Kiến nghị lùi tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia, rượu đến 2028

15 giờ trướcBài gốc

VCCI đề xuất lùi tăng thuế bia, rượu từ năm 2028. Ảnh: Nam Khánh.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) có công văn gửi Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đóng góp ý kiến cho dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi.

Cơ quan này đánh giá trong bối cảnh kinh tế đầy thách thức hiện nay, việc điều chỉnh chính sách thuế, đặc biệt là thuế TTĐB, cần được xem xét một cách thận trọng và toàn diện.

Đề xuất tăng thuế bia, rượu 5% từ năm 2028

VCCI dẫn chứng số liệu của Tổng cục Thống kê cho biết trong năm 2024, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường đạt mức kỷ lục 197.900 đơn vị, tăng gần 15% so với năm 2023.

Dự báo năm 2025, kinh tế toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp, trong khi doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực đang đối diện với tình trạng sức mua suy giảm liên tục, chi phí đầu vào gia tăng.

Trước tình hình đó, cộng đồng doanh nghiệp mong muốn các chính sách thuế, gồm cả thuế TTĐB được cân nhắc kỹ lưỡng nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đầu tư, sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ kích cầu tiêu dùng và mở rộng thị trường.

Đối với bia rượu, VCCI cho biết ngành này đang gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch bệnh, các chính sách hạn chế tiêu thụ đồ uống có cồn. Những yếu tố này khiến sản lượng, doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp sụt giảm nghiêm trọng.

Trong khi đó, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao dẫn đến giá bán tăng, khiến tiêu dùng giảm, gia tăng tồn kho. Nếu thuế TTĐB tiếp tục tăng, doanh nghiệp càng khó khăn hơn.

VCCI cho rằng trong bối cảnh hiện nay, nếu thuế TTĐB tiếp tục tăng, doanh nghiệp ngành bia rượu càng khó khăn hơn. Ảnh: Phạm Thắng.

Do đó, để đảm bảo sự thích ứng của doanh nghiệp, duy trì nguồn thu ngân sách, VCCI kiến nghị cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, giãn thời gian áp dụng từ năm 2028, với mức tăng 5% mỗi hai năm.

Cụ thể, đối với rượu 20 độ trở lên và bia, từ 1/1/2028 đến 31/12/2029 thuế là 70%; từ 1/1/2030 đến 31/12/2031 thuế là 75%; từ 1/1/2032 trở đi thuế là 80%.

Rượu dưới 20 độ, từ 1/1/2028 đến 31/12/2029 thuế là 40%; từ 1/1/2030 đến 31/12/2031 thuế là 45%; từ 1/1/2032 trở đi thuế là 50%.

Lo doanh nghiệp thuốc lá phá sản nếu áp thuế tuyệt đối

Dự thảo Luật Thuế TTĐB sửa đổi cũng đang đề xuất hai phương án điều chỉnh thuế đối với thuốc lá. Cả hai phương án đều giữ nguyên mức thuế tương đối 75% và bổ sung thuế tuyệt đối từ năm 2026.

Cụ thể, phương án 1 áp dụng mức thuế tuyệt đối khởi điểm 2.000 đồng/bao, sau đó tăng thêm 2.000 đồng/bao mỗi năm, đạt 10.000 đồng/bao vào năm 2030. Trong khi đó, phương án 2 bắt đầu với mức thuế 5.000 đồng/bao vào năm 2026, tăng thêm 1.000 đồng/bao mỗi năm và cũng chạm ngưỡng 10.000 đồng/bao vào năm 2030.

Mục tiêu của chính sách này là nâng tỷ lệ thuế trên giá bán lẻ thuốc lá từ 36,7% hiện nay lên 59,4% vào năm 2030.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp thuốc lá trong nước lo ngại mức tăng này quá đột ngột và chưa có tiền lệ, có thể đẩy nhiều doanh nghiệp vào nguy cơ phá sản.

Trước đây, thuế TTĐB đối với thuốc lá được điều chỉnh theo lộ trình ổn định, tăng từ 65% năm 2015 lên 70% năm 2016 và 75% từ năm 2019 đến nay, với mức tăng mỗi lần chỉ 5%.

Nếu áp dụng phương án 1, mức thuế sẽ tăng 42% ngay trong năm 2026, còn phương án 2 thậm chí tăng hơn 100%, khiến giá thuốc lá tăng mạnh.

Điều này có thể làm gia tăng tình trạng buôn lậu thuốc lá, như kinh nghiệm của các nước Australia, Malaysia, Indonesia, Philippines và một số quốc gia châu Âu đã cho thấy khi thuế tăng đột biến, thuốc lá lậu có thể tăng gấp đôi.

Trước những rủi ro này, doanh nghiệp kiến nghị lộ trình điều chỉnh hợp lý hơn, bắt đầu với mức thuế tuyệt đối 2.000 đồng/bao vào năm 2026, sau đó tăng 2.000 đồng/bao mỗi hai năm, với mức tối đa 6.000 đồng/bao vào năm 2030.

Ngoài ra, VCCI đề xuất lùi thời gian áp dụng thuế mới đến năm 2028 để giảm áp lực lên thị trường, đảm bảo sự ổn định cho ngành sản xuất trong nước và nguồn thu ngân sách Nhà nước.

Doanh nghiệp ngành thuốc lá cũng kiến nghị lộ trình điều chỉnh thuế TTĐB hợp lý hơn. Ảnh: Vinataba.

Cuối cùng, VCCI kiến nghị Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cân nhắc việc điều chỉnh thuế TTĐB trong bối cảnh hiện nay, khi Nghị quyết 192/2025/QH15 đã đặt mục tiêu tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước năm 2025 đạt 8% trở lên, hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm sắp tới.

Đầu tư và tiêu dùng là hai yếu tố trọng yếu, có tác động trực tiếp đến tốc độ tăng trưởng kinh tế. Việc điều chỉnh thuế suất TTĐB đột ngột có thể làm giảm sức mua, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và sự phát triển của nền kinh tế.

Do đó, VCCI kiến nghị xem xét chưa tăng thuế và bổ sung mặt hàng chịu thuế TTĐB tại thời điểm này. Lộ trình tăng thuế có thể xem xét từ năm 2028 để đảm bảo tính khả thi.

Bên cạnh đó, cân nhắc sửa đổi Luật Thuế TTĐB theo hướng quy định mang tính khung, ổn định lâu dài, trong đó chỉ đưa ra nguyên tắc điều chỉnh thuế suất tối đa hoặc thu hẹp mở rộng đối tượng chịu thuế.

Đồng thời, giao Chính phủ chủ động xây dựng lộ trình điều chỉnh thuế suất dựa trên tình hình thực tế. Song song đó, cần tuyên truyền, giáo dục, kiểm soát quảng cáo, quy định độ tuổi sử dụng sản phẩm có hại cho sức khỏe, tăng cường chống buôn lậu.

Hồng Nhung

Nguồn Znews : https://znews.vn/kien-nghi-lui-tang-thue-tieu-thu-dac-biet-voi-bia-ruou-den-2028-post1535895.html