Không để lỡ nhịp trong phòng, chống dịch sốt rét

17 giờ trướcBài gốc

Lấy mẫu xét nghiệm cho người dân sống trong vùng có nguy cơ cao mắc sốt rét - Ảnh: H.L

Trọng điểm A Dơi

Từ cuối tháng 6 cho đến nay, bệnh nhân sốt rét trên địa bàn xã A Dơi gia tăng đột biến, với 14 ca. Đặc biệt, tại thôn Đồng Tâm, đối tượng nhiễm ký sinh trùng sốt rét (KSTSR) nội địa chiếm 55,55%, cho thấy véc tơ truyền bệnh tại chỗ đang có chiều hướng phát triển mạnh.

Những ngày tháng 7/2025, cán bộ, nhân viên Trạm Y tế xã A Dơi tất bật với khối lượng công việc lớn nhằm nỗ lực xử lý ổ dịch sốt rét trên địa bàn: Phối hợp điều tra dịch tễ; lấy lam máu điều tra cho đối tượng có nguy cơ cao; nhuộm, soi lam tìm KSTSR...

Chúng tôi gặp anh Hồ Văn Đông ở thôn A Dơi Đớ đưa con trai đến khám và lấy máu xét nghiệm. Anh cho biết: “Con trai bị đau đầu, buồn nôn và sốt cao đã 2 ngày nay. Lo cháu bị sốt rét nên tôi đưa con ra trạm y tế kiểm tra cho yên tâm”. Song không phải ai cũng có ý thức phòng bệnh cao như anh.

Chị Cao Thị Tần, nhân viên Khoa Dịch tễ, Viện Sốt rét- Ký sinh trùng- Côn trùng (SR-KST-CT) Quy Nhơn hiện đang cùng đơn vị tham gia hỗ trợ địa phương phòng, chống dịch chia sẻ: “Khi chúng tôi đến lấy máu xét nghiệm, có những người bất hợp tác. Chúng tôi phải nhờ cán bộ địa phương, y tế thôn bản hỗ trợ, vận động người dân lấy máu xét nghiệm sàng lọc”.

Và theo khảo sát của đoàn công tác Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Quảng Trị, tỉ lệ người dân sử dụng các biện pháp bảo vệ cá nhân còn hạn chế, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cao mắc bệnh sốt rét.

Bác sĩ Đinh Văn Bảo, Trạm trưởng Trạm Y tế xã A Dơi cho hay, công tác tuyên truyền, vận động về phòng, chống dịch bệnh nói chung, sốt rét nói riêng hết sức khó khăn khi địa bàn rộng, dân cư sống thưa thớt.

Một số hộ sống trong rừng, trên rẫy, không có điện, không thể liên lạc qua điện thoại mà phải đến trực tiếp, trong khi đường sá đi lại khó khăn. Rất vất vả cho đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế, đặc biệt vào mùa mưa.

Trước tình hình bệnh sốt rét có chiều hướng phức tạp, Viện SR-KST-CT Trung ương vừa tổ chức hội nghị trực tuyến về ngăn chặn sốt rét gia tăng tại 2 tỉnh Quảng Trị, Khánh Hòa và cử đoàn cán bộ điều tra, điều trị ca bệnh có trọng tâm tại các xã có sốt rét lưu hành nặng năm 2025 tại Quảng Trị, trong các ngày từ 23/7-6/8.

Cuộc chiến cam go

Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Y tế (TTYT) khu vực Hướng Hóa Trần Anh Tuấn cho biết: Từ đầu năm đến nay (21/7), Hướng Hóa ghi nhận 18 ca sốt rét là người dân sinh sống trên địa bàn, tập trung ở các xã A Dơi (14 ca), Khe Sanh (3 ca), Lìa (1 ca). So với cùng kỳ năm 2024, tăng 12 ca và tỉ lệ ký sinh trùng sốt rét tăng 471,42%.

TTYT khu vực Hướng Hóa và các trạm y tế trên địa bàn đã phối hợp với các đoàn công tác của CDC tỉnh, Viện SR-KST-CT Quy Nhơn triển khai nhiều biện pháp phòng, chống dịch. Công tác truyền thông PCSR được tăng cường. Các đơn vị phối hợp thực hiện giám sát, điều tra dịch tễ trên diện rộng; phun hóa chất PCSR chủ động tại 4 xã vùng nguy cơ sốt rét gia tăng (Ba Tầng, A Dơi, Xy và xã Thanh cũ); điều tra màn ngủ có trong nhà dân...

