Không có trợ giúp từ Mỹ, ông Zelensky đối mặt áp lực hàn gắn quan hệ với Nhà Trắng

4 giờ trướcBài gốc

Theo ABC News, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo đã diễn ra trong bầu không khí đầy căng thẳng, đặt ra nhiều dấu hỏi về tương lai quan hệ Mỹ - Ukraine và mức độ hỗ trợ từ Washington đối với Kyiv.

Cuộc trao đổi nảy lửa này đã phủ bóng lên chính sách đối ngoại của cả hai nước và có thể ảnh hưởng đến diễn biến cuộc chiến với Nga trong thời gian tới.

Mới đây nhất, truyền thông Mỹ hôm 4.3 cho biết chính quyền Trump đang tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine. Đối với ông Zelensky, việc duy trì quan hệ với Mỹ là yếu tố sống còn, khi sự hỗ trợ quân sự từ Washington vẫn đóng vai trò quan trọng trong khả năng phòng vệ của Ukraine.

Tổng thống Trump đón tiếp ông Zelensky tại Nhà Trắng hôm 28.2 - Ảnh: Reuters

Áp lực hàn gắn quan hệ

Sau cuộc gặp gây tranh cãi, một số quan chức Mỹ mong muốn ông Zelensky có động thái cải thiện quan hệ với chính quyền Trump, thậm chí có những ý kiến đề nghị ông bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc hơn đối với sự hỗ trợ từ Mỹ. Tuy nhiên, ông Zelensky vẫn giữ thái độ điềm tĩnh trước công chúng, đồng thời tìm kiếm thêm sự ủng hộ từ châu Âu.

Các nhà quan sát cho rằng, trong bối cảnh thiếu chắc chắn về chính sách của Mỹ, ông Zelensky cần tìm cách duy trì liên hệ với Nhà Trắng và khôi phục lòng tin từ chính quyền Trump. Mặc dù có những bất đồng về chiến lược, khả năng đạt được một thỏa thuận kinh tế giữa hai nước vẫn còn bỏ ngỏ. Một trong những đề xuất đáng chú ý là thỏa thuận khai thác khoáng sản, vốn được xem như bước đầu tiên hướng tới các cuộc đàm phán ngừng bắn với Nga.

Kể từ sau cuộc đối thoại căng thẳng hôm 28.2, đã có trao đổi qua lại giữa phía Ukraine và chính quyền Mỹ, nhưng chưa diễn ra liên hệ trực tiếp giữa hai tổng thống. Tổng thống Ukraine cũng thể hiện sự lạc quan khi tuyên bố sẵn sàng tiếp tục đối thoại với Washington.

“Tôi tin rằng tình huống này rồi sẽ qua đi, và chúng ta vẫn có nhiều việc quan trọng hơn ở phía trước. Nếu tất cả cùng giữ thái độ xây dựng, tôi nghĩ chúng ta sẽ đạt kết quả tích cực. Tích cực - nếu tôi hiểu đúng - tức là tất cả chúng ta cùng đưa hòa bình đến gần hơn cho Ukraine”, ông Zelensky nói với báo giới hôm 2.3.

Trong khi đó, ông Trump dự kiến sẽ có bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ vào ngày 4.3, nơi ông có thể làm rõ hơn lập trường của mình về cách chấm dứt cuộc chiến Ukraine - Nga.

Theo ông Oleksandr Kraiev, nhà phân tích tại tổ chức nghiên cứu chính sách đối ngoại Ukrainian Prism (Kyiv), bước đầu tiên để cứu vãn quan hệ Mỹ - Ukraine là “tái lập các kênh liên hệ cá nhân với đội ngũ của ông Trump và với chính Tổng thống Trump”, mặc dù ông thừa nhận đây là việc “sẽ khó khăn về mặt tâm lý”.

“Đúng, tình hình khá nghiêm trọng. Chúng tôi thấy nhiều dự báo bi quan. Nhưng vẫn chưa đến mức tận thế. Chúng tôi có thể khôi phục lại quan hệ, không phải vì ngoại giao Ukraine giỏi hơn hẳn hay vì ông Zelensky là một nhà diễn thuyết xuất sắc, mà vì ông Trump vẫn có lợi ích kinh tế ở Ukraine”, ông Kraiev nói.

Ông Zelensky cuối tuần rồi cũng chia sẻ: “Tôi nghĩ mối quan hệ (với Mỹ) sẽ tiếp tục, bởi đó không chỉ là quan hệ trong một khoảnh khắc hay giai đoạn nhất thời. Chúng ta cần giữ sự cởi mở. Ukraine vẫn sẵn sàng duy trì đối thoại. Chúng tôi muốn tiếp tục trông cậy vào hỗ trợ mới”.

“Nước Mỹ là một nền dân chủ. Tổng thống không phải nguồn quyền lực duy nhất. Quốc hội có vai trò, cử tri có vai trò. Truyền thông đại chúng và dư luận cũng thế. Chúng tôi cần hợp tác với họ”, nghị sĩ Ukraine Oleksandr Merezhko nói.

