Không còn cô đơn, người già vui sống nhờ mô hình dưỡng lão 'sáng đón, chiều đưa'

5 giờ trướcBài gốc

Người cao tuổi tham gia vận động thể chất tại trung tâm dưỡng lão bán trú. (Video: Như Loan)

Gần hai thập kỷ sống lặng lẽ trong căn nhà vắng tiếng nói cười sau khi chồng mất, bà Nguyễn Thị Thông (84 tuổi, Thụy Phương, Hà Nội) đã quen với những buổi sáng một mình và ngày dài đơn điệu.

Nhưng cách đây 7 tháng, cuộc sống của bà Thông bước sang trang mới khi các con giới thiệu một mô hình chăm sóc người cao tuổi theo hình thức bán trú - nơi các cụ đến sinh hoạt ban ngày và trở về nhà vào buổi tối.

Ban đầu, cụ bà e ngại vì sợ không hòa nhập được với môi trường tập thể, bởi "mỗi người một tính, tôi sợ không hợp”. Tuy nhiên, sau vài tuần làm quen, cụ bà đã dần thích nghi và thậm chí mong ngóng từng buổi sáng đến trung tâm.

Một ngày của bà Thông bắt đầu từ 8h với các bài tập thể dục nhẹ nhàng, tiếp đến là các hoạt động thư giãn, ăn uống và nghỉ trưa.

“Được trò chuyện, sinh hoạt điều độ, tôi thấy tinh thần vui hơn hẳn. Ở nhà thì chỉ quanh quẩn, chẳng ai nói chuyện cùng”, bà Thông chia sẻ.

Sau 7 tháng, bà Thông ăn ngon, ngủ tốt và tinh thần phấn chấn. Cụ gọi nơi này là “ngôi nhà thứ hai” và cho rằng mô hình bán trú rất thiết thực, nhất là với người già sống một mình hoặc có con cháu bận rộn. “Già rồi mới thấy, không chỉ cần thuốc men mà còn cần có người trò chuyện, lắng nghe”, bà Thông xúc động.

Bà Nguyễn Thị Thông tham gia sinh hoạt tại trung tâm đã hơn 7 tháng. (Ảnh: Như Loan)

Không chỉ riêng bà Thông, bà Hoàng Thị Trạch (76 tuổi, Thanh Xuân, Hà Nội) cũng có những thay đổi rõ rệt sau hơn một năm tham gia trung tâm bán trú. Trước đó, bà có dấu hiệu suy giảm trí nhớ - một trong những biểu hiện ban đầu của Alzheimer.

“Các con bảo tôi đi học, sáng đi chiều về như hồi trẻ nên tôi nghe theo”, bà cười nhớ lại.

Ấn tượng đầu tiên về trung tâm là sự sạch sẽ, gọn gàng và những người bạn cùng trang lứa thân thiện. “Tôi thích ngay từ lúc mới đến”, bà nói.

Tại đây, bà được theo dõi sức khỏe, tập luyện trí nhớ và tham gia các hoạt động phù hợp. Kết quả là trí nhớ cải thiện, tinh thần minh mẫn hơn, và tính cách cũng trở nên ôn hòa. “Trước tôi hay cáu gắt, giờ thì thấy mọi thứ nhẹ nhàng”, bà chia sẻ. Giờ đây, bà Trạch thường khuyên bạn bè nên thử trải nghiệm để thấy lòng “nhẹ nhõm và vui vẻ hơn mỗi ngày”.

Chăm sóc người cao tuổi không thể rập khuôn

Theo điều dưỡng trưởng Nguyễn Thị Thảo Mơ - người phụ trách chuyên môn tại Trung tâm Nhân Ái Daycare, chăm sóc người cao tuổi không chỉ là theo dõi huyết áp, đo nhiệt độ, mà quan trọng hơn là chăm sóc tâm lý và tinh thần.

“Người già như trẻ nhỏ, một lời hỏi han, cái nắm tay cũng giúp họ cảm thấy được yêu thương”, chị nói.

