Nói dân hiểu, làm dân tin
Ở tuổi 77, bà Y Hiền (dân tộc Gié Triêng), người có uy tín ở thôn Đăk Giàng, xã Dục Nông, vẫn giữ dáng vẻ nhanh nhẹn, sự nhiệt huyết của một cán bộ từng trải. Cả đời gắn bó với công tác xã hội, ở cái tuổi đáng lẽ nên nghỉ ngơi, bà vẫn miệt mài đi từng ngõ vận động người dân làm theo cái mới, từ bỏ tập quán lạc hậu, góp phần làm cho diện mạo thôn Đăk Giàng ngày càng khởi sắc.
Theo bà Hiền, ở thôn Đăk Giàng, cái khó nhất là thay đổi thói quen chăn nuôi gia súc dưới gầm nhà sàn, đây là tập quán tồn tại qua nhiều thế hệ. "Tôi đã tuyên truyền rất nhiều lần, nhất là trong các cuộc họp thôn. Thế nhưng, nhiều người khi nghe chỉ cười rồi bảo đó đã trở thành thói quen rồi. Nghe thấy vậy, tôi càng quyết tâm phải thay đổi thói quen này", bà Hiền nói.
Nói đi đôi với làm, bà tự dời chuồng bò ra xa nhà ở, xây nhà vệ sinh kiên cố, sạch sẽ rồi mời người dân đến xem. "Muốn dân nghe thì phải làm thật, làm trước. Thấy nhà tôi sạch hơn, ít ruồi muỗi, người dân mới tin, mới chịu làm theo", bà Hiền cho hay.
Không dừng lại ở đó, bà còn cùng ban quản lý thôn đi vận động từng hộ, hướng dẫn cách làm chuồng trại hợp vệ sinh, cách xử lý rác thải, giữ gìn môi trường sống sạch đẹp. Nhờ vậy, đến nay 100% hộ dân trong thôn có nhà vệ sinh đạt chuẩn, hơn 90% hộ có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo vệ sinh.
Bà Y Hiền (thứ hai bên trái) vận động người dân từ bỏ tập quán lạc hậu.
Không chỉ tâm huyết với việc giữ gìn môi trường, bà Hiền còn quan tâm đến việc học của con em trong thôn. Mỗi khi biết tin học sinh nghỉ học theo cha mẹ lên rẫy, bà lại cùng giáo viên đến tận nơi vận động. "Phải gặp tận mặt, nói cho cha mẹ hiểu. Mình không ép mà giải thích để họ thấy cái lợi của việc học. Nhờ vậy mà phụ huynh đã quan tâm hơn đến việc học của con mình, tỷ lệ chuyên cần của con em trong thôn ngày càng nâng cao", bà Hiền vui vẻ kể.
Giỏi dân vận, bà Hiền còn là "người hòa giải mát tay" của thôn. Nhiều vụ mâu thuẫn vợ chồng, tranh chấp đất đai tưởng chừng gay gắt, nhưng nhờ lời khuyên chân tình và sự kiên trì của bà, các bên đều tìm được tiếng nói chung. Có vụ phải hòa giải suốt nhiều ngày liền, bà Hiền vẫn kiên nhẫn lắng nghe, phân tích phải trái đến khi người trong cuộc đồng thuận.
Điều mà bà Hiền đặc biệt quan tâm hơn cả là việc giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống của người Gié Triêng. "Người Gié Triêng mình phải biết dệt thổ cẩm, đan lát thì mới giữ được cái hồn dân tộc", bà Hiền bảo.
Bà Y Hiền hướng dẫn người dân kỹ thuật đan lát.
Vì vậy, bà thường xuyên vận động người dân trong thôn duy trì việc đan lát, dệt thổ cẩm. Mỗi dịp họp thôn, bà lại mang theo khung dệt, mang gùi đến làm mẫu, kiên trì hướng dẫn cách se sợi, dệt hoa văn, đan nan cho bà con. Nhờ sự tận tâm ấy, từ chỗ chỉ còn vài người lớn tuổi biết nghề, nay nhiều người trẻ trong thôn đã học được, tự tay làm ra những tấm váy, chiếc khăn, chiếc gùi.
