Kiến tạo một xã hội không có ma túy và người nghiện ma túy

2 giờ trướcBài gốc

Chiều 25-11, Quốc hội tiếp tục phiên họp thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).

Một trong những quy định dự kiến được các ĐB quan tâm thảo luận là đề xuất áp dụng giám sát điện tử đối với người sử dụng trái phép chất ma túy, người cai nghiện tự nguyện, người điều trị thay thế và người quản lý sau cai.

Giám sát điện tử thì bảo vệ dữ liệu cá nhân cách nào?

ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) khẳng định, việc dùng thiết bị giám sát điện tử đối với người nghiện ma túy là “một chủ trương táo bạo, tiến bộ, phù hợp xu hướng quốc tế”. Theo bà Nga, thiết bị giám sát không mang tính trừng phạt mà là công cụ hỗ trợ người cai nghiện duy trì kỷ luật cá nhân, tránh tiếp xúc với môi trường có nguy cơ cao.

Tuy vậy, bà cũng băn khoăn vì từ thực tiễn, lực lượng công an cấp xã mỏng, trong khi số người cai nghiện và người sử dụng ma túy ngày càng tăng. Với người nghiện ma túy, giai đoạn sau cai là giai đoạn nguy hiểm nhất, tỷ lệ tái nghiện rất cao. Cùng với đó, nhiều người cai nghiện tại gia đình, cộng đồng thiếu giám sát, dễ rơi vào cám dỗ.

ĐB Nguyễn Thị Việt Nga nêu ý kiến tại hội trường. Ảnh: QH

Trong khi đó, ĐB Trần Thị Thu Phước (Quảng Ngãi) đồng tình bổ sung giám sát điện tử vào luật để có cơ sở pháp lý triển khai. Theo bà, thực tiễn nhiều địa phương đang thiếu công cụ quản lý người cai nghiện tại cộng đồng, khiến hiệu quả giảm tái nghiện thấp.

Ở góc độ tiêu chuẩn, kỹ thuật công cụ giám sát này, ĐB Việt Nga cho rằng: có thể có nguy cơ mỗi địa phương tự mua thiết bị theo cách riêng, khó đồng bộ dữ liệu và lãng phí ngân sách. Bà đề nghị phải có quy chuẩn kỹ thuật thống nhất trên toàn quốc, từ chip định vị, pin, truyền dữ liệu, cho đến khả năng cảnh báo.

Bà còn nhấn mạnh đến việc cần bảo vệ dữ liệu cá nhân khi những dữ liệu di chuyển, lịch trình, thông tin y tế bị lộ, sẽ gây kỳ thị, tổn hại đến quyền riêng tư và tương lai của người cai nghiện.

Bà đề nghị cần làm rõ cơ quan có quyền truy cập, thời hạn lưu trữ và các biện pháp mã hóa để bảo vệ dữ liệu cá nhân. Cùng với đó là phải có lực lượng phản ứng nhanh để phát huy hiệu quả của giám sát điện tử.

Bộ trưởng Lương Tam Quang trong phần giải trình đã mời Quốc hội xem một clip ngắn về một sản phẩm “công nghiệp an ninh” dùng để giám sát người nghiện.

Bộ trưởng khẳng định: “Nếu được đại biểu Quốc hội đồng ý thông qua thì thời gian tới chúng tôi sẽ tiến tới áp dụng hình thức này; mục tiêu để làm sao cho xã hội an ninh, an toàn và quản lý, làm tốt được công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện”.

Tăng thời gian cai nghiện và giám sát tại gia

Dự luật này dự kiến quy định nâng thời hạn cai bắt buộc lần đầu lên 24 tháng và từ lần thứ hai lên 36 tháng. Một số ý kiến cũng yêu cầu không biến việc kéo dài thời gian thành giam giữ kéo dài, nếu cơ sở cai nghiện không được đầu tư tương xứng.

