Ngày 21-6 (giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Mỹ đã hoàn thành các cuộc tấn công vào 3 cơ sở hạt nhân của Iran, gồm Fordow, Natanz và Esfahan, theo đài CNN.
Khả năng Iran trả đũa
Sự kiện Mỹ ném bom vào ba cơ sở hạt nhân Iran đánh dấu việc Mỹ chính thức tham chiến trong cuộc xung đột Israel-Iran đang diễn ra. Tuần trước, Lãnh tụ tối cao Iran - ông Ayatollah Ali Khamenei cảnh báo rằng việc Mỹ có bất kỳ động thái can thiệp quân sự nào vào Iran sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng và không thể khắc phục được.
Lực lượng tác chiến đặc biệt Mỹ và Qatar huấn luyện chung trong cuộc tập trận Invincible Sentry 25 hồi tháng 5 tại Qatar. Ảnh: CENTCOM
Những lời đe dọa của Tehran không phải là vô căn cứ, vì Iran đã từng trả đũa Washington trong quá khứ. Đáng chú ý nhất là vào tháng 1-2020 khi ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên đã ra lệnh không kích giết chết Thiếu tướng Qassem Soleimani - chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Quds tinh nhuệ của Iran.
Cuộc không kích đã dẫn đến phản ứng nhanh chóng từ Iran. Vài ngày sau, Iran đã bắn 13 tên lửa đạn đạo vào Căn cứ Không quân Al-Asad và một căn cứ khác của Mỹ tại Erbil (đều ở Iraq).
Mặc dù không có binh sĩ Mỹ nào thiệt mạng trong đợt tấn công bằng tên lửa đạn đạo lớn nhất từng nhằm vào lực lượng Mỹ ở nước ngoài, song hơn 100 người sau đó đã được chẩn đoán và điều trị chấn thương não.
Do đó, một cuộc tấn công đáp trả tương tự từ Tehran có thể sẽ sớm xảy ra.
Những căn cứ rơi vào tầm ngắm của Iran
Theo tờ The Hill, hàng chục nghìn binh sĩ Mỹ đang nằm trong tầm tấn công của Iran nếu nước này quyết định đáp trả sau khi Tổng thống Trump ra lệnh ném bom ba cơ sở hạt nhân của Iran.
Các binh sĩ Mỹ phân bố tại các căn cứ ở Syria, Iraq, Jordan, Kuwait, Bahrain, Qatar và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Trong đó, những người làm việc tại các quốc gia gần Iran nhất, bao gồm Iraq và Kuwait, có thể chỉ có vài phút để chuẩn bị cho một cuộc tấn công sắp tới của Iran.
“Nếu [Iran] đã chuẩn bị sẵn tên lửa đạn đạo, những cuộc tấn công đó có thể diễn ra trong vòng chưa đầy 15 phút. Chúng di chuyển rất nhanh” - đại tá về hưu Seth Krummrich, phó Chủ tịch công ty tư vấn an ninh Global Guardian (Mỹ), nói.
Theo ông Krummrich, trước khả năng trả đũa của Iran, các quan chức quân sự có thể đã bắt đầu di chuyển các tài sản giá trị ra khỏi những căn cứ được cho là có khả năng bị tấn công cao nhất. Ông Krummrich chỉ ra việc một số máy bay đã rời khỏi căn cứ không quân Al-Asad - điều đã được ghi nhận qua hình ảnh vệ tinh công khai trong tuần này.
Ông Krummrich dự đoán rằng căn cứ Al-Asad — nơi đặt phần lớn trong số khoảng 2.500 binh sĩ Mỹ đang đóng tại Iraq — là mục tiêu có khả năng bị tấn công cao nhất, do vị trí gần Iran và thực tế là căn cứ này đã từng bị tấn công trong quá khứ.
Tàu sân bay USS Nimitz. Ảnh: CENTCOM
Iran “có xu hướng không muốn chọc tức” UAE - nơi có khoảng 3.500 binh sĩ Mỹ đang đồn trú, hoặc Qatar - nơi đặt căn cứ không quân Al Udeid (căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ tại Trung Đông) với khoảng 10.000 binh sĩ Mỹ hiện đang hiện diện.
Ngoài ra, 13.500 binh sĩ Mỹ đang đóng tại 5 căn cứ khác nhau ở Kuwait; 9.000 quân nhân và nhân viên dân sự hiện diện tại trụ sở Hạm đội 5 Hải quân Mỹ ở Manama (Bahrain); hàng trăm binh sĩ đang được triển khai tại các căn cứ quân sự ở Jordan, Syria và Oman.
Cựu Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) - Tướng lục quân về hưu Joseph Votel nói với The Hill rằng các căn cứ của Mỹ ở Trung Đông đã được xây dựng với các biện pháp bảo vệ nhằm giảm thiểu rủi ro.
“Nhưng tất nhiên, chúng ta có rất nhiều cơ sở ngoại giao và lợi ích của khu vực tư nhân tại đó và những thứ đó cũng có thể trở thành mục tiêu dễ bị tổn thương. Vì vậy, Iran có rất nhiều cơ hội hành động tại khu vực này” - ông Votel cảnh báo.
Các căn cứ của Mỹ và những nơi có binh sĩ Mỹ đồn trú cũng có nguy cơ bị tấn công bởi các lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn trong khu vực. Còn nhớ vụ 3 binh sĩ Mỹ thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào một tiền đồn nhỏ của Mỹ tại Jordan vào tháng 1-2024.
Các quan chức Mỹ trong tuần này khẳng định rằng lực lượng Mỹ đã được chuẩn bị tốt để đối phó bất kỳ cuộc tấn công nào do Iran phát động, đồng thời đã tăng cường hỏa lực đến Trung Đông, bao gồm nhóm tác chiến tàu sân bay USS Nimitz.
Lầu Năm Góc cũng đã điều động các máy bay tiếp nhiên liệu đến khu vực châu Âu lân cận và triển khai tàu chiến ở Địa Trung Hải để hỗ trợ đánh chặn tên lửa của Iran nhằm vào Israel.
Theo Aurora Intel - một tổ chức chuyên đánh giá thông tin nguồn mở ở Trung Đông, Không quân Mỹ đầu tuần này đã di chuyển một chục máy bay chiến đấu F-16 từ một căn cứ ở Ý đến Prince Sultan (Saudi Arabia).
VĨNH KHANG