Kiến nghị kiểm soát chặt đầu tư công, thúc đẩy Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh thành động lực lan tỏa

6 giờ trướcBài gốc

Trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, chiều 16/6, Quốc hội thảo luận tổ về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) và chủ trương đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM. Các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP. Huế tham gia thảo luận tại tổ 7 cùng các đoàn Lạng Sơn, Thái Nguyên, Kiên Giang.

Đại biểu Nguyễn Hải Nam cho rằng, tuyến Vành đai 4 có vai trò then chốt vì kết nối TP. HCM, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu

“Không thể để đội vốn, chậm tiến độ lặp lại”

Phát biểu tại tổ, đại biểu Nguyễn Hải Nam (Đoàn ĐBQH TP. Huế) bày tỏ sự đồng tình với chủ trương đầu tư tuyến đường Vành đai 4 TP. HCM, trong bối cảnh nhu cầu kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đang rất cấp thiết. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh: “Chúng ta đã chứng kiến quá nhiều dự án hạ tầng lớn bị đội vốn, chậm tiến độ, điển hình như các dự án cao tốc hay đường sắt kết nối Hà Nội. Không thể để bài học này lặp lại”.

Do đó, ông Nam đề nghị quá trình triển khai cần song hành các cơ chế kiểm soát vốn, giám sát tiến độ và phòng chống lãng phí, tiêu cực, đúng với tinh thần các nghị quyết của Đảng và Nhà nước.

Theo ông Nam, tuyến Vành đai 4 có vai trò then chốt vì kết nối TP. HCM, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, những trung tâm kinh tế, cảng biển, sân bay lớn. Việc sớm đầu tư sẽ góp phần giảm ùn tắc, tăng năng lực vận tải và thúc đẩy phát triển vùng.

Ông đồng tình với đề xuất tăng thêm 8,26km chiều dài tuyến trong dự án, nhưng nhấn mạnh cần rà soát thật kỹ để tránh phát sinh điều chỉnh bất hợp lý trong quá trình thực hiện.

Một kiến nghị đáng chú ý là việc cần nghiên cứu khép kín tuyến đường từ dạng chữ C thành hình tròn liên hoàn (chữ O) như mô hình các vành đai tại Moscow hay Bắc Kinh, để tối ưu hiệu quả khai thác và kết nối kinh tế.

Về mặt kỹ thuật, đại biểu Nguyễn Hải Nam ủng hộ thiết kế tốc độ 100km/h, mặt cắt ngang 25m nhưng cho rằng cần tính đến phương án cầu cạn tại một số đoạn có chi phí giải phóng mặt bằng lớn, nhằm tiết kiệm chi phí và rút ngắn tiến độ.

“Vành đai 4 không chỉ là tuyến đường – mà là cú hích tạo hiệu ứng lan tỏa phát triển kinh tế. Các nút giao có thể hình thành khu đô thị vệ tinh, khu logistics, công nghiệp… giúp giãn dân, giảm áp lực nội đô TP. HCM và tăng thu cho vùng”, ông Nam nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu trăn trở với công tác giải phóng mặt bằng

Một lần giải phóng mặt bằng – nhiều dự án cùng hưởng

Cũng tại tổ thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Sửu (Phó Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế) bày tỏ lo ngại về những vướng mắc kéo dài trong khâu giải phóng mặt bằng, tái định cư ở nhiều dự án hạ tầng.

“Ở nhiều địa phương, trong đó có Huế, dự án chậm không phải vì thiếu vốn mà vì thiếu quỹ đất sạch, tái định cư chậm, giải phóng mặt bằng phức tạp. Cùng một địa phương có thể cùng lúc có đường sắt tốc độ cao, cao tốc, đường vành đai… nhưng lại giải phóng mặt bằng riêng lẻ theo từng luật, gây lãng phí nguồn lực và bức xúc trong dân”, bà Sửu nói.