ĐB Việt Nga cho rằng thời gian ngắn khiến tỷ lệ tái nghiện cao vì thời gian cai nghiện ngắn sẽ không làm cho não bộ phục hồi sau ảnh hưởng của ma túy tổng hợp, hành vi, tâm lý của người nghiện cũng thế. Đặc biệt, thời gian cai nghiện ngắn sẽ không đủ để dạy nghề và tái hòa nhập cho người nghiện.

ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) thì đề nghị phải tính đến trường hợp người có tiến bộ nhanh, gia đình khó khăn, phụ nữ nuôi con nhỏ… để có cơ chế linh hoạt trong áp dụng thời gian cai nghiện bắt buộc.

Đặc biệt, ĐB Phạm Văn Hòa cùng nhiều ĐB khác bày tỏ ý kiến về hình thức cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và cộng đồng. Đây được xem là mô hình mang tính nhân văn, tạo điều kiện để người nghiện được điều trị trong môi trường quen thuộc, không bị tách khỏi gia đình và học tập, lao động.

Tuy nhiên, ĐB Phạm Văn Hòa cho rằng: “Cai nghiện tại gia đình rất khó quản lý, đặc biệt với những gia đình khá giả – nơi người bán ma túy dễ tiếp cận, dụ dỗ”. Việc giám sát, nhắc nhở uống thuốc điều trị, đặc biệt là thuốc thay thế, không được đảm bảo; nguy cơ bỏ liều, dùng lại ma túy rất lớn.

ĐB Trần Văn Tiến đề nghị hỗ trợ kinh phí cho hộ gia đình thực hiện cai nghiện tự nguyện. Ảnh: QH

ĐB Trần Văn Tiến (Phú Thọ) thì đề nghị hỗ trợ kinh phí cho hộ gia đình thực hiện cai nghiện tự nguyện. Đây là biện pháp khuyến khích người nghiện tham gia và giảm gánh nặng lên hệ thống cai nghiện bắt buộc. Vì theo ông, khi gia đình làm tốt nhiệm vụ cai nghiện ma túy tự nguyện cho người trong gia đình theo quy định thì nên được hỗ trợ kinh phí.

“Như vậy mới khuyến khích, động viên gia đình có người nghiện ma túy thực hiện cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và khi đó sẽ giảm bớt gánh nặng về cai nghiện ma túy cho xã hội”, ĐB Tiến nói.

Giải trình, Bộ trưởng Lương Tam Quang đề nghị Quốc hội cho giữ nguyên thời hạn cai nghiện từ lần đầu là 24 tháng, đối với người cai nghiện ma túy lần thứ hai trở lên là 36 tháng. Điều này để mọi người nghiện ma túy đều được áp dụng đầy đủ các giai đoạn trong quy trình cai nghiện ma túy nhằm nâng cao hiệu quả của công tác cai nghiện ma túy, khắc phục tình trạng tái nghiện.

Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang giải trình. Ảnh: QH

Ông cũng cho rằng việc xác định mức độ nghiện cũng khó khăn nên không có căn cứ để xác định thời gian cai nghiện phù hợp với từng đối tượng. Xu thế sử dụng các loại ma túy tổng hợp gây ra những biểu hiện đa dạng, không có điển hình.

Thực tiễn trong thời gian vừa qua đã có những đối tượng thực hiện những hành vi rất dã man, đây là những đối tượng trong quá trình đấu tranh phòng, chống tội phạm này là những đối tượng nghiện dạng ngáo đá và loạn thần. Khi xây dựng luật này chúng tôi cũng mong muốn một xã hội không có ma túy và cũng không có người nghiện ma túy. Nếu nghiện thì cai nghiện có hiệu quả và không tái nghiện để cho xã hội an ninh, an toàn.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang

NHÓM PHÓNG VIÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/kien-tao-mot-xa-hoi-khong-co-ma-tuy-va-nguoi-nghien-ma-tuy-post883397.html