Hiện trung tâm đang chăm sóc hàng chục cụ ông, cụ bà, mỗi người một hoàn cảnh, một tình trạng sức khỏe khác nhau. Có người còn minh mẫn, có người lú lẫn, hay quên ăn, quên uống, thậm chí không nhận ra người thân.

Hoạt động tập luyện của các ông bà tại trung tâm dưỡng lão bán trú.

“Chăm sóc không thể rập khuôn. Phải hiểu rõ từng cụ để có cách tiếp cận phù hợp”, chị Mơ nhấn mạnh.

Với người bị sa sút trí tuệ, nhân viên phải giao tiếp nhẹ nhàng, tạo sự tin tưởng thì mới có thể hợp tác. “Nhiều khi phải dỗ dành như trẻ con, trò chuyện để các cụ mở lòng”, chị kể.

Chị Mơ cũng là cầu nối giữa người cao tuổi và gia đình, những người đôi khi không hiểu rõ tình trạng thực sự của cha mẹ mình. “Có cụ bên ngoài vui vẻ, nhưng thực ra đang gặp vấn đề sức khỏe hoặc cô đơn kéo dài”, chị nói.

Chị Mơ trò chuyện, chăm sóc các cụ tại trung tâm. (Ảnh: Như Loan)

Theo bà Nguyễn Thị Kim Thanh, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty Nhân Ái, mô hình chăm sóc bán trú bắt đầu được đơn vị triển khai từ năm 2021, với mong muốn tạo không gian an toàn, thân thiện cho người cao tuổi sinh hoạt ban ngày mà vẫn được trở về nhà mỗi tối.

“Không phải ai cũng muốn vào viện dưỡng lão. Nhiều cụ chỉ cần một nơi sinh hoạt tích cực ban ngày, có người chăm sóc, rồi về ăn cơm cùng gia đình”, bà Thanh cho biết.

Dù nhu cầu có thật, song nhận thức xã hội về mô hình này còn hạn chế. Nhiều người vẫn nghĩ đến chăm sóc người già là viện dưỡng lão toàn thời gian, ít ai biết đến mô hình bán trú linh hoạt và phù hợp hơn với đại đa số gia đình Việt.

Bà Thanh kiến nghị cần quy hoạch các trung tâm chăm sóc người cao tuổi ngay trong khu dân cư, giống như trường học hay nhà trẻ. Đồng thời, Nhà nước cần hỗ trợ vốn, đào tạo nhân lực để mô hình này phát triển bền vững.

Ngay từ năm 2011, Nhân Ái đã chủ động đào tạo nhân viên chăm sóc người cao tuổi ở trình độ sơ cấp - tập trung vào hỗ trợ sinh hoạt, giao tiếp tâm lý và chăm sóc tinh thần. “Muốn chăm sóc tốt thì phải hiểu và đồng hành với người già, không đơn thuần chỉ là kiểm tra y tế”, bà nói.

Bà Thanh bày tỏ sự phấn khởi khi chứng kiến những chuyển biến tích cực từ chính sách nhà nước, đặc biệt là các chỉ đạo gần đây trong việc quán triệt Nghị quyết 72 và các chương trình chăm sóc sức khỏe nhân dân, trong đó nhấn mạnh vai trò của chăm sóc người cao tuổi.

Gần 20 năm hoạt động trong lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi, bà Thanh tin rằng mô hình bán trú sẽ dần trở thành một lựa chọn phổ biến. “Người già cần được sống có giá trị, có kết nối, và trên hết là được lắng nghe và quan tâm mỗi ngày”, bà nhấn mạnh.

Theo Tổng cục Thống kê, Việt Nam hiện có khoảng 12 triệu người cao tuổi, chiếm 12% dân số. Dự báo đến năm 2030 số người cao tuổi chiếm 17% và tăng lên 25% vào năm 2050.

Đặc biệt, số người già sống một mình hoặc cùng với vợ/chồng tăng từ 18,3% (năm 2009) lên 27,8% (năm 2019). Điều này cho thấy nhu cầu về nhà dưỡng lão, trung tâm chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi ngày càng lớn.

Như Loan

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/khong-con-co-don-nguoi-gia-vui-song-nho-mo-hinh-duong-lao-sang-don-chieu-dua-ar968963.html