Khi người nổi tiếng quảng cáo không trung thực

16 giờ trướcBài gốc

Khi niềm tin bị đánh mất

Thời gian gần đây, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng đồng loạt quảng cáo sản phẩm như kẹo ngậm trắng da, yến chưng “nguyên chất”, hay kẹo rau củ được quảng cáo “thổi phồng” công dụng. Những thông tin này ngay lập tức vấp phải phản ứng từ dư luận, khi nhiều người tiêu dùng phát hiện sản phẩm không đúng như mô tả.

Người nổi tiếng có quyền nhận quảng cáo, nhưng không thể đặt lợi nhuận lên trên đạo đức nghề nghiệp. Một hợp đồng quảng cáo có thể mang lại nguồn thu lớn, nhưng chỉ một lần mất niềm tin, họ có thể đánh mất tất cả.

Ông Bùi Hoài Sơn - Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, cho biết: "Khi những người nổi tiếng chia sẻ, quảng cáo những thông tin không đúng, những sản phẩm không thực sự đúng với chất lượng, thậm chí có tác dụng xấu đối với người tiêu dùng, thì sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy tiêu cực trong xã hội. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tên tuổi những người nổi tiếng mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, tiền bạc của người tiêu dùng".

Quảng cáo có thể giúp một sản phẩm tiếp cận hàng triệu người, nhưng cũng có thể khiến một nghệ sĩ đánh mất tất cả. Trách nhiệm không chỉ thuộc về người quảng cáo, mà cả người tiêu dùng cũng cần tỉnh táo trước mỗi quyết định mua sắm.

Siết chặt trách nhiệm của người quảng cáo

Dù đã có nhiều vụ việc bị phanh phui, nhưng những quảng cáo sai sự thật vẫn tiếp tục xuất hiện nhan nhản mỗi ngày. Bẵng đi một thời gian, mà theo các chuyên gia truyền thông gọi là “tẩy trắng”, mọi chuyện đâu lại vào đấy. Thậm chí khi mọi chuyện đã qua, một số người nổi tiếng lại tiếp tục quảng cáo hay livestream bán hàng trên các nền tảng xã hội như chưa có chuyện gì xảy ra.

Có thể thấy, các trường hợp KOL hay nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật từ trước đến nay đều bị phạt hành chính, mức phạt được xem là rất nhẹ. Bởi những người này có thể thu về hàng trăm triệu đồng, thậm chí đến hàng tỉ đồng từ các chiến dịch quảng cáo cho các nhãn hàng trên mạng xã hội. Chính vì thế, tình trạng KOL hay các nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật vẫn liên tục lặp đi lặp lại trong thời gian dài vừa qua.

Một biện pháp mạnh tay là hình thức "cấm sóng" cần sớm được áp dụng, bởi đối với các KOL hay nghệ sĩ, cấm họ hành nghề xem như là mất đi tất cả. Lúc đó, họ mới ý thức được mình nên hành xử như thế nào trên môi trường mạng. Đến nay, Luật Quảng cáo (sửa đổi) vẫn chưa được ban hành, chính vì thế các KOL vẫn bất chấp, vì lợi nhuận khổng lồ mà ngang nhiên vi phạm các quy định về quảng cáo.

Mới đây, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đã được trình Quốc hội cho ý kiến. Một số Đại biểu Quốc hội đề nghị cần quy định rõ hơn về nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, đặc biệt là người có ảnh hưởng. Điều này cho thấy, bên cạnh việc nâng cao ý thức tự giác của mỗi cá nhân, cũng cần có những biện pháp giải quyết mạnh tay để xử lý vi phạm quảng cáo sai sự thật.

Mạnh tay xử lý quảng cáo sai sự thật

Khi nghệ sĩ, KOL quảng cáo sai sự thật, tùy vào tính chất, mức độ vi phạm, họ có thể phải chịu các chế tài xử phạt hành chính. Trong đó, mức phạt đối với hành vi quảng cáo sai sự thật là 60-80 triệu đồng.

Các nghệ sĩ, KOL cũng phải gỡ bỏ nội dung quảng cáo vi phạm và cải chính thông tin; bồi thường thiệt hại nếu việc quảng cáo sai sự thật gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc bên thứ ba, theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015.

Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, gây hậu quả lớn, người quảng cáo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 197 Bộ luật Hình sự, với mức phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm.

Luật sư Nguyễn Xuân Vinh - Giám đốc Công ty luật Golden Sun, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, cho biết: "Thực tế không gian mạng hiện nay rất rộng lớn, tốc độ lan truyền thông tin rất nhanh. Cơ quan nhà nước quản lý rất khó khăn về nguồn nhân lực, khó khăn trong công tác xử lý. Các chế tài xử phạt này chưa đủ mạnh. Cơ quan nhà nước nên xem xét, tăng nặng trách nhiệm hình sự. Đặc biệt, phải chú trọng đến công tác tuyên truyền pháp luật để người dân, người bán hàng online nắm được quy định của pháp luật".

Luật đã có, mức xử phạt cũng rất rõ. Tuy nhiên, việc xử lý các vi phạm này vẫn chưa đủ mạnh và đủ sức răn đe. Bên cạnh đó, tình trạng nghệ sĩ, người nổi tiếng và KOL tham gia quảng cáo sai sự thật ngày càng gia tăng với quy mô lớn, đa dạng với nhiều hình thức khiến việc quản lý, giám sát của cơ quan nhà nước gặp nhiều khó khăn và bất cập.

PGS.TS. Trần Thành Nam - Phó Hiệu trưởng trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho biết: "Số tiền xử phạt chưa thấm so với lợi nhuận họ nhận được sau mỗi phiên live hoặc phiên quảng cáo. Rất nhiều nghệ sĩ sai phạm hết lần này đến lần khác, họ chỉ cần xin lỗi, thế là xong, họ được 'tẩy trắng'. Tôi nghĩ hình thức không phải phạt tiền mà phải cấm sóng luôn, không cho những người đó xuất hiện trên mạng xã hội. Người nổi tiếng cần nâng cao trách nhiệm xã hội của mình".

Để xử lý tình trạng quảng cáo sai sự thật một cách triệt để, cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, tổ chức xã hội và các doanh nghiệp và ý thức người tiêu dùng, người sử dụng Internet.

Việc xử lý quảng cáo sai sự thật không thể chỉ dừng lại ở mức phạt hành chính hay yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm. Đã đến lúc cần những biện pháp đủ sức răn đe, từ cấm sóng các nghệ sĩ, KOL tái phạm nhiều lần đến tăng cường chế tài hình sự đối với các vi phạm nghiêm trọng. Quan trọng hơn, mỗi người tiêu dùng cũng cần tỉnh táo. Khi cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người dân cùng vào cuộc, thị trường quảng cáo mới có thể minh bạch, công bằng và an toàn hơn.

Phan Hằng

Nguồn Hà Nội TV : https://hanoionline.vn/video/khi-nguoi-noi-tieng-quang-cao-khong-trung-thuc-313543.htm