Ngày 5/11, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP.HCM (IEEr) có văn bản gửi Bộ Nội vụ, Bộ Công an và Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc sắp xếp văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh theo đúng quy định của Luật và phù hợp thực tiễn tại cấp xã. Theo IEEr, kiến nghị này dựa trên Công văn số 10217/VPCP-TCCV ngày 22/10/2025 của Văn phòng Chính phủ, trong đó Thủ tướng giao Bộ Nội vụ xem xét đề xuất của Viện về việc giữ nguyên mô hình văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh và lùi thời gian chuyển giao nhiệm vụ về cấp xã.
TS. Phạm Viết Thuận, Viện trưởng IEEr cho rằng, do tính đặc thù của ngành tài nguyên – đặc biệt là kỹ thuật về đất đai vốn rất phức tạp – việc làm sạch dữ liệu đòi hỏi sự đồng nhất xuyên suốt các giai đoạn. Trách nhiệm này thuộc về Văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh vì về lâu dài cần tích hợp dữ liệu ranh thửa, tờ bản đồ phục vụ sàn giao dịch dữ liệu theo chỉ đạo của Thủ tướng. Việc số hóa dữ liệu tài nguyên là nhiệm vụ bắt buộc trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, và là lĩnh vực mang tính kỹ thuật cao trong quản lý Nhà nước về đất đai.
Người dân làm thủ tục tại một văn phòng ĐKĐĐ
Từ đó, Viện đưa ra 2 phương án. Phương án 1 là tách bạch chức năng, kỹ thuật tài nguyên do văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh quản lý, còn chức năng hành chính đất đai giao cấp xã. Phương án 2 là văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh là đầu mối duy nhất tiếp nhận và xử lý toàn bộ hồ sơ đất đai, kể cả cấp sổ lần đầu, nhằm tinh gọn bộ máy cấp xã và giảm đầu việc liên quan đến tài nguyên.
“Việc giữ nguyên văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh là rất cần thiết do tính chất chuyên ngành; lợi ích kinh tế – xã hội lớn, phù hợp với giai đoạn chuyển đổi số dữ liệu tài nguyên”, đại diện IEEr nhận định.
Viện này cũng lưu ý, nếu điều chỉnh Luật để giải thể hoặc chuyển chức năng nhiệm vụ về cấp xã, cần có lộ trình rõ ràng về hạ tầng kỹ thuật, biên chế, quy chế phối hợp và đội ngũ chuyên môn cho 3.321 đơn vị cấp xã. Nếu làm ngay sẽ “tăng biên chế, tăng chi phí thường xuyên, phình to bộ máy cấp xã, đi ngược tinh thần tinh gọn bộ máy”. Từ đó, IEEr kiến nghị giữ nguyên văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh; nếu bắt buộc chuyển giao nhiệm vụ về cấp xã, lộ trình tối thiểu phải từ 2028 - 2030.
Hà Khánh/VOV-TP.HCM