Không để tài sản công 'đắp chiếu' sau sắp xếp tổ chức bộ máy

15 giờ trướcBài gốc

Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp tổ chức bộ máy. Ảnh tư liệu

Tài sản công “nằm chờ xử lý”

Việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và tinh gọn bộ máy nhà nước đang được triển khai quyết liệt. Tuy nhiên, việc xử lý tài sản công sau sắp xếp tại một số nơi còn chậm, chủ yếu do thiếu quyết liệt từ các cấp, nhất là vai trò của người đứng đầu. Vì vậy, ngày 1/6/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 80/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp.

Giới chuyên gia kinh tế cho rằng, Công điện không chỉ là một chỉ đạo điều hành thường lệ, mà còn thể hiện rõ sự "sốt ruột" của người đứng đầu Chính phủ trước tình trạng tài sản công “nằm chờ xử lý” kéo dài ở nhiều nơi.

Theo đó, tại Công điện, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải khẩn trương rà soát, đánh giá, xử lý các cơ sở nhà, đất, trụ sở làm việc, tài sản công dôi dư sau khi sáp nhập, giải thể, hợp nhất các đơn vị hành chính, đơn vị sự nghiệp, cơ quan hành chính nhà nước. Thông điệp được Thủ tướng Chính phủ đưa ra rất rõ ràng, đó là: không để tồn đọng, chậm trễ, lãng phí hoặc “buông lỏng quản lý” các tài sản công sau khi bộ máy được tinh gọn. Có thể thấy, với cường độ sắp xếp tổ chức bộ máy diễn ra ở quy mô lớn từ đầu năm đến nay, khối lượng tài sản công phát sinh là rất đáng kể, trong đó nhiều tài sản có giá trị lớn, nằm ở vị trí đắc địa, nếu không được xử lý sớm sẽ dễ rơi vào tình trạng xuống cấp, bị chiếm dụng hoặc gây bức xúc trong nhân dân.

Đây không phải là lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ thể hiện quyết tâm trong quản lý tài sản công. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, với yêu cầu thực hiện đồng bộ giữa cải cách tổ chức và cải cách tài chính công, việc chậm trễ xử lý tài sản được nhìn nhận như một “nút thắt” đang kìm hãm hiệu quả cải cách bộ máy. Chính sự sốt ruột đó đã trở thành mệnh lệnh hành động khẩn trương đối với Bộ Tài chính - cơ quan chủ trì lĩnh vực quản lý tài sản công trên cả nước.

Sự rốt ráo của cơ quan quản lý tài sản công

Ngay khi Công điện 80/CĐ-TTg được ban hành, chỉ sau đúng 1 ngày, Bộ Tài chính đã chủ động ban hành Văn bản số 7627/BTC-QLCS hướng dẫn cụ thể các bộ, ngành, địa phương thực hiện Công điện của Chính phủ nhằm đảm bảo việc xử lý tài sản công minh bạch, tiết kiệm, bền vững, phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Hướng dẫn này đi thẳng vào vấn đề đó là yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải rà soát toàn bộ danh mục tài sản công phát sinh, cập nhật vào Cơ sở Dữ liệu quốc gia, phân loại rõ tài sản nào giữ lại, tài sản nào điều chuyển hay đưa ra xử lý.

Điểm đáng chú ý là tại văn bản hướng dẫn, Bộ Tài chính đã nhấn mạnh lại nguyên tắc “6 rõ” trong xử lý tài sản công đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Công điện: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm và rõ thẩm quyền. Chỉ đạo này cho thấy, cả Chính phủ và Bộ Tài chính đều không chấp nhận kiểu xử lý hình thức, đối phó. Việc “rõ người, rõ trách nhiệm” cũng là cơ sở để quy trách nhiệm nếu có thất thoát hay chậm trễ trong tổ chức thực hiện.

Không dừng lại ở đó, ngày 4/6/2025, Bộ Tài chính tiếp tục tổ chức đoàn công tác do Thứ trưởng Bùi Văn Khắng làm Trưởng đoàn vào làm việc tại 3 tỉnh phía Nam (TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Dương) - những địa phương có tốc độ đô thị hóa nhanh, có nhiều thay đổi về đơn vị hành chính và phát sinh khối lượng lớn tài sản công dôi dư để “đôn đốc tận nơi, chỉ đạo tại chỗ” việc rà soát sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản công. Sau đó là làm việc với 12 tỉnh Đồng bằng phía bắc và TP. Hà Nội. Động thái này của Bộ Tài chính cho thấy, Bộ đang thực sự rốt ráo vào cuộc, kiên quyết hành động, không để tài sản công tiếp tục bị lãng phí.

Chuyển động của địa phương

Đoàn công tác của Bộ Tài chính làm việc với các địa phương không chỉ nhằm khảo sát tình hình mà còn giúp “gỡ nút thắt” ngay tại thực địa. Các địa phương được hướng dẫn cách rà soát, cập nhật tài sản công vào Cơ sở Dữ liệu quốc gia; phân loại rõ tài sản cần giữ lại, chuyển giao hay đưa ra bán đấu giá công khai. Với mỗi nhóm tài sản, đoàn công tác đều đưa ra chỉ đạo cụ thể, phù hợp thực tiễn từng địa phương.

