Toàn cảnh Hội nghị cung cấp thông tin, định hướng truyền thông lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch. (Ảnh Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch)
Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển bùng nổ, việc mời gọi các lực lượng sáng tạo xã hội hợp tác, tham gia đóng góp vào hệ sinh thái truyền thông quốc gia không chỉ là nhu cầu cấp thiết mà còn là chiến lược then chốt để kiến tạo hình ảnh Việt Nam hiện đại, nhân văn, sáng tạo.
Thay đổi tư duy và hành động
Ngày 30/10 vừa qua tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức “Hội nghị cung cấp thông tin, định hướng truyền thông lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch”. Điểm mới của Hội nghị là cùng với sự tham gia của lãnh đạo các bộ, ngành còn có sự hiện diện của hơn 40 công ty quản lý KOLs (MCN) và các trang, kênh nội dung lớn trên không gian mạng, trong đó có những công ty quản lý các kênh sở hữu hàng triệu người theo dõi và hàng tỷ lượt xem mỗi tháng.
Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do, cho biết: “Đây là lần đầu Bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hội nghị nhằm chủ động cung cấp thông tin cho các MCN và các trang, kênh nội dung lớn trên không gian mạng. Thời gian tới, định kỳ hằng tháng sẽ diễn ra hội nghị này”.
Sự kiện cho thấy sự thay đổi mạnh mẽ của ngành chức năng trong tư duy quản trị truyền thông, đó là đồng hành, hợp tác, hướng tới mục tiêu chuyên nghiệp hóa hoạt động sáng tạo nội dung và lan tỏa giá trị văn hóa, con người Việt Nam trên môi trường số.
Hiện nay, vai trò và vị thế của truyền thông xã hội ngày càng được khẳng định. Tiêu biểu gần đây, trong các sự kiện lớn của đất nước như Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước (A50), 80 năm Quốc khánh (A80), cộng đồng KOLs và MCN đã tham gia tích cực vào công tác thông tin, tuyên truyền, khiến những khoảnh khắc, câu chuyện ấn tượng lan tỏa mạnh mẽ, nhân lên niềm tự hào dân tộc, đạt hàng triệu lượt xem và tương tác trên các nền tảng mạng xã hội. Do đó việc xây dựng mạng lưới hợp tác để truyền thông xã hội hòa nhịp với báo chí chính thống, hướng đến giá trị tích cực, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam là yêu cầu tất yếu.
Hệ sinh thái truyền thông quốc gia có sự đóng góp của truyền thông xã hội sẽ mang lại những lợi ích rất to lớn. Đó là tạo ra sự cộng hưởng, nhân lên sức mạnh từ cộng đồng trong việc lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử, đưa các thông tin tích cực chiếm lĩnh không gian mạng, củng cố niềm tin trong các tầng lớp nhân dân; gia tăng sự gắn kết xã hội; góp phần định hướng nhận thức, lối sống và hành vi của công chúng, nhất là giới trẻ.
Thứ trưởng Thường trực Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình chia sẻ: Việc định danh và nhìn nhận các công ty mạng đa kênh, các nhà sáng tạo nội dung trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội là điều cần thiết, thể hiện sự đồng hành giữa Nhà nước và cộng đồng sáng tạo trong xây dựng một môi trường thông tin lành mạnh, nhân văn.
Cũng cần thấy rằng sự hợp tác này đòi hỏi các nhà sáng tạo nội dung số nâng cao trách nhiệm xã hội, khuyến khích sản xuất các nội dung hướng đến những giá trị nhân văn, góp phần chống lại thông tin tiêu cực và xây dựng “niềm tin số” - một yếu tố then chốt trong an ninh mạng quốc gia.
Từ nhận thức đến hành động, sự thay đổi của cơ quan chức năng trong cách thức triển khai và xây dựng mạng lưới hợp tác, đã nhận được sự hưởng ứng từ lực lượng truyền thông xã hội, hứa hẹn tạo nên một bước chuyển lớn trong hệ sinh thái truyền thông quốc gia.
Việc định danh và nhìn nhận các công ty mạng đa kênh, các nhà sáng tạo nội dung trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội là điều cần thiết, thể hiện sự đồng hành giữa Nhà nước và cộng đồng sáng tạo trong xây dựng một môi trường thông tin lành mạnh, nhân văn.
