ Trung Quốc (CSC) dành cho hàng chục nghìn sinh viên từ châu Á, châu Phi và Mỹ Latin mỗi năm. Các trường như Đại học Thanh Hoa, Đại học Bắc Kinh đã lọt top 20 châu Á, thu hút lượng lớn sinh viên quốc tế trong khối “Vành đai và Con đường”.

Một

hế giới đa cực về giáo dục

Bức tranh giáo dục quốc tế đang chuyển từ thế “một cực” sang “đa cực”, khi nhiều quốc gia, đặc biệt tại châu Á, không chỉ nâng tầm chất lượng giảng dạy và học tập, mà còn chủ động cạnh tranh bằng chính sách hỗ trợ thị thực, học phí hợp lý và cơ hội việc làm. Trong khi đó, các rào cản chính trị và kinh tế đang buộc sinh viên toàn cầu cân nhắc kỹ lưỡng hơn khi chọn điểm đến.

Nhiều quốc gia, đặc biệt tại châu Á, không chỉ nâng tầm chất lượng giảng dạy và học tập, mà còn chủ động cạnh tranh bằng chính sách hỗ trợ thị thực, học phí hợp lý và cơ hội việc làm.

Ông Clay Harmon, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Quản lý Tuyển sinh Quốc tế, đại diện cho các công ty tuyển dụng cho biết: “Chúng ta đang chuyển dịch từ một thế giới chỉ có một vài quốc gia mục tiêu chính sang một thế giới đa cực hơn nhiều. Những gì đang diễn ra sẽ khiến sinh viên phải cân nhắc về điểm đến, khi biết rằng sẽ có nhiều quốc gia sẵn sàng chào đón mình”.

Với Mỹ, thách thức không chỉ đến từ các đối thủ mới nổi, mà còn từ chính những quyết sách trong nước. Khi “giấc mơ Mỹ” không còn là lựa chọn mặc định, cuộc đua thu hút trí thức trẻ toàn cầu đang mở ra một trật tự mới, nơi châu Á đóng vai trò ngày càng lớn hơn.

Hồng Nhung

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/khi-my-siet-chinh-sach-chau-a-mo-rong-vong-tay-don-sinh-vien-quoc-te-10383353.html