Khôi phục thông thoáng cho vỉa hè, giữ gìn mỹ quan đô thị

6 giờ trướcBài gốc

Các hộ kinh doanh trên đường Hải Thượng Lãn Ông bày hàng hóa lấn chiếm đường giao thông. (Ảnh HƯƠNG MỸ)

Ngang nhiên chiếm dụng

Dọc các trục đường được mệnh danh là “thiên đường mua sắm” như đường Nguyễn Trãi thuộc các phường Bến Thành, Cầu Ông Lãnh, An Đông, Chợ Quán hay đường Trần Quang Diệu, phường Nhiêu Lộc, tình trạng chiếm dụng vỉa hè diễn ra công khai. Vào thời điểm mua sắm của những tháng cuối năm, nhất là từ chiều đến tối khuya, phần vỉa hè dành cho người đi bộ bị biến thành bãi giữ xe của các cơ sở kinh doanh thời trang.

Hàng loạt xe máy xếp ken đặc, chiếm gần như toàn bộ diện tích hè phố, buộc người đi bộ phải di chuyển xuống lòng đường. Không chỉ dùng vỉa hè làm nơi đỗ xe, nhiều cơ sở còn tận dụng không gian công cộng để trưng bày quần áo, kệ hàng nhằm tăng độ nhận diện. Cùng với hoạt động hàng rong bát nháo và tình trạng dừng đỗ tùy tiện của khách mua sắm theo tâm lý “tiện đâu ghé đó”, diện mạo đô thị tại các tuyến đường này càng trở nên nhếch nhác, lộn xộn.

Tình trạng chiếm dụng vỉa hè càng trở nên rầm rộ tại khu vực chung quanh chợ truyền thống, các tuyến phố chuyên doanh nhưng hiếm thấy lực lượng nào của địa phương nhắc nhở hay xử phạt. Tại chợ Bà Chiểu, phường Gia Định, các tuyến đường chung quanh chợ như Bùi Hữu Nghĩa, Vũ Tùng, Trịnh Hoài Đức… thường xuyên bị chiếm dụng khi tiểu thương bày bán tràn lan, biến lòng đường thành chợ. Nhiều quầy hàng thực phẩm tươi sống như thịt, cá, rau củ… được bày trực tiếp xuống mặt đường, kéo theo tình trạng nước thải xả thẳng ra mặt đường gây trơn trượt và ô nhiễm. Không chỉ hàng rong di động, nhiều hộ kinh doanh còn cơi nới mặt bằng, bày hàng hóa lấn ra lòng đường.

Xe máy của người mua dựng đỗ tùy tiện, cùng với tâm lý “mua nhanh, bán vội”, không ít người thản nhiên dừng xe ngay giữa lòng đường để giao dịch, cản trở dòng phương tiện và gây ùn tắc giao thông nhất là vào giờ cao điểm. Tại đường Hải Thượng Lãn Ông, phường Chợ Lớn, nhiều cửa hàng đồ trang trí, vật liệu, bao bì… biến lối đi chung thành nơi tập kết hàng hóa, có điểm lấn chiếm đến quá nửa phần đường dành cho xe chạy, gây mất an ninh trật tự.

Tương tự, trên tuyến Hậu Giang (phường Bình Tây, phường Bình Phú), đường Tháp Mười (phường Bình Tây), sau 19 giờ hằng ngày, vỉa hè gần như bị xóa sổ bởi sự bủa vây của xe đẩy, hàng rong và quán nước tự phát. Ngoài ra, các cơ sở ăn uống kê bàn ghế tràn ra vỉa hè, xe máy của khách thì dựng ngổn ngang, tạo thành những “bức tường” cản trở người đi bộ. Ông Thành, chủ một cửa hàng bán đồ nhựa trên tuyến đường Hậu Giang cho hay: “Thi thoảng nhân viên quản lý đô thị phường có nhắc nhở thì chúng tôi dọn hàng vào trong nhà nhưng nhà chật chội thì cũng phải “nhờ” vỉa hè để đồ thì người mua mới dễ tạt ngang lựa chọn. Miễn là chỗ đi lại chúng tôi vẫn phải tuân thủ chừa lại 1,5 mét cho người đi bộ...”.

Nóng lòng chờ hướng dẫn

Là một trong số các phường thuộc Quận 1 trước đây thực hiện thu phí vỉa hè theo Quyết định số 32/2023 của Ủy ban nhân dân Thành phố, hiện phường Bến Thành đã có thông báo đến các hộ dân việc tạm ngưng không tổ chức thu phí chờ Thành phố có hướng dẫn mới trên cơ sở tuân thủ theo luật định. Ông Nguyễn Thành Phát, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Bến Thành cho biết: Hiện nay thực hiện theo Nghị định số 165/2024/NĐ-CP của Chính phủ, thẩm quyền quản lý lòng đường và vỉa hè hiện chưa phân cấp về phường sau khi thực hiện chính quyền hai cấp. Do đó công tác quản lý vỉa hè hiện thuộc thẩm quyền Thành phố và cơ quan tham mưu thực hiện là Sở Xây dựng. Cũng như phường Bến Thành, hầu hết các phường ở Thành phố Hồ Chí Minh đang trông chờ vào lực lượng công an xử lý và xử phạt các trường hợp lấn chiếm vỉa hè, nhất là trong bối cảnh lực lượng trật tự đô thị đã giải thể.

Theo ông Nguyễn Kiên Giang, Phó trưởng Phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông, Sở Xây dựng: Ngày 19/11/2025, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành Quyết định số 2828/QĐ-UBND bãi bỏ Quyết định số 32/2023/QĐ-UBND ngày 26/7/2023 của Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành quy định về quản lý, sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Do đó, hiện nay việc quản lý sử dụng lòng đường, vỉa hè được thực hiện theo Quy định tại Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Nghị định số 165/2024/NĐ-CP của Chính phủ. Ngoài ra, việc thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố hiện nay đang được thực hiện theo các Nghị quyết do Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (cũ), tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu (cũ) ban hành.

Nhằm bảo đảm phù hợp sau khi tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, hiện nay Sở Xây dựng đang phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát và đề xuất chủ trương ban hành Nghị quyết mới thay thế các Nghị quyết do Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (cũ), tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu (cũ) ban hành, đồng thời ban hành mức phí phù hợp trên địa bàn tỉnh Bình Dương (cũ). Ngoài ra theo Sở Xây dựng, các hoạt động được phép sử dụng lòng đường, vỉa hè theo quy định tại Nghị định số 165/2024/NĐ-CP của Chính phủ nếu thuộc trường hợp nộp phí theo các Nghị quyết do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành sẽ phải nộp phí cho cơ quan quản lý đường bộ có thẩm quyền...

Để khôi phục sự thông thoáng cho vỉa hè và giữ gìn mỹ quan đô thị, Thành phố Hồ Chí Minh cần sớm có mô hình quản lý đồng bộ, mang tính căn cơ hơn, bảo đảm không gian công cộng được sử dụng đúng chức năng, phục vụ người dân một cách văn minh và an toàn.

HƯƠNG MỸ và VÕ LÊ

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/khoi-phuc-thong-thoang-cho-via-he-giu-gin-my-quan-do-thi-post929664.html