Từ thực tế đó, bà Sửu kiến nghị có cơ chế lồng ghép, tích hợp giải phóng mặt bằng, để một lần thực hiện có thể phục vụ nhiều dự án. Đồng thời, việc tính toán kinh phí đền bù, tái định cư cần đi trước một bước để tạo điều kiện triển khai nhanh, đồng bộ.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu cũng đánh giá cao việc Chính phủ đề xuất sửa đổi Luật Xây dựng, miễn giấy phép xây dựng và nâng chuẩn năng lực tổ chức xây dựng, nhưng nhấn mạnh rằng: “Các sửa đổi này phải tương thích với Luật Quy hoạch, Luật Đất đai và cả Luật Khoáng sản vì chỉ một vướng mắc nhỏ ở khâu quy hoạch, chuyển đổi loại đất hay khai thác vật liệu cũng có thể khiến toàn dự án chậm lại”.

Liên quan đến một số vấn đề quan trọng trong chương trình lập pháp, đại biểu Nguyễn Thị Sửu cho rằng, thời gian qua, Chính phủ đã rất nỗ lực “vừa chạy vừa xếp hàng” trong việc thể chế hóa nhanh các nghị quyết, chủ trương của Đảng, nhưng cảnh báo: “Không thể lấy tốc độ làm mục tiêu duy nhất, vì nếu đẩy nhanh mà thiếu đánh giá tác động thì rất dễ tạo lỗ hổng pháp lý khi áp dụng vào thực tiễn”.

Về đề xuất điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, bà kiến nghị cần sớm chốt chương trình, tránh làm giảm uy tín của Quốc hội trong quá trình lập pháp.

Đại biểu Triệu Quang Huy nêu quan điểm cần quy định rõ ràng cơ chế chuyển đổi đầu tư, nguồn lực và trách nhiệm

Cẩn trọng với cơ chế đặc thù và nguy cơ chuyển đổi đầu tư công

Về cơ chế tài chính cho dự án Vành đai 4, đại biểu Triệu Quang Huy (Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn) đặt vấn đề: “Tổng vốn đầu tư hơn 120.000 tỷ đồng, trong đó hơn 69.000 tỷ từ ngân sách – gồm 29.000 tỷ ngân sách Trung ương, 40.000 tỷ từ địa phương. Với quy mô như vậy, nếu bỏ qua thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn như dự thảo nêu tại điểm G khoản 1 điều 3 là rất rủi ro”.

Ông cho biết, theo Luật Đầu tư công và Luật PPP hiện hành, đây là các điều kiện bắt buộc để bảo đảm tính khả thi tài chính, vì vậy đề nghị không nên miễn trừ, dù là dưới cơ chế đặc thù.

Ngoài ra, quy định cho phép địa phương “chuyển đổi từ hình thức PPP sang đầu tư công nếu không chọn được nhà đầu tư” (điểm E dự thảo) cũng khiến ông Huy lo ngại. Bởi điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến kế hoạch đầu tư công trung hạn của nhiều địa phương, vốn đang rất eo hẹp và phải phân bổ hợp lý theo từng ngành, từng khu vực.

“Nếu phải dồn thêm vốn cho dự án này, có thể ảnh hưởng tới các dự án giáo dục, y tế, an sinh khác. Chúng ta không thể chỉ vì một tuyến đường mà làm xáo trộn toàn bộ kế hoạch đầu tư công của cả tỉnh”, ông Huy nhấn mạnh.

Ông cũng đồng tình với quan điểm của các đại biểu khác về việc cần quy định rõ ràng cơ chế chuyển đổi đầu tư, nguồn lực và trách nhiệm để tránh hệ lụy pháp lý và tài chính khi triển khai.

Lê Thọ

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/theo-dong-thoi-su/kien-nghi-kiem-soat-chat-dau-tu-cong-thuc-day-vanh-dai-4-tp-ho-chi-minh-thanh-dong-luc-lan-toa-154777.html