Khi nào có thể bỏ barie thu phí không dừng trong giao thông cao tốc?

4 giờ trướcBài gốc

Tuy nhiên, đến nay, mới có 3 tuyến cao tốc thu phí bỏ barie ở lối vào nhưng vẫn duy trì để kiểm soát phương tiện ở đầu ra. Nhiều người đặt câu hỏi: Khi nào mới có thể bỏ barie thu phí trong giao thông cao tốc?

Vẫn còn vướng mắc

Thu phí không dừng (ETC) là hệ thống thu phí tự động mà chủ phương tiện không cần dừng xe để trả tiền khi lưu thông trên cao tốc. Khi qua trạm thu phí, hệ thống sẽ trừ tiền tự động từ tài khoản chủ phương tiện thông qua việc nhận diện thẻ RFID gắn trên xe.

Theo kế hoạch, lộ trình triển khai hệ thống thu phí ETC của Bộ GTVT gồm 3 giai đoạn: Giai đoạn 1, thực hiện từ năm 2016 - 2023, các trạm thu phí vẫn có barie, tài khoản có đủ tiền, barie mới mở.

Giai đoạn 2, thực hiện từ năm 2024 - 2025, không còn barie, phương tiện lưu thông đơn làn tự do qua trạm thu phí.

Giai đoạn 3, từ năm 2026 trở đi, trạm thu phí chỉ còn duy trì giá long môn với thiết bị thu phí gắn bên trên, các phương tiện lưu thông đa làn tự do qua trạm thu phí.

Quyết định số 19/2020/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ, thu phí không dừng sẽ chuyển sang giai đoạn 2 - cho phép trả sau khi đạt từ 95% phương tiện dán thẻ thu phí không dừng.

Hiện nay, tỉ lệ phương tiện dán thẻ ETC trên toàn quốc đã đạt trên 95% - đủ điều kiện chuyển sang giai đoạn 2 thu phí không dừng, bỏ barie. Nhưng từ tháng 5/2024 mới có cao tốc Nha Trang - Cam Lâm; Cam Lâm - Vĩnh Hảo và mới đây nhất ngày 5/1/2025 cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt thí điểm mô hình thu phí điện tử không dừng bỏ barie đầu vào, đầu ra ETC đơn làn có barie.

Như vậy, mô hình này mới ở mức tiệm cận tới giai đoạn 2, khi bỏ barie ở lối vào nhưng vẫn duy trì để kiểm soát phương tiện ở đầu ra.

Trạm thu phí tự động đầu cao tốc từ Vĩnh Hảo - Cam Lâm. Ảnh: Tiến Dũng

Đại diện Cục đường bộ Việt Nam cho biết, việc bỏ barie đầu vào là bước chuyển cho việc thu phí trả sau. Về mặt kỹ thuật hoàn toàn có thể đáp ứng và bước đầu, các xe lưu thông qua trạm cơ bản thuận lợi. Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại như: phương tiện chưa có tài khoản giao thông, không đủ tiền trong tài khoản, có 2 tài khoản, không có thông tin đầu vào, không đọc được thẻ…

Các chuyên gia giao thông đồng tình rằng, ưu điểm lớn nhất của việc bỏ barie thu phí là giảm thiểu thời gian dừng đỗ tại các trạm, giúp giảm ùn tắc, tiết kiệm nhiên liệu và chi phí vận hành cho các phương tiện. Đồng thời, việc không phải sử dụng nhân lực để thu phí sẽ giúp tiết kiệm chi phí quản lý và bảo trì các thiết bị như: barie, camera, hệ thống điện tử.

Việc loại bỏ barie cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các công nghệ hiện đại khác như nhận diện biển số và hệ thống giám sát giao thông thông minh, giúp cải thiện việc thu phí và quản lý giao thông, bảo đảm an toàn và ngăn ngừa gian lận trong quá trình thu phí.

Mặc dù, lợi ích việc bỏ barie thu phí trong giao thông cao tốc rất rõ ràng nhưng cũng còn nhiều thách thức phải giải quyết. Trong đó, điều kiện quan trọng nhất là hành lang pháp lý xử lý các trường hợp như xe không dán thẻ, trong tài khoản không có tiền, cơ chế phối hợp truy thu phương tiện không trả phí.