Hoạt động điều tra côn trùng cũng đã được triển khai với đầy đủ các phương pháp thường quy, như: Soi muỗi trong nhà ban ngày, bẫy đèn trong nhà, ngoài nhà; mồi người trong nhà, ngoài nhà, soi chuồng gia súc, bắt bọ gậy.

Theo đánh giá, nhiều yếu tố dịch tễ đang gây bất lợi đối với công tác PCSR trên địa bàn. Các xã A Dơi, Lìa thuộc vùng sốt rét lưu hành vừa và nặng. Thời tiết ở khu vực Hướng Hóa đang là đầu mùa mưa, thuận lợi cho quần thể muỗi Anopheles sinh trưởng và phát triển. Kết quả điều tra côn trùng muỗi truyền bệnh sốt rét cũng ghi nhận có véc tơ chính truyền bệnh sốt rét.

Bên cạnh đó, người dân di biến động, đi rừng, khai thác lâm sản, qua lại nước bạn Lào làm rẫy, ngủ rẫy khó kiểm soát. Nhất là thời điểm từ tháng 4 đến tháng 11 hằng năm, vào thời vụ trồng sắn, chuối, trỉa lúa; có khoảng 75% người dân sống dọc biên giới qua làm rẫy tại đất bạn Lào. Dự báo trong thời gian tới, tình hình bệnh nhân sốt rét tại địa bàn diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng.

“Công tác PCSR còn gặp khó bởi hóa chất phun PCSR chỉ đạt 50% chỉ tiêu năm 2025 và tình trạng khan hiếm, không có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt rét”, bác sĩ Huỳnh Công Hùng, Trưởng khoa Điều trị lao, bệnh phổi, phòng chống bệnh truyền nhiễm, CDC tỉnh cho hay.

Các hoạt động truyền thông về phòng, chống bệnh sốt rét tại các thôn, bản - Ảnh: H.L

Không để dịch sốt rét bùng phát và lây lan

Tại đợt kiểm tra công tác PCSR ở khu vực Hướng Hóa vừa qua, Phó Giám đốc Sở Y tế Trần Văn Thịnh đánh giá cao sự chủ động vào cuộc kịp thời của CDC tỉnh, phối hợp với TTYT khu vực Hướng Hóa và trạm y tế các địa bàn có dịch. Nhận định tình hình dịch bệnh sốt rét còn phức tạp, Phó Giám đốc Sở Y tế yêu cầu các đơn vị tập trung triển khai các giải pháp đồng bộ, hiệu quả, kịp thời, không để lỡ nhịp trong công tác phòng, chống dịch.

Trong đó, cần thu dung, điều trị bệnh nhân kịp thời; phun hóa chất diệt muỗi tại các địa bàn trọng điểm; tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động điều tra côn trùng, ký sinh trùng, giám sát dịch bệnh với tần suất cao hơn và diện rộng hơn; tăng cường công tác truyền thông nâng cao nhận thức, ý thức phòng bệnh cho người dân...

Tinh thần chỉ đạo này đã được cụ thể hóa bằng nhiều giải pháp triển khai nhanh chóng, quyết liệt. Theo Phó Giám đốc phụ trách CDC tỉnh Đỗ Quốc Tiệp, sẽ đồng thời thực hiện cả hai biện pháp: Ngăn muỗi đốt truyền bệnh và phát hiện sớm, điều trị kịp thời theo đúng phác đồ quy định để đạt mục tiêu hạn chế các ca sốt rét nặng, không để xảy ra tử vong do sốt rét.

CDC sẽ chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp với TTYT khu vực và trạm y tế các xã trọng điểm về sốt rét triển khai hiệu quả, kịp thời các giải pháp nhằm tập trung xử lý ổ dịch sốt rét tại địa bàn Hướng Hóa.

“Để thực hiện tốt công tác PCSR, CDC Quảng Trị đề nghị sớm được cấp thuốc điều trị đặc hiệu, hóa chất cũng như màn tẩm hóa chất tồn lưu dài cho người dân. Chúng tôi mong muốn có sự đồng hành, vào cuộc của chính quyền địa phương các xã có ca sốt rét cao, nhất là trong quản lý di biến động dân cư, đẩy mạnh truyền thông cũng như tổ chức tổng vệ sinh môi trường. Với những kinh nghiệm trong công tác PCSR và quyết tâm cao, hy vọng chúng ta sẽ sớm dập được dịch sốt rét trên địa bàn, bảo đảm theo lộ trình loại trừ sốt rét”, Phó Giám đốc phụ trách CDC tỉnh Đỗ Quốc Tiệp nhấn mạnh.

Hương Lê

Nguồn Quảng Trị : http://www.baoquangtri.vn/khong-de-lo-nhip-trong-phong-chong-dich-sot-ret-196362.htm