Người tiêu dùng cần quan tâm truy xuất nguồn gốc hàng hóa (ảnh minh họa)
Người bạn của tôi phấn khởi khoe vừa mua được một chiếc túi xách đẹp, giá chỉ vài trăm nghìn đồng tại một chợ dân sinh ở TP Hải Dương. Kiểu dáng, chiếc túi này được nhái Chanel - một thương hiệu nổi tiếng của nước Pháp.
Tất nhiên, ngay từ khi xem mức giá, bạn tôi đã biết chiếc túi này chỉ làm giả thương hiệu nổi tiếng, bởi thông thường, túi Chanel chính hãng phải có giá từ hàng chục triệu đến hàng trăm triệu đồng. Nhưng điều này không khiến bạn tôi bận tâm vì chiếc túi này đáp ứng được nhu cầu sử dụng và phù hợp với túi tiền.
Trên thực tế, không ít người tiêu dùng đang có thói quen mua sắm như vậy, biết rõ là hàng giả, hàng nhái nhưng vẫn mua chỉ vì… thấy thích.
Một lần trò chuyện với một người đang làm công tác quản lý thị trường, anh cho biết, dù cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng chức năng thường xuyên tuyên truyền người tiêu dùng nên mua hàng hóa rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng không ít người vẫn thờ ơ. Nhiều người còn cho rằng, sản phẩm do nước ngoài sản xuất, trên bao bì, vỏ hộp sản phẩm phải toàn là chữ nước ngoài thì mới là hàng "xịn". Hoặc đơn giản, nhãn phụ chỉ là quy định, có hay không không quan trọng, chỉ cần sản phẩm đó vẫn bảo đảm chất lượng là được.
Một trong những nguyên nhân khiến hàng giả, hàng lậu vẫn còn tồn tại là do người tiêu dùng vẫn chấp nhận sử dụng chỉ vì giá rẻ. Sự dễ dãi của người tiêu dùng không còn là chuyện cá nhân mà đã trở thành vấn đề xã hội. Hàng giả, hàng lậu không chỉ xuất phát từ hành vi vi phạm của người sản xuất, người kinh doanh, mà còn được “dung dưỡng” bởi chính thói quen dễ dãi của người tiêu dùng. Chính sự dễ dãi này đã tạo điều kiện cho những gian thương sản xuất và phân phối hàng giả, bởi những đối tượng này kiếm lợi nhuận theo tư duy “có cung ắt có cầu”.
Mỗi người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức, tiêu dùng có trách nhiệm bằng việc sử dụng hàng hóa có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; không mua, không sử dụng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Đồng thời cùng với cơ quan quản lý nhà nước đấu tranh với tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân vi phạm quyền của người tiêu dùng.
Người tiêu dùng cần phát huy vai trò giám sát, tích cực tố giác các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng lậu cho cơ quan chức năng để các cơ quan chức năng biết và xử lý kịp thời.
Hiện nay, khi phát hiện sản phẩm là hàng giả hoặc kém chất lượng, không ít người tiêu dùng phản ứng bằng cách “tặc lưỡi”… cho qua. Rất ít người phản ánh với cơ quan chức năng, tố giác nơi bán hoặc cảnh báo cộng đồng vì ngại lên tiếng. Sự im lặng này khiến cho những kẻ sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng lậu tiếp tục hoạt động mà không lo bị phát hiện hay xử lý.
Nếu người tiêu dùng mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng nên giữ nguyên hiện trạng hàng hóa và các chứng cứ liên quan để có thể liên hệ người đã bán và yêu cầu đổi hàng hoặc hoàn trả tiền hoặc bồi thường. Đồng thời thông báo cho cơ quan quản lý thị trường hoặc cơ quan công an nơi gần nhất.
Người tiêu dùng cũng có thể gọi điện đến Tổng đài tư vấn, hỗ trợ người tiêu dùng (miễn phí) với đầu số 1800.6838 của Ủy ban Cạnh tranh quốc gia (Bộ Công thương).
Hải Dương đang trong đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Tỉnh đã và đang triển khai nhiều biện pháp cụ thể, quyết liệt, yêu cầu nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu các địa phương, lãnh đạo các cơ quan quản lý nhà nước… Trong đợt cao điểm, liên tiếp những vụ việc sản xuất, kinh doanh hàng lậu, hàng giả được phát hiện, phanh phui cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng. Tuy nhiên, đây là một cuộc chiến lâu dài, không thể chỉ đặt trên vai một cơ quan hay một nhóm người mà cần sự chung tay, vào cuộc của người tiêu dùng và điều đầu tiên bắt đầu từ thay đổi thói quen mua sắm.
Việc kiên quyết nói “không” với hàng giả, hàng lậu không chỉ giúp người tiêu dùng bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình mà còn là hành động thiết thực ủng hộ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh làm ăn chân chính, đóng góp và sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần lành mạnh hóa môi trường kinh doanh.
HOÀNG QUÂN