Không dao kéo, không máu me: Laser đổi thay phẫu thuật tiết niệu

2 giờ trướcBài gốc

Trong ký ức của nhiều thế hệ người bệnh, phẫu thuật đồng nghĩa với những đường mổ dài, đau đớn kéo dài, máu chảy nhiều và quãng thời gian hồi phục mệt mỏi. Với các bệnh lý tiết niệu - đặc biệt là sỏi thận, sỏi niệu quản hay tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt - nỗi sợ ấy còn lớn hơn, bởi bệnh dễ tái phát, can thiệp nhiều lần và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống.

Thế nhưng, trong những năm gần đây, một thay đổi âm thầm nhưng mang tính cách mạng đang diễn ra trong các phòng mổ tại Việt Nam. Công nghệ laser – thứ từng được xem là kỹ thuật cao chỉ có ở các trung tâm y tế lớn trên thế giới – đã hiện diện ngày càng phổ biến, mở ra kỷ nguyên phẫu thuật tiết niệu ít xâm lấn, nơi bác sĩ “mổ” bằng ánh sáng, còn người bệnh hồi phục nhanh hơn bao giờ hết.

Phẫu thuật nội soi: Bước chuyển từ lựa chọn sang xu thế tất yếu

Việt Nam nằm trong khu vực được các chuyên gia gọi là “vành đai sỏi” - nơi khí hậu nóng, thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng khiến tỷ lệ mắc sỏi tiết niệu cao hơn nhiều quốc gia khác. Theo các thống kê y tế, 2–12% dân số Việt Nam từng mắc sỏi tiết niệu, trong đó sỏi thận chiếm khoảng 40%.

Một ca phẫu thuật tiết niệu bằng nội soi laser được thực hiện tại Bệnh viện đa khoa Xuyên Á (TP.HCM) - Ảnh: BV

Không chỉ sỏi, các bệnh lý tiết niệu khác như tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (BPH) ở nam giới lớn tuổi, u bàng quang, ung thư tuyến tiền liệt… cũng có xu hướng gia tăng cùng với tốc độ già hóa dân số. Đây là nhóm bệnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nặng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Theo ThS-BSCK2 Nguyễn Vĩnh Bình - Trưởng khoa Ngoại Tiết niệu, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á - nguyên nhân sâu xa không chỉ nằm ở yếu tố địa lý mà còn xuất phát từ lối sống hiện đại: uống ít nước, nhịn tiểu, ăn mặn, ít vận động.

“Khi cơ thể thiếu nước, nước tiểu bị cô đặc, các tinh thể dễ lắng đọng hình thành sỏi. Nhịn tiểu lâu khiến nước tiểu ứ đọng trong hệ tiết niệu, tạo điều kiện cho sỏi phát triển nhanh hơn”, bác sĩ Bình phân tích.

Trước đây, mổ mở gần như là lựa chọn duy nhất cho nhiều bệnh lý tiết niệu phức tạp. Dù mang lại hiệu quả điều trị, nhưng mổ mở cũng kéo theo hàng loạt hạn chế: đau nhiều, mất máu, nguy cơ nhiễm trùng cao, thời gian nằm viện kéo dài và để lại sẹo lớn.

Sự phát triển của phẫu thuật nội soi đã từng bước thay đổi cục diện. Với các thiết bị hiện đại, bác sĩ có thể tiếp cận tổn thương thông qua những đường vào rất nhỏ, hạn chế tối đa xâm lấn mô lành. Tuy nhiên, chính sự kết hợp giữa nội soi và công nghệ laser mới thực sự tạo nên bước ngoặt.

Laser cho phép bác sĩ cắt, đốt, bóc tách và tán sỏi với độ chính xác cao, kiểm soát tốt chảy máu và giảm tổn thương nhiệt lên các mô xung quanh. Nhờ đó, phẫu thuật không chỉ an toàn hơn mà còn mang lại trải nghiệm nhẹ nhàng hơn cho người bệnh.

