Sau hợp nhất tỉnh và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, việc triển khai thực hiện các dự án hạ tầng giao thông ở một số địa phương trên địa bàn tỉnh bị chậm tiến độ, thậm chí có những công trình phải dừng thi công, gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống người dân. Để khắc phục tình trạng này cần những giải pháp đồng bộ của các sở, ban, ngành và chính quyền các địa phương.
Những ngày qua, khi tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp người dân xã Tân Hợp rất lo lắng khi cây cầu bê tông trên trục đường qua địa xã thi công dang dở gây ảnh hưởng đến việc đi lại của họ, nhất là của các cháu học sinh.
Ông Bàn Tòn V., người dân thôn Làng Mới, xã Tân Hợp, cho biết: Cây cầu bê tông nằm bên cạnh nhà thi công chậm tiến độ gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống và việc đi lại của người dân địa phương. Không hiểu sao họ xây dựng xong cầu rồi mà không hoàn thành đường dẫn hai đầu cầu cho xong để người dân chúng tôi đi lại an toàn, nhất là các cháu học sinh.
Cầu bê tông thôn Làng Mới, xã Tân Hợp thi công dang dở, gây khó khăn cho việc đi lại của người dân.
Trao đổi với phóng viên, ông Hà Trung Kiên - Chủ tịch UBND xã Tân Hợp cho biết: Dự án xây dựng cầu Làng Mới do Ban Quản lý dự án khu vực Trấn Yên làm chủ đầu tư được triển khai vào năm 2024. Đến nay phần mấu, trụ và kết cấu cứng của cầu đã cơ bản hoàn thành, tuy nhiên hạng mục đường dẫn lên cầu chưa được thi công hoàn thiện nên gây khó khăn cho việc đi lại của người dân.
Khi bước vào năm học mới 2025 - 2026, chính quyền địa phương đã yêu cầu nhà thầu đắp đường dẫn lên hai bên mố cầu và rải lớp đá mạt mặt đường, cắm cọc tiêu phản quang, biển cảnh báo để đảm bảo xe máy và người đi bộ lưu thông tạm qua cầu an toàn.
Thời gian tới, chúng tôi đề nghị chủ đầu tư đôn đốc nhà thầu khẩn trương thi công các hạng mục còn lại để sớm đưa cầu Làng Mới vào sử dụng, phục vụ việc đi lại của Nhân dân.
Ngược lên xã Khánh Yên (thuộc khu vực huyện Văn Bàn cũ), phóng viên cũng ghi nhận tình trạng chậm tiến độ tại công trình thi công tuyến đường từ trung tâm xã đi khu vực Liêm Phú (thuộc Dự án Nâng cấp đường thị trấn Khánh Yên đi các xã Khánh Yên Thượng, Khánh Yên Trung, Khánh Yên Hạ, Liêm Phú, huyện Văn Bàn cũ) được đầu tư từ năm 2022 do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Văn Bàn làm chủ đầu tư.
Tuyến đường còn 5 km thi công dang dở và hiện nay nhà thầu đã dừng thi công do vướng mắc về nguồn vốn, về thủ tục phê duyệt điều chỉnh một số hạng mục.
Tuyến đường từ trung tâm xã Khánh Yên (trước đây là xã Khánh Yên Hạ, huyện Văn Bàn cũ) đi Liêm Phú thi công dang dở gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống người dân.
Ông Nguyễn Văn Hoàn, thôn Xuân Khâm, xã Khánh Yên, cho biết: Khi chủ đầu tư triển khai làm đường, các hộ dân trong thôn đồng thuận hiến đất ở, đất vườn để nhà thầu thi công mở rộng nền đường, cống rãnh thoát nước. Tuy nhiên, sau khi thi công được thời gian ngắn thì nhà thầu rút máy móc đi để lại công trường dang dở. Giờ nền đường bị đào bới gây ảnh hưởng rất lớn đến việc đi lại của người dân trong thôn, trong xã.
Lý giải về tình trạng chậm tiến độ thi công công trình nâng cấp tuyến đường từ trung tâm xã Khánh Yên đi Liêm Phú, ông Đỗ Sinh Nhật - Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Văn Bàn, cho biết: Không chỉ công trình này mà hiện khu vực Văn Bàn còn 8 dự án, công trình giao thông đang gặp vướng mắc dẫn đến chậm tiến độ hoặc phải dừng thi công. Nguyên nhân là do khi thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính, cơ quan chức năng chưa phân định rõ thẩm quyền trong xử lý phát sinh, điều chỉnh gia hạn hợp đồng… đối với các dự án trước đây do UBND huyện (cũ) phê duyệt chủ trương đầu tư.
