Kiến trúc và quy hoạch đô thị Việt Nam: Thích ứng ra sao với bài toán chống ngập?

5 giờ trướcBài gốc

Đô thị hóa nhanh - nền tảng của ngập lụt trầm trọng

Chia sẻ với PV Tiền Phong tại sự kiện Nét chạm Pavilion và tọa đàm "hành trình Kiến - Chạm - Định", TS. KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam - nhấn mạnh, Việt Nam đang đối mặt với những đợt ngập lụt nghiêm trọng do mưa bão ngày càng bất thường. Dù quy hoạch đô thị đã tính toán hệ thống thoát nước cho các cấp độ mưa thông thường, nhưng khi lượng mưa vượt 200 - 300 mm, nhiều khu vực đô thị vẫn bị tê liệt.

TS. KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam.

“Thực tế cho thấy, các mô hình quy hoạch hiện nay chưa đủ sức chống chịu trước biến đổi khí hậu. Chúng ta cần cập nhật những giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhất, đồng thời vận dụng kinh nghiệm truyền thống để tìm ra mô hình đô thị thích ứng mới,” ông Sơn chia sẻ.

Cũng theo ông Sơn, tốc độ đô thị hóa quá nhanh tại Hà Nội, TPHCM và nhiều địa phương khác đã kéo theo hệ lụy lớn: Ao hồ, kênh rạch bị lấp, đất tự nhiên mất khả năng thấm nước. Việc “bê tông hóa” tràn lan khiến nước mưa không còn đường thoát, làm cho tình trạng ngập lụt ngày càng nghiêm trọng.

Để khắc phục tình trạng này, cần xem lại toàn bộ cấu trúc đô thị - từ hạ tầng kỹ thuật, mật độ xây dựng đến không gian cây xanh, mặt nước - theo hướng “thấm được nước, chứa được nước và sống được với nước”.

Để đô thị Việt Nam có thể chống chịu trước biến đổi khí hậu, các giải pháp quy hoạch cần được thực hiện đồng bộ, khoa học và lâu dài, bao gồm: Tăng diện tích thấm nước, quy hoạch cần dành tỷ lệ hợp lý cho đất thấm tự nhiên, công viên, mặt nước, cả trong khu dân cư và vùng chuyển đổi nông thôn - đô thị.

Để đô thị Việt Nam có thể chống chịu trước biến đổi khí hậu, quy hoạch cần dành tỷ lệ hợp lý cho đất thấm tự nhiên, công viên, mặt nước. Ảnh: Cao Nguyên.

Đồng thời, cần phát triển hệ thống quản lý nước thông minh như ứng dụng mô hình “thành phố bọt biển” - nơi nước mưa được hấp thụ, lưu giữ và tái sử dụng – đang được nhiều quốc gia áp dụng hiệu quả.

Song song đó, phải bảo tồn và tái tạo hệ thống ao hồ, cần khôi phục và mở rộng không gian chứa nước tự nhiên, kết hợp thiết kế cảnh quan để vừa đảm bảo chức năng thoát nước, vừa tăng giá trị sinh thái. Ngoài ra cần kết hợp giải pháp truyền thống như việc, các hệ thống đê, kè, hồ điều hòa vẫn đóng vai trò cốt lõi trong chiến lược phòng chống ngập lụt.

Xu hướng kiến trúc xanh và vai trò của vật liệu

Theo TS. Phan Đăng Sơn, cùng với quy hoạch, kiến trúc cũng đang dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng xanh hóa - từ vật liệu, công nghệ đến vận hành.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Mai Xuân Đức - Tổng Giám đốc Công ty CP Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera - cho biết, người dân hiện nay có xu hướng lựa chọn vật liệu vừa thích ứng tốt với khí hậu, vừa thân thiện môi trường.

Với khí hậu đặc trưng ẩm mốc và mưa nhiều của miền Bắc, Viglacera đang phát triển các dòng sản phẩm gạch và đá kích thước lớn, bề mặt chống thấm, chịu nhiệt tốt - vừa giảm thiểu tác động của ngập úng, vừa giúp công trình bền đẹp lâu dài.

Ông Mai Xuân Đức - Tổng Giám đốc Công ty CP Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera.

Doanh nghiệp này cũng đi đầu trong sản xuất vật liệu xanh như bê tông khí chưng áp, kính tiết kiệm năng lượng, đá nung kết khổ lớn - đều hướng tới mục tiêu giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng và nâng cao chất lượng sống.

Được biết hiện tại, Chính phủ đã có chính sách khuyến khích mạnh mẽ cho sản phẩm xanh, từ ưu đãi tín dụng đến hỗ trợ công trình sử dụng năng lượng hiệu quả. Nhờ đó, tốc độ tăng trưởng của thị trường vật liệu xanh tại Việt Nam dự kiến đạt 20 - 30% mỗi năm.

“Nếu truyền thông tốt và tạo niềm tin cho người tiêu dùng cũng như giới kiến trúc sư, sản phẩm xanh không chỉ là xu hướng nội địa mà còn có thể xuất khẩu ra thế giới,” ông Mai Xuân Đức nói.

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/kien-truc-va-quy-hoach-do-thi-viet-nam-thich-ung-ra-sao-voi-bai-toan-chong-ngap-post1786005.tpo