Dòng khí đốt từ Nga qua Ukraine đến Trung và Đông Âu đã bị ngừng kể từ ngày 1/1, sau khi thỏa thuận vận chuyển giữa hai quốc gia đang xung đột này hết hạn. Kiev đã từ chối gia hạn hợp đồng với Moscow.
Tòa nhà chính phủ Moldova. Ảnh: Giku Prómitt
Thủ tướng Moldova, Dorin Recean, tuyên bố rằng khu vực do chính quyền kiểm soát có thể đáp ứng nhu cầu năng lượng thông qua sản xuất nội địa và nhập khẩu. Tuy nhiên, khu vực Transnistria - vốn có mối quan hệ chặt chẽ với Nga - đang phải gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng.
Kênh thông tin chính thức của Transnistria thông báo rằng từ tối thứ Sáu, khu vực này bắt đầu cúp điện luân phiên. Các quận bị ảnh hưởng sẽ mất điện từ 6 giờ tối đến 10 giờ tối, với lý do nhu cầu tiêu thụ điện vượt quá khả năng sản xuất.
Ngoài ra, khu vực này đã mất hệ thống sưởi trung tâm và nước nóng, trong khi tất cả các nhà máy, trừ những cơ sở sản xuất thực phẩm, đã phải ngừng hoạt động. Lãnh đạo tự xưng của Transnistria, Vadim Krasnoselsky, cho biết vùng này chỉ còn đủ dự trữ khí đốt cho 10 ngày tại khu vực phía bắc và 20 ngày tại phía nam.
Kênh thông tin của khu vực cũng chỉ trích chính quyền Moldova không có hành động thiết thực để giúp đỡ, đồng thời cáo buộc họ không hiểu được tình cảnh khó khăn tại đây.
Nga phủ nhận việc sử dụng khí đốt như một công cụ chính trị để gây sức ép lên Moldova, đồng thời đổ lỗi cho Ukraine vì đã từ chối gia hạn hợp đồng vận chuyển.
Công ty khí đốt Gazprom của Nga tuyên bố vào ngày 28/12 rằng họ sẽ dừng cung cấp khí đốt cho Moldova do khoản nợ chưa thanh toán trị giá 709 triệu đô la. Tuy nhiên, Moldova bác bỏ con số này và cho rằng khoản nợ chỉ là 8,6 triệu đô la.
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, Moldova - một quốc gia Đông Nam Âu với dân số khoảng 2,5 triệu người - đã chuẩn bị các giải pháp thay thế, bao gồm sản xuất năng lượng nội địa và nhập khẩu điện từ Romania.
Chính phủ Moldova cũng cam kết hỗ trợ Transnistria bằng các giải pháp năng lượng thay thế như hệ thống sinh khối, máy phát điện, viện trợ nhân đạo và cung cấp thiết bị y tế nếu khu vực này chấp nhận.
Tuy nhiên, lãnh đạo Transnistria đã từ chối lời đề nghị hỗ trợ mua khí đốt từ châu Âu với lý do hy vọng Nga sẽ khôi phục nguồn cung cấp. Điều này được cho là do từ lâu Gazprom đã cung cấp khí đốt cho khu vực mà không yêu cầu thanh toán.
Tổng thống Moldova Maia Sandu, với lập trường thân phương Tây, đã cam kết đẩy mạnh cải cách và củng cố dân chủ tại quốc gia này. Bà cũng đang đối mặt với nhiều thách thức cho cuộc bầu cử quốc hội dự kiến diễn ra vào mùa hè năm nay.
Hồng Hạnh (theo Politico, Japantoday)