Do giá tôm bắt đầu tăng cao từ quý IV/2024, nên ngay từ đầu tháng 11/2024, nhiều trang trại, hộ nuôi tôm lớn đã bắt đầu thả giống vụ tôm nước lợ năm 2025, với hy vọng sẽ bán được tôm với giá cao trong những tháng đầu năm 2025. Đến hết quý I/2025, diện tích thả nuôi tôm nước lợ toàn tỉnh ước 5.100ha (tôm sú 500ha, tôm thẻ chân trắng 4.600ha) và sản lượng thu hoạch ước đạt 10.157 tấn. Theo kế hoạch, năm 2025, tỉnh phấn đấu đạt sản lượng tôm 240.000 tấn. Để đạt sản lượng trên, ngành tăng cường quản lý nuôi tôm theo khung lịch thời vụ; đẩy mạnh công tác quan trắc để đưa ra các khuyến cáo, cảnh báo kịp thời về môi trường và dịch bệnh; nhân rộng các mô hình nuôi hiệu quả và chuyển đổi mô hình kém hiệu quả sang nuôi đối tượng thủy sản khác.
Những diện tích tôm thu hoạch đầu năm đạt năng suất và kích cỡ đều cho lợi nhuận rất cao. Ảnh: TÍCH CHU
Năm nay dự báo cũng sẽ là một năm cực kỳ khó cho ngành tôm cả về nuôi lẫn xuất khẩu. Ông Võ Văn Phục - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thủy sản sạch Việt Nam (VinaCleanfood) cho biết, tình hình nuôi tôm đầu năm này rất căng, thông tin tôm thiệt hại, tôm thu hoạch sớm do dịch bệnh cứ xuất hiện liên tục. Ông Phục cho biết: “Năm nay rất khó nuôi. Một phần do thời tiết thất thường, một phần do chất lượng con giống chưa đảm bảo nên việc nuôi không được như ý. Tuy nhiên, nhờ giá tôm tốt nên chỉ cần có thu hoạch tôm cỡ 70 con/kg là người nuôi đã có lời, còn nếu nuôi tốt, tôm về cỡ trung đến lớn thì lợi nhuận rất cao. Riêng trại nuôi của VinaCleanfood, theo ước tính, lỗ thì khó xảy ra, nhưng còn lời bao nhiêu thì vẫn phải chờ đến khi thu hoạch dứt điểm mới có con số cụ thể”.
Giá tôm 70 con hiện tại bằng loại 40 con năm trước, tức khoảng 130.000 đồng/kg, nếu tôm có chứng nhận giá trên 130.000 đồng/kg. Bởi vậy, theo giới nuôi tôm, bây giờ ai có tôm bán là làm giàu. Tuy nhiên, ngay cả các farm nuôi lớn của các doanh nghiệp, như: Vinacleanfood hay Sao Ta cũng phải hạ mức kỳ vọng ở vụ nuôi đầu tiên này. “EHP và bệnh đốm trắng căng quá! Chưa năm nào mùa này EHP lại nhiều như năm nay. Ngành tôm năm nay không khéo sẽ lại là một năm khốn đốn”, ông Phục lo lắng. Không chỉ ở Sóc Trăng, theo ghi nhận của người viết, hầu hết các vùng nuôi ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long tôm nuôi đều có sự xuất hiện của một số dịch bệnh nguy hiểm trên tôm như: EHP, đốm trắng và TPD.
Theo báo cáo của ngành nông nghiệp và môi trường các tỉnh, đến giữa tháng 3, ngoại trừ diện tích nuôi tôm - lúa, quảng canh cải tiến hay quảng canh về cơ bản đã thả giống xong, còn lại các mô hình nuôi thâm canh, bán thâm canh, siêu thâm canh hiện mỗi tỉnh chỉ mới thả được vài ngàn héc ta. Còn theo báo cáo của Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), trong tổng số gần 377.000ha đã thả giống, chỉ có khoảng 11.718ha tôm thẻ. Không những tiến độ thả nuôi chậm, các diện tích thả nuôi cũng gặp khó khăn về dịch bệnh, thời tiết nên sản lượng thu hoạch nhìn chung chưa nhiều và ít có tôm đạt kích cỡ lớn. Do đó, chuyện thiếu tôm nguyên liệu sẽ còn kéo dài và giá tôm sẽ còn ở mức cao. Đây cũng là cơ hội để đạt mức siêu lợi nhuận nếu nuôi tôm đạt năng suất. Ông Phục chia sẻ thêm: “Năm 2025, người nuôi có cơ hội lãi lớn nếu có đủ năng lực và có giải pháp vượt qua dịch bệnh”.
Tại tỉnh Sóc Trăng, nơi có diện tích nuôi thâm canh và bán thâm canh lớn nhất cả nước, nhưng do phần lớn đều nằm sâu trong nội đồng nên độ mặn trễ hơn. Cùng với đó là sự thận trọng của người nuôi trước diễn biến dịch bệnh xuất hiện sớm nên tiến độ thả nuôi cũng chậm hơn. Đây cũng là lý do khiến một số doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh con giống bắt đầu đẩy mạnh chính sách khuyến mãi, nhằm khuyến khích người nuôi thả giống nhiều hơn. Tuy nhiên, theo các hộ nuôi tôm, dù tôm giống đang khuyến mãi, giá tôm thương phẩm đang cao, nhưng chỉ khi nào các điều kiện nuôi thuận lợi theo như khuyến cáo của ngành chức năng thì họ mới thả giống.
Giá tôm từ cuối năm 2024 đến nay vẫn giữ ở mức cao, cùng với đó là độ mặn tại hầu hết các vùng nuôi đang đạt ngưỡng thích hợp cho việc thả giống nên theo dự báo, từ quý II trở đi tiến độ thả nuôi vụ tôm nước lợ năm 2025 sẽ bắt đầu tăng mạnh. Tuy nhiên, với diễn biến một số dịch bệnh nguy hiểm trên tôm, như: EHP, đốm trắng, gan tụy… đã bắt đầu xuất hiện và gây thiệt hại một số nơi, người nuôi cần hết sức thận trọng ngay từ khâu cải tạo ao nuôi đến xử lý nước, chọn con giống chất lượng từ đơn vị có uy tín… để đảm bảo cho vụ nuôi được thắng lợi. Trước tình hình trên, giám đốc một doanh nghiệp chế biến xuất khẩu tôm kêu gọi: “Năm nay nuôi tôm khó, các nhà máy không nên bán giá thấp, các trung gian cũng đừng ép giá vì như thế người nuôi sẽ ngưng hoặc thả nuôi ít dẫn đến hậu quả thiếu tôm sẽ trầm trọng hơn, giá tôm trong nước sẽ càng cao hơn, xuất khẩu sẽ càng lỗ nặng hơn”.
TÍCH CHU