Công trường thi công xây dựng cầu Tứ Liên. Ảnh: Quang Thái
Tuyến đường sắt đô thị đầu tiên triển khai theo mô hình TOD
Được kỳ vọng nhiều nhất trong các dự án thuộc lĩnh vực hạ tầng giao thông đô thị khởi công trong dịp này phải kể đến tuyến đường sắt đô thị thành phố Hà Nội số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo.
Đại diện Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) cho biết, tuyến có chiều dài gần 11km, gồm 1,94km đi trên cao và 9km đi ngầm, với 10 nhà ga. Khu depot Xuân Đỉnh có diện tích 11,3ha, là trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa, đào tạo vận hành và được quy hoạch phát triển theo mô hình đô thị định hướng giao thông (TOD), gắn kết hạ tầng giao thông với phát triển đô thị thông minh, bền vững.
Mô hình TOD tại depot Xuân Đỉnh vừa là điểm trung chuyển vận tải hành khách, vừa có chức năng dịch vụ, thương mại và nhà ở hỗn hợp. Đây cũng là tuyến đầu tiên của Hà Nội thí điểm mô hình TOD. Mô hình này tập trung phát triển đô thị xung quanh các nhà ga đường sắt, tạo ra các khu dân cư, thương mại, dịch vụ sầm uất trong khoảng cách đi bộ, từ đó tăng hiệu quả sử dụng đất và thu hút nguồn lực đầu tư.
Theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành và đưa vào khai thác thương mại trong năm 2029. Không chỉ góp phần giảm ùn tắc, cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống, tuyến đường sắt đô thị số 2 còn góp phần kiến tạo diện mạo mới cho Thủ đô văn minh, năng động, xanh, bền vững.
Nhiều người dân bày tỏ sự tin tưởng quá trình triển khai dự án này sẽ hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, phát huy hiệu quả cao.
“Kinh nghiệm được đúc kết từ quá trình triển khai hai tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông và Nhổn - Ga Hà Nội chắc chắn sẽ giúp các cơ quan chức năng của thành phố triển khai các dự án tiếp theo thuận lợi hơn, từng bước hình thành mạng lưới vận tải đa phương thức. Đặc biệt, theo quy hoạch, Ga ngầm C9 của tuyến sẽ kết nối với Quảng trường - Công viên phía Đông hồ Hoàn Kiếm, bảo đảm gắn kết giao thông ngầm với không gian công cộng và bảo tồn di sản, tạo điểm nhấn kiến trúc đặc sắc sẽ tạo điểm nhấn kiến trúc đặc sắc, góp phần tôn vinh trung tâm văn hóa - lịch sử nghìn năm của Thủ đô”, chị Phạm Phương Thùy (ở chung cư MHD Trung Văn, phường Đại Mỗ) nhận định.
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo không chỉ là dự án trọng điểm của Thủ đô mà còn là biểu tượng của tầm nhìn, khát vọng đổi mới, hướng tới mô hình phát triển TOD. Hà Nội sẽ phát triển 15 tuyến đường sắt đô thị với khoảng 619km, hình thành mạng lưới giao thông công cộng khối lượng lớn, hiện đại và đồng bộ, bảo đảm di chuyển nhanh, bền vững, thân thiện với môi trường. Việc khởi công dự án này là bước khởi đầu quan trọng, đánh dấu giai đoạn phát triển đồng bộ hệ thống đường sắt đô thị của Thủ đô. Qua đó, thể hiện tầm nhìn, sự quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố.
Gắn kết hai bờ sông Hồng
Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã xác định Hà Nội có 18 cầu bắc qua sông Hồng. Đến thời điểm này, thành phố mới chỉ có 9 cầu đang hoạt động, gồm: Long Biên, Thăng Long, Chương Dương, Thanh Trì, Vĩnh Thịnh, Nhật Tân, Văn Lang, Vĩnh Tuy (giai đoạn 1 và 2). Nhằm khẩn trương đầu tư phát triển, sớm hoàn thành hệ thống cầu vượt sông theo quy hoạch, từ đầu năm 2025 đến nay, thành phố đã liên tục khởi công các cầu Tứ Liên, Ngọc Hồi, Vân Phúc, Hồng Hà và Mễ Sở thuộc dự án Vành đai 4 - Vùng Thủ đô. Mới đây nhất, thành phố khởi công thêm cầu Thượng Cát và cầu Trần Hưng Đạo.
Đại diện Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội cho biết, cầu Thượng Cát có tổng vốn hơn 7.300 tỷ đồng với chiều dài toàn tuyến khoảng 4,5km, nối phường Thượng Cát với xã Thiên Lộc. Khi đưa vào khai thác, cây cầu này sẽ giảm tải cho cầu Thăng Long và mở hướng phát triển đô thị, khu công nghệ cao ở phía Bắc.
Trong khi đó, cầu Trần Hưng Đạo với tổng mức đầu tư gần 16.000 tỷ đồng, chiều dài toàn tuyến khoảng 6,5km là một trong những dự án hạ tầng trọng điểm của Hà Nội, được kỳ vọng giảm tải cho các cầu Long Biên, Chương Dương, Vĩnh Tuy, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực phía Đông. Theo kế hoạch, cả 7 cầu được khởi công trong năm 2025 sẽ hoàn thành vào giai đoạn 2027-2028.
“7 công trình cầu vượt sông Hồng nói trên đều là những mảnh ghép đặc biệt, kết nối đường bộ vượt sông Hồng. Những cây cầu này vừa có tác dụng thúc đẩy đô thị hóa, phân bổ đồng đều mật độ dân cư, giảm áp lực giao thông cho khu vực trung tâm Thủ đô, vừa giảm tải cho các cầu hiện hữu, từng bước hoàn thiện quy hoạch, bảo đảm an ninh, quốc phòng cho Thủ đô và phát triển không gian đô thị hiện đại hai bên sông Hồng. Quan trọng hơn nữa, các dự án nói trên là hành động, cụ thể, thiết thực của chính quyền thành phố trong việc kiến thiết hạ tầng, khơi thông nguồn lực giao thông, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm 2025 và tạo đà tăng trưởng hai con số cho những năm tiếp theo của Thủ đô nói riêng, cả nước nói chung”, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội Đặng Xuân Huấn chia sẻ.
Ngoài ra, cũng để giảm ùn tắc giao thông, phát huy hiệu quả của dự án cầu Vĩnh Tuy và mạng lưới hạ tầng giao thông trong khu vực, Hà Nội vừa tổ chức khởi công xây dựng hầm chui tại nút giao Cổ Linh (phường Long Biên). Dự án khi hoàn thành sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống đường Vành đai 2 theo quy hoạch.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá, Hà Nội đang chuyển mình mạnh mẽ để phát triển nhanh và bền vững. Tuy vậy, thành phố vẫn đối mặt với hai thách thức lớn là ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Việc ưu tiên nguồn lực cho hạ tầng giao thông, tăng kết nối không chỉ giữa hai bờ sông Hồng mà còn với các tỉnh trong vùng và quốc tế được đánh giá là đúng trọng tâm, trọng điểm.
Tuấn Lương