Kho bạc Nhà nước sẽ hủy kết quả giao dịch trái phiếu Chính phủ nếu hợp đồng chưa ký trước 16h30
Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 103/2025/TT-BTC hướng dẫn việc sử dụng và xử lý ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi hoặc thiếu hụt. Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2025, quy định rõ cơ chế giao dịch, lựa chọn đối tác và thời hạn ký kết hợp đồng nhằm đảm bảo quản lý ngân quỹ minh bạch, hiệu quả.
Theo Điều 3 Thông tư 103/2025/TT-BTC, việc sử dụng ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi được thực hiện qua bốn hình thức: (i) tạm ứng, vay cho ngân sách trung ương; (ii) tạm ứng, vay cho ngân sách cấp tỉnh; (iii) đầu tư thông qua mua bán lại trái phiếu Chính phủ và (iv) gửi có kỳ hạn tại các ngân hàng thương mại.
Đáng chú ý, Kho bạc Nhà nước sẽ hủy kết quả giao dịch mua bán lại trái phiếu Chính phủ nếu hợp đồng với ngân hàng thương mại chưa được ký trước 16h30 trong ngày giao dịch. Quy định này được áp dụng cho tất cả các ngân hàng thương mại là thành viên giao dịch công cụ nợ theo Thông tư 30/2019/TT-BTC, ngoại trừ các tổ chức đang bị kiểm soát đặc biệt hoặc chuyển giao bắt buộc.
Các giao dịch mua bán lại trái phiếu được thực hiện theo nguyên tắc cạnh tranh lãi suất. Cụ thể, lãi suất mua bán lại được xét chọn từ cao xuống thấp, đảm bảo tổng khối lượng giao dịch không vượt quá hạn mức do Kho bạc Nhà nước công bố. Nếu tổng khối lượng chào vượt quá hạn mức, phần dư sẽ được phân bổ cho các ngân hàng theo tỷ lệ khối lượng chào, làm tròn đến hàng tỷ đồng.
Mỗi ngân hàng thương mại được phép chào tối đa 5 bản chào cho một kỳ hạn trong mỗi phiên giao dịch. Các bản chào bao gồm lãi suất chào (tính đến hai chữ số thập phân), mã trái phiếu Chính phủ được sử dụng làm tài sản bảo đảm, và khối lượng giao dịch tương ứng.
Kho bạc Nhà nước thực hiện lựa chọn bản chào và ký hợp đồng giao dịch trước thời hạn quy định, đồng thời công khai danh sách đối tác, lịch biểu và kết quả giao dịch trên hệ thống của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Giá yết dùng để xác định giá thực hiện là giá không bao gồm phần lãi danh nghĩa, được công bố trong ngày giao dịch.
Ngoài ra, Thông tư cho phép Kho bạc Nhà nước sử dụng ngân quỹ tạm thời nhàn rỗi để gửi có kỳ hạn tại ngân hàng thương mại với cơ chế lựa chọn tương tự - cạnh tranh lãi suất. Các ngân hàng có mức lãi suất chào cao hơn sẽ được ưu tiên nhận tiền gửi.
Về xử lý ngân quỹ tạm thời thiếu hụt, Kho bạc Nhà nước sẽ phát hành tín phiếu kho bạc hoặc thu hồi trước hạn các khoản gửi có kỳ hạn để đáp ứng nhu cầu chi ngân sách. Với ngân quỹ bằng ngoại tệ, Kho bạc Nhà nước được phép mua ngoại tệ từ các ngân hàng thương mại theo nguyên tắc cạnh tranh tỷ giá, đảm bảo phù hợp với quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Thông tư số 103/2025/TT-BTC được đánh giá là bước đi quan trọng trong việc hoàn thiện cơ chế quản lý ngân quỹ nhà nước, đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi, đồng thời duy trì tính minh bạch, kỷ luật tài chính và nguyên tắc cạnh tranh công bằng trong toàn hệ thống.
Ngô Sơn