Bổ sung hành lang pháp lý

Theo các chuyên gia, để đạt được mục tiêu bỏ barie thu phí không dừng trong giao thông cao tốc, việc đầu tiên và cũng là điều kiện tiên quyết là phải nâng cao tỷ lệ người sử dụng thẻ ETC.

Trước đó, Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã phát đi cảnh báo trong năm 2024 trên 4 tuyến cao tốc do đơn vị này quản lý gồm Nội Bài - Lào Cai, Cầu Giẽ - Ninh Bình, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây có hơn 590.000 ô tô hết tiền trong tài khoản ETC đi vào cao tốc.

Chuyên gia giao thông Nguyễn Mạnh Thắng cho rằng, việc phương tiện hết tiền vẫn đi vào cao tốc không chỉ tồn tại ở các tuyến cao tốc do VEC quản lý mà các cao tốc khác cũng còn một tỉ lệ nhất định. Vì vậy, cần tăng khả năng giám sát, phát hiện và xử lý các phương tiện không đủ điều kiện trả phí (không có thẻ ETC, tài khoản không đủ tiền) mà vẫn đi vào cao tốc để xử lý nghiêm khắc và truy thu phí.

“Có thể xem xét việc liên kết cơ sở dữ liệu thu phí và gửi cảnh báo đến hệ thống đăng kiểm hoặc hệ thống cơ sở dữ liệu xử phạt vi phạm giao thông của Bộ Công an để truy lỗi và thu hồi với phương tiện” – chuyên gia Nguyễn Mạnh Thắng góp ý.

Tiếp theo là cải thiện hệ thống thanh toán và quản lý tài khoản điện tử ổn định, bảo mật. Các hệ thống giám sát giao thông và nhận diện biển số cần được nâng cấp để giảm thiểu sai sót trong việc thu phí và xử lý vi phạm. Điều này, đồng nghĩa với việc phải đầu tư vào công nghệ nhận diện tự động và cải thiện hạ tầng giao thông.

Để giải quyết những bất cập nêu trên, ngày 30/9/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 119/2024/NĐ-CP về thanh toán điện tử giao thông đường bộ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2024, quy định hình thức vận hành hệ thống thiết bị lắp đặt tại trạm thu phí đường bộ theo hình thức điện tử không dừng, quá trình xử lý giao dịch thanh toán, các phương thức thanh toán tiền sử dụng đường bộ…làm căn cứ cho việc thực hiện.

Nghị định cũng nêu rõ, việc thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng đã được thực hiện theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ tiếp tục được thực hiện đến ngày 1/7/2026.

Luật Đường bộ 2024 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 quy định: Người lái ô tô phải chi trả các loại phí, giá và các khoản dịch vụ liên quan đến hoạt động của phương tiện giao thông đường bộ, thực hiện thông qua tài khoản giao thông. Trong đó, tài khoản giao thông là công cụ giúp người dùng thanh toán các khoản phí liên quan đến giao thông như phí đường bộ, phí cầu đường, bãi đỗ xe và các dịch vụ giao thông khác.

Về mức xử phạt, tại khoản 4, Điều 6, Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 quy định, phạt tiền từ 2 - 3 triệu đồng đối với người điều khiển xe không đủ điều kiện để thu phí theo hình thức điện tử tự động không dừng (xe không gắn thẻ đầu cuối) đi vào làn đường dành riêng thu phí theo hình thức điện tử tự động không dừng tại các trạm thu phí.

Việc bỏ barie thu phí trong giao thông cao tốc không chỉ là một bước đi tất yếu để nâng cao hiệu quả quản lý giao thông mà còn phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ trong lĩnh vực giao thông vận tải. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết như: nâng cao tỷ lệ sử dụng thẻ ETC, hệ thống giám sát và xử lý mạnh tay với các vấn đề liên quan đến vi phạm. Khi các yếu tố này được cải thiện, việc bỏ barie sẽ không còn xa, mang lại một hệ thống giao thông hiện đại và thuận lợi hơn.

Huyền Sâm

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/khi-nao-co-the-bo-barie-thu-phi-khong-dung-trong-giao-thong-cao-toc.html