Thực tế cho thấy, không chỉ các dự án, công trình do các ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực làm chủ đầu tư gặp vướng mắc, mà nhiều công trình dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh làm chủ đầu tư cũng gặp khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ để về đích đúng tiến độ như: Dự án Xây dựng đường tỉnh lộ 155 đoạn từ cầu Móng Sến đến Sa Pả (Km13+800 - Km20+272); Dự án xử lý sạt lở Tỉnh lộ 155 đoạn từ Km12+600 - Km12+900; Dự án xử lý sạt lở Tỉnh lộ 152…
Người dân xã Khánh Yên nhiều lần đề nghị chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ nhưng đến nay nhà thầu vẫn đang dừng thi công.
Đặc biệt, tại Dự án cải tạo, nâng cấp Tỉnh lộ 152B đoạn Thanh Phú - Nậm Cang (Km0 - Km13) được phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 372/QĐ-UBND ngày 24/02/2023 với quy mô là đường cấp V miền núi. Dự án này được khởi công từ cuối năm 2023, nhưng đến nay mới thi công được khoảng 0,6 km móng đường.
Trao đổi với phóng viên, ông Cao Văn Thuấn - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Lào Cai (đơn vị chủ đầu tư các dự án nêu trên) cho biết: Ngoài một số nguyên nhân gây ảnh hưởng đến tiến độ một số dự án giao thông như địa hình hiểm trở khó thi công, thời tiết mưa nhiều, năng lực một số nhà thầu chưa mạnh… còn một nguyên nhân nữa được xác định là do sau sắp xếp lại theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đội ngũ cán bộ, công chức của bộ máy chính quyền cấp xã được điều động, phân công nhiệm vụ mới, nhiều người chưa có chuyên môn sâu về xây dựng, giao thông, định giá, đo đạc địa chính, nên làm ảnh hưởng tới tiến độ các dự án.
Theo tìm hiểu của phóng viên, có một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhiều công trình thi công hạ tầng giao thông bị chậm tiến độ hoặc thi công dang dở. Trước hết, một số nhà thầu năng lực yếu, công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập: đất đai vướng tranh chấp, phương án đền bù chưa thỏa đáng, nhiều hộ chưa đồng thuận.
Các công trình thi công chậm tiến độ gây ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế - xã hội các địa phương trong tỉnh.
Cùng với đó là chất lượng khảo sát thiết kế và thẩm định dự án chưa cao, khiến chủ đầu tư nhiều lần điều chỉnh hồ sơ, thay đổi thiết kế kỹ thuật. Ngoài ra, việc sắp xếp các đơn vị hành chính cũng khiến nhân sự quản lý các hạng mục, công trình bị xáo trộn, ảnh hưởng tiến độ…
Ông Đoàn Đức Thuận - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Lào Cai cho biết, hiện chưa có con số thống kê đầy đủ số công trình giao thông thi công chậm tiến độ hoặc dừng thi công. Tuy nhiên, thời gian qua, ngành đã tiếp nhận nhiều hồ sơ về điều chỉnh dự án, xin gia hạn hợp đồng… để thẩm định trình UBND tỉnh phê duyệt theo quy định.
"Tôi đề nghị các chủ đầu tư cần tăng cường phối hợp với chính quyền các xã đối thoại với dân đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng… Đặc biệt, cần công khai tiến độ các dự án để các cơ quan cấp tỉnh và Nhân dân địa phương giám sát, tăng tính minh bạch" - ông Thuận nhấn mạnh.
Việc để các công trình thi công dang dở không chỉ gây lãng phí ngân sách, mà còn tác động tiêu cực đến đời sống người dân, an toàn giao thông. Thời gian tới, nếu không có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban quản lý dự án khu vực, chính quyền địa phương và nhà thầu, thì rất khó tháo gỡ các nút thắt đang tồn tại.
Trong bối cảnh Lào Cai đang hướng tới mục tiêu phát triển “xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”, việc chấn chỉnh kỷ cương trong quản lý đầu tư công trình giao thông càng trở nên cấp thiết. Không thể để những con đường thi công dang dở trở thành “điểm nghẽn” trên con đường phát triển chung của tỉnh.
Vũ Sơn