Năng động để dân nhờ
Tám năm giữ vai trò người có uy tín, năm năm là trưởng thôn, hơn ai hết chị Y Thút (45 tuổi), dân tộc Gia Rai, người có uy tín thôn Kà Đừ, xã Sa Thầy, là người nắm vững đường lối, chính sách Đảng, Nhà nước dành cho đồng bào dân tộc thiểu số, cũng như thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của người dân.
Chị Y Thút luôn tâm niệm, để ổn định, phát triển cuộc sống trước hết phải xóa đói giảm nghèo. Vì thế, chị luôn sâu sát cơ sở, thường xuyên đến từng nhà, ra tận rẫy vận động người dân áp dụng những cách làm mới, mô hình hiệu quả để nâng cao thu nhập.
Bằng kinh nghiệm thực tế, chị trực tiếp hướng dẫn, phổ biến kỹ thuật trồng cà phê, cao su, cây ăn quả cho các hộ trong thôn. Bên cạnh đó, chị còn thường xuyên vận động người dân mạnh dạn vay vốn để đầu tư sản xuất; vận động các gia đình hỗ trợ, liên kết với nhau, chi tiêu hợp lý để tích lũy vốn tái đầu tư.
Chị Y Thút (ở giữa) vận động người dân trong thôn vay vốn để phát triển sản xuất.
Để người dân tin tưởng, chị Y Thút lấy mình ra làm mẫu. Năm 2018, chị tiên phong chuyển đổi 3ha mì kém hiệu quả sang trồng cà phê, đồng thời tham gia các lớp tập huấn do địa phương tổ chức để nắm vững kỹ thuật chăm sóc.
Song song với đó, chị đầu tư trồng 1ha cao su. Mỗi năm, chị thu về hơn 350 triệu đồng sau khi trừ chi phí, trở thành điểm sáng trong phong trào phát triển kinh tế ở địa phương.
Thấy chị Y Thút làm kinh tế hiệu quả, nhiều hộ trong thôn đã học hỏi, làm theo. Như chị Y Loát, sau khi được chị Y Thút hướng dẫn đã mạnh dạn vay vốn trồng 1.000 cây cà phê và 500 cây cao su. Chăm sóc kỹ lưỡng, mỗi năm chị Y Loát thu lãi 200 triệu đồng, vươn lên trở thành hộ khá giả. Thời gian tới, chị dự định xen canh cây ăn quả trong vườn cà phê để nâng cao thu nhập.
Chị Y Thút chăm sóc vườn cà phê của mình.
Bên cạnh vận động phát triển kinh tế, chị Y Thút còn dành nhiều thời gian gặp gỡ, trò chuyện với các gia đình trong thôn. Qua đó, chị khéo léo tuyên truyền, vận động bà con xóa bỏ hủ tục, giữ gìn bản sắc văn hóa, hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới, thực hiện tốt chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Để công tác tuyên truyền hiệu quả, chị Y Thút chủ động tiếp cận công nghệ số, sử dụng thành thạo ứng dụng Zalo, Facebook để truyền tải thông tin đến bà con nhanh chóng nhất. Nhờ vậy, ngay cả những người đi làm ăn xa cũng thường xuyên được chị liên hệ, nhắc nhở chấp hành pháp luật, gìn giữ mối đoàn kết, góp sức xây dựng làng Kà Đừ ngày càng văn minh.
Các địa phương phía tây tỉnh Quảng Ngãi (tỉnh Kon Tum cũ) hiện có 620 người có uy tín được công nhận. Trong đó, người có uy tín là nữ giới chiếm hơn 7%. Bằng sự tận tâm và nỗ lực không ngừng, họ không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và còn khẳng định vai trò, vị thế của mình trong cộng đồng.
Bài, ảnh: THU HIỀN