Kiến nghị chỉ định thầu dự án nhà ở xã hội
Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” đã đi được nửa chặng đường, tuy nhiên, cho tới nay, số lượng nhà ở xã hội được đưa ra thị trường và số lượng dự án được chấp thuận chủ trương vẫn còn hạn chế.
Trong bối cảnh này, nhiều doanh nghiệp bất động sản “tâm huyết” với phân khúc nhà ở xã hội mong muốn Nhà nước sẽ đóng vai trò chủ đạo khi đưa ra các chính sách ưu đãi, đồng thời có các giải pháp tháo gỡ các “nút thắt” đang tồn tại.
Ông Đậu Minh Thanh, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) cho biết, tính tới thời điểm hiện tại, HUD đã bàn giao, đưa vào sử dụng khoảng 3.500 căn hộ nhà ở xã hội. Mục tiêu đến năm 2030, HUD sẽ đưa ra thị trường khoảng 17.599 căn hộ.
Thế nhưng, trong quá trình triển khai dự án, HUD đã phải đối mặt với không ít khó khăn, liên quan tới thủ tục hành chính. Đơn cử, về thủ tục, cơ chế ưu đãi hỗ trợ của địa phương cho dự án nhà ở xã hội.
Ông Thanh chia sẻ, khi sử dụng nguồn vốn địa phương để hỗ trợ chi phí giải phóng mặt bằng, chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật và đấu nối hạ tầng kỹ thuật, hiện nay chưa có hướng dẫn cụ thể. Vì vậy, khi sử dụng vốn địa phương, có nguy cơ bị coi là dự án đầu tư công và phải thực hiện theo Luật Đầu tư công, như vậy dự án sẽ rất khó triển khai.
Thực tế, có hiện tượng một số địa phương vướng mắc và lúng túng khi thực thi thậm chí dừng cơ chế hỗ trợ để rà soát các văn bản pháp luật khác có liên quan, điều này đồng nghĩa với việc thời gian thực hiện dự án bị kéo dài.
Ngoài ra, lãnh đạo HUD tiết lộ, quá trình xét duyệt phương án kinh doanh cũng như xét duyệt hồ sơ đối tượng được hưởng ưu đãi về chính sách nhà ở xã hội cũng có nhiều vướng mắc, do cơ sở dữ liệu về các đối tượng được hưởng ưu đãi chưa có hoặc chưa đầy đủ.
Do đó, ông Thanh kiến nghị Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án nhà ở xã hội thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện các trình tự thủ tục ở một số bước.
Cụ thể, đối với các bước lựa chọn nhà đầu tư, HUD kiến nghị áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện.
“Có thể theo xếp hạng doanh nghiệp có đủ điều kiện hay không theo thang điểm, thông qua việc đánh giá hồ sơ năng lực, kinh nghiệm ở bước mời quan tâm hoặc theo quy mô các dự án nhà ở xã hội”, ông Thanh nói.
Lãnh đạo HUD cũng đưa ra phương án rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu nhằm giảm bớt các thủ tục, thời gian không cần thiết như: sửa đổi, làm rõ, gia hạn hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu.
Cho phép doanh nghiệp có quỹ đất làm nhà ở xã hội
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang sở hữu quỹ đất lớn bày tỏ mong muốn làm nhà ở xã hội. Theo quy định, việc phê duyệt để doanh nghiệp có quỹ đất làm nhà ở xã hội thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Thế nhưng, nhiều địa phương tồn tại e ngại vướng mắc về pháp luật đấu thầu và đầu tư hiện hành.
Do đó, ông Đậu Minh Thanh kiến nghị Chính phủ xem xét nếu doanh nghiệp có quỹ đất đủ năng lực và có nguyện vọng đầu tư nhà ở xã hội thì tổ chức điều chỉnh để giao cho doanh nghiệp đó triển khai đầu tư nhà ở xã hội, nhanh chóng khai thác quỹ đất hiện có.
“Chính phủ xem xét ban hành cơ chế đặc thù lựa chọn, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp Nhà nước có đủ uy tín, năng lực kinh nghiệm chủ động sử dụng nguồn vốn và đề xuất thực hiện đầu tư các dự án nhà ở xã hội tại các địa bàn có nhu cầu cao để đẩy mạnh nguồn cung”, ông Thanh nhấn mạnh.
Liên quan tới chỉ định thầu các dự án nhà ở xã hội nhận được rất nhiều kiến nghị của doanh nghiệp. Cụ thể, đại diện Tổng Công ty Viglacera đề nghị giao thẳng cho đơn vị nào đủ năng lực để làm cho nhanh vì thủ tục này tốn rất nhiều thời gian.Tương tự, Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) đề xuất Chính phủ cho phép các chính sách đặc thù như cơ chế giao đất không qua đấu thầu cho doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội.
Việt Vũ