Cần có quyết tâm cao trong chỉ đạo, thực hiện

Việc rà soát, sắp xếp, xử lý trụ sở, công trình, dự án là vấn đề khó, phức tạp. Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo về vấn đề này. Bộ Tài chính cũng đã có nhiều văn bản hướng dẫn. Tuy nhiên, thực tế thực hiện và kết quả phụ thuộc chủ yếu vào nhận thức đúng, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, hiệu quả của từng bộ, ngành, địa phương.

Ngay tại buổi làm việc, các địa phương đã có báo cáo cụ thể về số lượng trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp thuộc phạm vi quản lý. Đơn cử như TP. Hồ Chí Minh, đến nay, tổng số lượng trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp thuộc phạm vi quản lý của thành phố là 3.895 cơ sở; tổng số cơ sở tiếp tục sử dụng là 3.430 cơ sở; tổng số cơ sở dôi dư sau sắp xếp bộ máy, đơn vị hành chính là 231 cơ sở (chủ yếu cơ sở nhỏ, lẻ, các khu phố, ấp).

Tại tỉnh Hải Dương, tổng số trụ sở cơ quan cấp tỉnh sắp xếp là 97 cơ sở, gồm giữ lại tiếp tục sử dụng 50 cơ sở, dự kiến điều hòa nội bộ 15 cơ sở, dự kiến dôi dư 32 cơ sở. Tổng số trụ sở cơ quan cấp huyện, cấp xã là 290 cơ sở, gồm giữ lại tiếp tục sử dụng 127 cơ sở, dự kiến điều hòa, hoán đổi 134 cơ sở, dự kiến dôi dư 29 cơ sở…

Có thể thấy, tinh thần quyết liệt của Bộ Tài chính đang lan tỏa mạnh mẽ tới các địa phương. Nhiều địa phương đã chủ động rà soát, báo cáo sớm danh mục tài sản cần xử lý. Nhiều địa phương đưa nội dung xử lý tài sản dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính vào chương trình công tác của tỉnh ngay trong tháng 6.

Theo đánh giá của giới chuyên gia kinh tế, quá trình tinh gọn bộ máy hành chính chỉ thực sự đạt hiệu quả nếu đi kèm với việc quản lý tài sản công một cách khoa học, bền vững. Bài học từ các đợt sáp nhập trước cho thấy, nếu không xử lý sớm, nhiều trụ sở bỏ không, xuống cấp, gây lãng phí ngân sách và phát sinh nhiều hệ lụy trong quản lý. Do đó, Bộ Tài chính đang quyết tâm hành động để tình trạng hoang hóa các trụ sở, nhà đất công không xảy ra, không chỉ bằng các văn bản chỉ đạo, mà bằng sự vào cuộc sát sao, thực chất, có kiểm tra, có giám sát, có phân công trách nhiệm rõ ràng.

Sự rốt ráo của Bộ Tài chính là biểu hiện cụ thể của tư duy “quản lý tài sản công như tài sản của chính mình” - đó là tư duy đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính nhiều lần nhấn mạnh trong chỉ đạo điều hành thời gian qua.

Quảng Nam: Ưu tiên công năng, tránh lãng phí tài sản công sau sáp nhập

Theo báo cáo của Sở Tài chính tỉnh Quảng Nam, tính đến tháng 5/2025, toàn tỉnh có 2.628 cơ sở nhà, đất do các cơ quan, đơn vị và địa phương quản lý. Trong đó, cấp tỉnh quản lý 526 cơ sở, cấp huyện 1.702 cơ sở và cấp xã 400 cơ sở. Sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, nhu cầu sử dụng trụ sở giảm, nhiều tài sản công có nguy cơ bị bỏ trống, gây lãng phí nếu không kịp thời sắp xếp, xử lý.

Sở Tài chính tỉnh Quảng Nam đề xuất giữ lại 481 trong số 526 trụ sở cấp tỉnh để tiếp tục sử dụng; 45 trụ sở còn lại sẽ được xử lý theo quy định. Ở cấp huyện và xã, số lượng trụ sở cần xử lý sau sáp nhập là 187/657 trụ sở, tập trung nhiều tại các xã, phường sau khi giảm xuống còn 78 đơn vị hành chính cấp xã trên toàn tỉnh.

Các phương án xử lý được địa phương đưa ra gồm: chuyển đổi công năng làm trụ sở cho lực lượng công an, quân sự, y tế, giáo dục, thiết chế văn hóa; hoặc làm nhà công vụ cho giáo viên vùng cao. Ngoài ra, có thể giao cho tổ chức phát triển quỹ đất hoặc đơn vị kinh doanh nhà ở công khai, đúng quy định pháp luật. Đến nay, đã có 37 cơ sở được đề xuất chuyển đổi công năng sử dụng.

Hạnh Thảo

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/khong-de-tai-san-cong-dap-chieu-sau-sap-xep-to-chuc-bo-may-177786-177786.html