Trong phẫu thuật tiết niệu, laser Holmium là loại được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay. Với bước sóng phù hợp, laser có khả năng tác động mạnh lên sỏi và mô tăng sinh nhưng lại hạn chế ảnh hưởng đến các cấu trúc lành xung quanh.

Trong điều trị sỏi, laser giúp tán sỏi thành những mảnh rất nhỏ, thậm chí thành “cát”, để cơ thể dễ dàng đào thải ra ngoài hoặc được hút sạch trong quá trình phẫu thuật. Với tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, laser cho phép bóc tách chính xác phần mô tăng sinh, giải phóng tắc nghẽn đường tiểu mà không làm tổn thương cơ thắt niệu đạo – yếu tố quan trọng quyết định khả năng kiểm soát tiểu tiện sau mổ.

Chính vì vậy, nhiều chuyên gia ví laser như “dao mổ ánh sáng” – sắc bén, chính xác nhưng ít gây tổn thương hơn dao kéo truyền thống.

Tương lai của phẫu thuật tiết niệu: Ít xâm lấn và cá thể hóa

PGS-TS-BS Lê Đình Khánh, Chủ tịch Hội Tiết Niệu – Thận Học Việt Nam cho biết: Việt Nam hiện đã làm chủ hầu hết các kỹ thuật phẫu thuật tiết niệu ít xâm lấn tiên tiến, không chỉ ở tuyến trung ương mà còn được triển khai hiệu quả tại nhiều bệnh viện tuyến cơ sở.

“Trình độ của các bác sĩ tiết niệu Việt Nam đã tiệm cận khu vực châu Á – Thái Bình Dương và ngày càng có tiếng nói tại các diễn đàn khoa học quốc tế”, PGS Khánh nhận định.

Việc làm chủ công nghệ laser không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn mà còn giúp giảm chi phí điều trị, tạo điều kiện để người bệnh trong nước tiếp cận y học hiện đại mà không cần ra nước ngoài.

Theo các chuyên gia, giá trị lớn nhất của phẫu thuật nội soi laser không chỉ nằm ở việc “mổ không đau”, mà còn ở tác động xã hội. Khi phẫu thuật trở nên nhẹ nhàng hơn, người bệnh có xu hướng đi khám sớm hơn, không còn tâm lý trì hoãn vì sợ mổ.

Điều này đặc biệt quan trọng với các bệnh lý tiết niệu, nơi việc phát hiện sớm có thể bảo tồn chức năng thận, tránh những biến chứng nặng nề và tốn kém về sau.

Cùng với laser, các công nghệ như nội soi thế hệ mới, phẫu thuật robot đang từng bước được ứng dụng trong tiết niệu. Tuy nhiên, laser vẫn giữ vai trò trung tâm nhờ tính linh hoạt, hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam.

Các chuyên gia nhận định, tương lai của phẫu thuật tiết niệu sẽ tập trung vào cá thể hóa điều trị, lựa chọn phương pháp phù hợp nhất cho từng bệnh nhân, giảm tối đa can thiệp không cần thiết và nâng cao chất lượng sống sau mổ.

Từ một công nghệ được xem là “xa xỉ”, laser đã và đang trở thành trụ cột của phẫu thuật tiết niệu hiện đại tại Việt Nam. “Dao mổ ánh sáng” không chỉ giúp bác sĩ điều trị chính xác hơn, mà còn mang lại cho người bệnh cơ hội hồi phục nhanh, ít đau và ít lo lắng hơn.

Trong bối cảnh bệnh tiết niệu ngày càng gia tăng, sự phát triển của công nghệ laser không chỉ là thành tựu y học, mà còn là bước tiến nhân văn, nơi khoa học phục vụ con người theo cách nhẹ nhàng nhất.

Hồ Quang

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/khong-dao-keo-khong-mau-me-laser-doi-thay-phau-thuat-tiet-nieu-243001.html