Thứ trưởng Thường trực Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình
Kiến tạo hệ sinh thái truyền thông đa dạng
Để sự tham gia của truyền thông xã hội trong dòng chảy truyền thông quốc gia phát huy hiệu quả lâu dài cần xây dựng một cơ chế phối hợp hiệu quả. Hiện nay, tốc độ phát triển nhanh của không gian mạng kéo theo rủi ro về bản quyền nội dung, đạo đức truyền thông và thông tin sai lệch - những vấn đề có thể bị lợi dụng để gây rối loạn xã hội nếu thiếu cơ chế quản lý chặt chẽ.
Việc xác lập vị trí của truyền thông xã hội trong cấu trúc thông tin quốc gia cũng đồng nghĩa với việc cần thiết lập vai trò, trách nhiệm và niềm tin dành cho lực lượng này - những người làm công việc sáng tạo nội dung, các nền tảng số, các công ty mạng đa kênh.
Đại diện Tuyền Văn hóa - một trang Facebook đang thu hút lượng tương tác rất lớn bày tỏ: “Chúng tôi là những người không được đào tạo bài bản, chủ yếu tự mò mẫm, cho nên rất tôn trọng lực lượng báo chí chính thống. Với những sự kiện lớn của đất nước, chúng tôi mong muốn được kết nối, hợp tác nhiều hơn với các cơ quan báo chí để công tác truyền thông xã hội hiệu quả hơn, đóng góp nhiều hơn cho đất nước”.
Đại diện các MCN thẳng thắn nêu khó khăn về hành lang pháp lý, nhấn mạnh nhu cầu hợp tác bài bản hơn, có cơ chế khuyến khích và bảo vệ nội dung sáng tạo gắn với lợi ích quốc gia, đồng thời đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tạo thêm kênh kết nối thường xuyên nhằm cập nhật thông tin chính thống và hỗ trợ định hướng nội dung về văn hóa, thể thao, du lịch cho cộng đồng sáng tạo.
Nắm bắt kịp thời nhu cầu, nguyện vọng của cộng đồng sáng tạo số, thời gian qua, ngành chức năng đã đề xuất những giải pháp cụ thể tạo hành lang pháp lý chặt chẽ, bao gồm cơ chế khuyến khích và bảo vệ nội dung sáng tạo gắn với lợi ích quốc gia, tránh tình trạng phát ngôn sai lệch ảnh hưởng đến an ninh tư tưởng.
Thời gian tới, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử sẽ tổ chức các lớp đào tạo nhà sản xuất nội dung chuyên nghiệp giúp hình thành đội ngũ sáng tạo có năng lực, đạo đức và trách nhiệm xã hội. Song song đó, cơ quan chức năng sẽ thực hiện cơ chế thưởng phạt phân minh để bảo vệ môi trường mạng an toàn, lành mạnh, biểu hiện rõ nhất gần đây là một số KOLs “bẩn” đã bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Sau Hội nghị “KOL với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia phối hợp Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an tổ chức ngày 18/8/2025, Hội nghị cung cấp thông tin, định hướng truyền thông lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch vừa qua của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho thấy sự vào cuộc và hợp tác trách nhiệm giữa cơ quan chức năng và các đơn vị, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực truyền thông số, mở ra cơ hội để cộng đồng KOL đồng hành cùng sự phát triển của đất nước.
Đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, thời gian tới nhiều sự kiện quan trọng sẽ diễn ra như: Ngày hội Sáng tạo nội dung số Việt Nam 2025; Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc-Di sản Văn hóa Việt Nam” năm 2025; Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24 tại Thành phố Hồ Chí Minh… Các sự kiện này kỳ vọng quy tụ giới sáng tạo nội dung, báo chí và cộng đồng để cùng nhau lan tỏa tinh thần Việt Nam.
Với sự vào cuộc tích cực của báo chí chính thống và truyền thông xã hội chúng ta có quyền kỳ vọng vào một hệ sinh thái thông tin quốc gia đa dạng, thể hiện tinh thần trách nhiệm, hướng đến những giá trị nhân văn, xây dựng hình ảnh Việt Nam nhân văn, hiện đại, hội nhập nhưng vẫn đậm đà bản sắc dân tộc.
THI PHONG