Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường TP.HCM (IEEr ) vừa có văn bản kiến nghị bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, cấp xã và thu phí đất ở.
Theo đó, viện IEEr kiến nghị Thường trực Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ xem xét bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp xã, chỉ duy trì quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.
Viện kinh tế tài nguyên và môi trường TP.HCM kiến nghị bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, cấp xã và thu phí đất ở. Ảnh: NC
Viện này lý giải, trên thực tế kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp xã là phù hợp, đủ để quản lý nhà nước về đất đai mà không bị ảnh hưởng bởi việc bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp xã.
Trong nhiều năm qua quy hoạch sử dụng đất phần lớn 90% là không thực hiện được, hoặc phải chỉnh lý dẫn đến việc phải điều chỉnh quy hoạch cục bộ thay vì luật không cho phép theo luật quy hoạch.
Vấn đề này đã tạo ra rào cản rất lớn trong đầu tư xây dựng, điển hình như việc phủ kín quy hoạch 1/500 hay 1/2000 trong đô thị cũng không giải quyết được vấn nạn trật tự đô thị; hay khi phân chia tài sản đất lại vướng đất quy hoạch xây dựng mới không thể chia.
"Từ đó bế tắc trong thực thi quy hoạch là điều thực tế hiện nay, hơn thế nữa việc quy hoạch lộ giới đường, hẻm, công viên cây xanh, bến bãi, trường trạm và các công trình công ích là hoàn toàn không thể thực hiện" - văn bản kiến nghị nêu rõ.
Do vậy viện IEEr cho rằng việc bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp xã là cuộc cải cách hành chính lớn và sâu rộng nhưng không làm mất vai trò quản lý nhà nước về xây dựng và đầu tư vì đã có kế hoạch sử dụng đất từ Trung ương đến địa phương. Đặc biệt thuận tiện hơn cho chính quyền hai cấp khi bỏ quy hoạch sử dụng đất.
TS Phạm Viết Thuận, Viện trưởng viện IEEr cho biết, việc bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp xã nhằm duy trì nguồn thu từ quản lý đất đai, viện kiến nghị nên xây dựng lại nguồn thu từ thuế thổ trạch hiện nay thành phí đất ở và phí công trình kiến trúc đô thị.
Hai nguồn thu này sẽ bổ sung nguồn ngân sách ổn định và bền vững hơn so với việc tăng giá đất trong bảng giá đất. Vì bảng giá đất tăng sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đất nhà đầu tư vì thuê đất giá cao, thuế chuyển mục đích đất ở bằng 100% so với bảng giá đất gây khó cho người dân.
"Để phát huy chỉ thị của Thủ tướng về cải cách hành chính trong xây dựng nhà ở, công trình kiến trúc, việc bỏ giấy phép xây dựng sâu rộng cần được làm ngay.
Người dân sẽ nộp phí đất ở theo quy định hiện nay; còn phí công trình kiến trúc đô thị sẽ được tính trên cơ sở kế hoạch sử dụng đất và kế hoạch quản lý kiến trúc đô thị khi người dân đăng ký thông qua UBND phường, xã.
Nhà nước sẽ thu phí công trình kiến trúc đô thị đối với chủ đầu tư tùy vào quy mô công trình. Chẳng hạn xây ba tầng mức thu khác xây năm tầng và cấp nhà được phân loại như hiện nay để thu (riêng nhà cấp 4 được miễn phí)"- TS Phạm Viết Thuận chia sẻ.
NGUYỄN CHÂU