Tổng quan dự án và tầm quan trọng chiến lược
Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 203.000 tỷ đồng, là một trong những công trình hạ tầng giao thông trọng điểm quốc gia. Tuyến đường sắt có chiều dài 390km, đóng vai trò then chốt trong việc kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây, liên thông khu vực Tây Bắc với vùng Đồng bằng sông Hồng và hệ thống cảng biển phía Bắc.
Khi hoàn thành, dự án được kỳ vọng sẽ nâng cao năng lực logistics, giảm chi phí vận tải và tạo động lực phát triển kinh tế liên vùng. Đây cũng là tuyến đường sắt đầu tiên được triển khai theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, có vai trò kết nối trực tiếp với Trung Quốc và mạng lưới vận tải quốc tế.
Khởi công 5 nhà ga đầu tiên
Theo kế hoạch, vào ngày 19/12 tới, 5 nhà ga quan trọng bao gồm Lào Cai, Phú Thọ, Bắc Hồng, Lương Tài và Hải Dương Nam sẽ được đồng loạt khởi công. Đây là các hạng mục thuộc Dự án thành phần 1, do Bộ Xây dựng làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư gần 2.300 tỷ đồng.
Phạm vi đầu tư của giai đoạn này tập trung vào việc xây dựng hạ tầng kết nối, quảng trường ga và các hạng mục kỹ thuật liên quan. Việc khởi công các nhà ga này được xem là bước đi quan trọng, tạo nền tảng cho việc hình thành các trung tâm giao thông - đô thị hiện đại gắn liền với tuyến đường sắt, đồng thời thúc đẩy tiến độ các dự án thành phần tiếp theo.
Ngày 19/12 tới đây, 5 nhà ga gồm Lào Cai, Phú Thọ, Bắc Hồng, Lương Tài và Hải Dương Nam dự kiến sẽ chính thức khởi công, mở đầu cho quá trình triển khai tuyến đường sắt chiến lược Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.
Công tác giải phóng mặt bằng và chuẩn bị
Để đảm bảo tiến độ, công tác giải phóng mặt bằng đã được triển khai đồng loạt tại 20 tỉnh, thành phố có tuyến đường đi qua. Đây là một khối lượng công việc rất lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành trung ương và chính quyền địa phương để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công.
Song song đó, các đơn vị chức năng cũng đang khẩn trương thực hiện công tác khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi và cắm mốc giải phóng mặt bằng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
20 địa phương có tuyến đi qua đã đồng loạt triển khai giải phóng mặt bằng.
Tác động và kỳ vọng trong tương lai
Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sau khi đưa vào khai thác sẽ góp phần hiện đại hóa mạng lưới đường sắt quốc gia. Công trình được kỳ vọng sẽ tạo ra động lực mạnh mẽ, thúc đẩy phát triển công nghiệp, thương mại, logistics và đô thị hóa dọc theo tuyến hành lang kinh tế này.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ sớm ban hành hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật cho dự án. Điều này nhằm đảm bảo công trình trọng điểm này đạt các tiêu chuẩn cao nhất về kỹ thuật, công nghệ, an toàn và hiệu quả vận hành, phục vụ cả mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và nhiệm vụ quốc phòng - an ninh dài hạn.
Vị trí và hướng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
CTVX