Là chuỗi xét nghiệm lớn tại TP.HCM với quy mô 35 chi nhánh, Diag đặc biệt nổi lên trong giai đoạn đại dịch Covid-19 với dịch vụ xét nghiệm nhanh chóng. Mới đây, phần nào hiệu quả hoạt động của hệ thống y khoa vốn nước ngoài này được hé lộ thông qua một doanh nghiệp có liên quan là Công ty TNHH CityLab.
Quá trình chuyển đổi của CitiLab
CitiLab thành lập ban đầu dưới hình thức công ty cổ phần vào năm 2018 với vốn điều lệ 454 triệu đồng. Cổ đông sáng lập lúc đó gồm 3 nhà đầu tư, bao gồm bà Nguyễn Xuân Dung góp 90% vốn, bà Võ Thị Thanh Loan góp 9% và cổ đông tổ chức duy nhất là Công ty TNHH Thương mại Hồng Minh Enterprise góp 1%. Bà Nguyễn Xuân Dung cũng là Tổng giám đốc của CitiLab giai đoạn đầu.
Đến năm 2019, ghế Tổng giám đốc công ty chuyển cho nhân sự nước ngoài và đến năm 2021, công ty chuyển đổi sang hình thức công ty TNHH với 100% vốn góp nước ngoài. Cổ đông kiểm soát đã chuyển đổi sang cho VNLab Holdings Ltd. (49,9% vốn) và Công ty TNHH CityHealth Holdings (50,1%).
Năm 2022, CitiLab liên tục tăng vốn. Tháng 3/2022, Citilab được tăng vốn từ 454 triệu đồng lên 45,6 tỷ đồng, liên tiếp tăng vốn thêm 3 lần nữa trong cùng một năm lên 140,2 tỷ đồng. Đến tháng 3/2023, CitiLab thực hiện thêm một đợt tăng vốn lên 142,9 tỷ đồng.
CitiLab tăng vốn đến 5 lần trong 1 năm.
Tháng 11/2023, cổ đông của CitiLab là VNLab Holdings Ptd đổi tên thành Diag Pte. Ltd với tỷ lệ nắm giữ tại CitiLab vẫn được giữ nguyên.
Đến tháng 6/2024, sau 5 năm, vị trí người đại diện pháp luật của CitiLab giao lại cho nhân sự người Việt là bà Mai Thanh Thảo Uyên (sinh năm 1989) - Tổng giám đốc công ty.
Không chỉ CitiLab, hàng loạt công ty có liên quan cũng đã thay đổi vị trí người đại diện pháp luật sang cho bà Mai Thanh Thảo Uyên trong giữa năm 2024 vừa qua. Ngoài CitiLab, bà Thảo Uyên còn là Tổng giám đốc và người đại diện pháp luật tại các doanh nghiệp khác như CitiHealth Holdings (cổ đông còn lại của CitiLab), Công ty TNHH Intergrated Healthcare Holdings và Công ty TNHH Lab Group International Việt Nam (đơn vị phía sau Hệ thống y khoa Diag).
Các công ty trong nhóm này có mối quan hệ sở hữu chéo với nhau. Công ty TNHH Lab Group International Việt Nam là đơn vị phía sau Hệ thống y khoa Diag. Công ty này do Công ty TNHH Intergrated Healthcare Holdings sở hữu. Trong khi đó, Intergrated Healthcare Holdings lại do Công ty TNHH CitiLab sở hữu 50,1% và Diag Pte. Ltd. sở hữu 49,9%.
Thua lỗ triền miên, vốn chủ sở hữu âm kéo dài
Năm 2020, khi đang còn là công ty cổ phần, CitiLab đã thực hiện phát hành 2 lô trái phiếu doanh nghiệp với tổng giá trị 103,6 tỷ đồng. Đây là trái phiếu có kỳ hạn 5 năm, thanh toán gốc và lãi một lần khi đến hạn vào năm 2025 tới. Đáng chú ý, trong 2 lô trái phiếu trên, lô trái phiếu 46 tỷ đồng được phát hành hồi tháng 8/2020 có lãi suất chỉ 1%/năm.
Tuy trái phiếu được thanh toán 1 lần cả gốc lẫn lãi vào ngày đáo hạn, song các báo cáo mà CitiLab gửi lên HNX vào các kỳ báo cáo cho thấy công ty này đang lâm vào tình trạng thua lỗ kéo dài.
Báo cáo của CitiLab cho thấy, năm 2021, công ty này thua lỗ hơn 84 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu lúc đó đã âm 114 tỷ đồng, điều này đồng nghĩa với việc công ty cũng đã thua lỗ và âm vốn năm trước đó, đúng giai đoạn phát hành trái phiếu (2020).
Khoản lỗ lên cao nhất vào năm 2022 với khoản lỗ 107,7 tỷ đồng. Tuy nhiên điểm tích cực là khoản lỗ đã dần giảm bớt trong 2023 - 2024. Năm 2023, CitiLab lỗ 2,8 tỷ đồng. 6 tháng đầu năm 2024, công ty lỗ 2,9 tỷ đồng.
CitiLab rơi vào tình trạng thua lỗ dẫn đến âm vốn chủ sở hữu kéo dài.
Nhờ việc tăng vốn liên tục giai đoạn 2022 đã giúp khoản âm vốn giảm bớt so với năm 2021. Tuy nhiên khi tình trạng thua lỗ tiếp tục kéo dài, vốn chủ sở hữu của CitiLab vẫn đang trong tình trạng âm. Đến cuối tháng 6/2024, vốn chủ sở hữu của CitiLab đang ghi nhận -121,6 tỷ đồng.
Năm 2025 là thời điểm CitiLab phải tất toán 2 lô trái phiếu huy động năm 2020, gần nhất là tháng 2/2025 tới.
Thủy Triều