Châu Âu tăng cường hỗ trợ

Khi mối quan hệ Mỹ - Ukraine đối mặt với những thách thức, các nước châu Âu đã nhanh chóng thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho Kyiv. Các quốc gia như Anh, Pháp và Đức đang tìm cách mở rộng hỗ trợ quân sự và tài chính để giúp Ukraine duy trì sức mạnh phòng thủ.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, dù châu Âu có thể cung cấp thêm viện trợ, họ vẫn khó có thể thay thế hoàn toàn vai trò của Mỹ. Nhiều quan chức phương Tây thừa nhận rằng tính bền vững của bất kỳ kế hoạch hòa bình nào cũng sẽ phụ thuộc vào sự hậu thuẫn về quân sự từ Mỹ.

“Kế hoạch Pháp - Anh về việc triển khai các lực lượng châu Âu tại Ukraine cần có sự tham gia của Mỹ dưới một hình thức nào đó”, Tổng thống Zelensky nói, đồng thời gợi ý Mỹ có thể cung cấp hỗ trợ về không quân, lực lượng mặt đất hoặc tình báo.

“Chưa phải tất cả đều đã mất. Vẫn có cơ hội đạt được thỏa thuận, dù xác suất thấp hơn trước đây”, ông Ben Barry, chuyên gia quân sự tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS) nhận định.

Ông Barry đánh giá, nếu Mỹ rút viện trợ, việc châu Âu tăng cường giúp đỡ Ukraine sẽ là một gánh nặng không nhỏ với lục địa này.

“Châu Âu có thể cung cấp vũ khí, đạn dược trực tiếp cho Ukraine, thậm chí đặt ngành công nghiệp quốc phòng và nền kinh tế trong tình trạng thời chiến. Nhưng điều đó rất tốn kém. Liệu châu Âu có đủ quyết tâm chính trị để làm thế hay không, chúng ta sẽ phải chờ xem”, Barry cho hay.

Tổng thống Zelensky cũng thừa nhận rằng một kế hoạch ngừng bắn do các cường quốc châu Âu đề xuất sẽ khó thực hiện nếu không có sự tham gia của Mỹ. Ông cho rằng Washington vẫn có thể đóng vai trò quan trọng thông qua hỗ trợ tình báo, cung cấp vũ khí hoặc tham gia vào các nỗ lực đảm bảo an ninh khu vực.

Những lời kêu gọi từ chức

Một số quan chức, trong đó có Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, đã công khai đề xuất ông Zelensky nên từ chức để tạo điều kiện cho một giải pháp hòa bình mới. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Ukraine nhanh chóng bác bỏ ý kiến này, khẳng định chỉ người dân Ukraine mới có quyền quyết định ai sẽ lãnh đạo đất nước.

Ông Zelensky phản ứng mạnh mẽ trước lời kêu gọi từ chức, thậm chí còn đưa ra lời đáp trả: “Tôi có thể cho ông ấy (Lindsay Graham) nhập quốc tịch Ukraine để ông ta thành công dân nước chúng tôi. Rồi lúc đó tiếng nói của ông ấy mới có trọng lượng, và tôi sẽ lắng nghe ông ta như một công dân Ukraine về việc ai nên là tổng thống”.

Còn tại Ukraine, truyền thông nước này cho biết vụ việc tại Phòng Bầu dục dường như không làm suy giảm sự ủng hộ của công chúng dành cho ông Zelensky. Thay vào đó, nhiều người dân xem đây là dấu hiệu của sự kiên định trước sức ép từ bên ngoài.

Bộ Ngoại giao Ukraine còn đăng loạt ảnh trên Instagram về những người Ukraine mặc quân phục, đồng phục y tế nhuốm máu và đồ cứu hỏa - biểu tượng của chiến tranh - cùng khẩu hiệu “Người Ukraine có trang phục của họ.” Đây là phản ứng trước câu hỏi được nêu với ông Zelensky tại Phòng Bầu dục về lý do ông không mặc vest.

Dù tình hình hiện tại có vẻ căng thẳng, nhưng cả Washington và Kyiv đều có lý do để tiếp tục duy trì quan hệ hợp tác. Đối với chính quyền Trump, Ukraine vẫn là một đồng minh quan trọng trong cuộc đối đầu địa chính trị với Nga cũng như mang lại lợi ích kinh tế cho Mỹ. Trong khi đó, Kyiv cần Washington không chỉ để duy trì viện trợ quân sự mà còn để đảm bảo vị thế quốc tế của mình.

Tương lai của quan hệ Mỹ - Ukraine sẽ phụ thuộc vào khả năng hai nhà lãnh đạo tìm ra điểm chung trong chính sách đối ngoại. Khi căng thẳng lắng xuống, việc xây dựng lại niềm tin và thúc đẩy hợp tác có thể sẽ là ưu tiên hàng đầu đối với cả hai bên. Việc ông Zelensky có thể điều hướng mối quan hệ với Nhà Trắng thành công hay không sẽ đóng vai trò quyết định trong cuộc chiến và triển vọng hòa bình của Ukraine.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/khong-co-tro-giup-tu-my-ong-zelensky-doi-mat-ap-luc-han-gan-quan-he-voi-nha-trang-229991.html