Phiên khai mạc Hội nghị lần thứ mười ba, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Từ trước tới nay, trong công tác cán bộ, Đảng ta vẫn luôn hết sức coi trọng hai tiêu chí phẩm chất và năng lực - mà chúng ta vẫn quen gọi là đức và tài, không thể thiếu tiêu chí nào, cũng không xem nhẹ tiêu chí nào. Trong đó, đức là nền tảng, là cái gốc của người cán bộ, đảng viên. “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó” - tư tưởng Hồ Chí Minh đã đúc kết như vậy. Do vậy, đức và tài vẫn luôn song hành, trở thành thước đo chuẩn mực khi đánh giá, lựa chọn và sử dụng cán bộ, đảng viên.
Vào thời điểm hiện nay, khi đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ để bước sang một kỷ nguyên phát triển mới, việc đặt ra một chuẩn mực mới, một thước đo mới là “Đức - Sức - Tài” trong công tác cán bộ như Tổng Bí thư Tô Lâm đề cập, có thể được hiểu là sự kế thừa và phát triển tư tưởng của Đảng về yêu cầu cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên” để đáp ứng với tình hình mới. Người cán bộ có đức, có tài rồi, nhưng trước yêu cầu không ngừng đổi mới tư duy, sáng tạo và quyết liệt hành động, khả năng ra quyết định chính xác và kịp thời trong bối cảnh nhiều biến động phức tạp hiện nay, thì cần thiết phải có “Sức” nữa.
Sức ở đây có thể được hiểu theo đúng nghĩa đen, tức là người cán bộ, đảng viên cần phải có sức khỏe tốt để đảm đương công việc, có đầu óc minh mẫn để đưa ra những quyết định sáng suốt, kịp thời. Mở rộng ra, sức còn là yêu cầu về bản lĩnh khi đối diện với những khó khăn, thách thức; khả năng thích ứng trước biến động; khả năng đề kháng trước tiêu cực, cám dỗ… Sức chính là hành động, là phương tiện truyền tải để từ đó có thể giúp đong đếm được kết quả, hiệu quả công việc cụ thể của mỗi cán bộ, đảng viên.
Như vậy, có thể hiểu “Sức” là yêu cầu của thời cuộc. Ở một khía cạnh khác, “Sức” đứng ở giữa “Đức” và “Tài” cũng có thể xem như để “gánh” hai tiêu chuẩn kia và cùng kết hợp để tạo nên ba trụ cột vững chãi cho người cán bộ, đảng viên trong tình hình mới. “Đức - Sức - Tài” chính là thước đo mới đối với cán bộ, đảng viên trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước. Đặc biệt, thước đo này đối với đội ngũ cán bộ cấp chiến lược càng trở nên cần thiết, khi mỗi quyết sách, hành động của họ đều có tác động lớn đến tiến trình phát triển của đất nước và đời sống của nhân dân.
Ba trụ cột này cũng tương đồng với ba tiêu chí đánh giá chất lượng nguồn nhân lực: Tâm lực - Trí lực - Thể lực. Tâm lực phản ánh nhân cách, phẩm chất đạo đức và tinh thần làm việc. Trí lực bao gồm kiến thức, kỹ năng chuyên môn, khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề. Còn thể lực là sức khỏe thể chất, khả năng chịu đựng áp lực công việc. Trong đó, thể lực là nền tảng, là phương tiện truyền tải và thực hiện các hoạt động của tâm lực và trí lực. Chất lượng nguồn nhân lực chính là tổng hòa của ba yếu tố này, thiếu hụt một yếu tố thì cũng giống như kiềng ba chân bị mất một vậy.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN
Trong Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII tại Đại hội XIV của Đảng, về nhiệm vụ và giải pháp công tác xây dựng Đảng, Trung ương cũng đặt ra yêu cầu “xây dựng cơ chế lựa chọn, bố trí đúng cán bộ tốt, hội tụ đủ đức, đủ tài, đủ tâm, đủ tầm, đủ sức, đủ nhiệt huyết cách mạng để gánh vác trọng trách lịch sử đất nước vào các vị trí lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị”; đồng thời “triển khai các quy định mới theo chủ trương đổi mới phương pháp nhận xét, đánh giá cán bộ bảo đảm dân chủ, công khai, công tâm, khách quan, coi trọng đánh giá cán bộ theo hướng xuyên suốt, liên tục, đa chiều, có tiêu chí gắn với hiệu quả, kết quả thực hiện nhiệm vụ thông qua sản phẩm cụ thể”.
Như vậy, có thể thấy các tiêu chí tâm - tầm - tài luôn luôn cần thiết nhưng chưa đủ, mà còn cần “sức” và “nhiệt huyết cách mạng” nữa mới có thể gánh trên vai trọng trách đưa đất nước phát triển bứt phá trong giai đoạn mới. Và chỉ có năng lực thực tiễn, khả năng hành động để biến chủ trương và ý tưởng thành kết quả công việc cụ thể mới tạo nên thước đo đánh giá cán bộ, đảng viên một cách đầy đủ, chính xác nhất.
Đặc biệt, nói như Tổng Bí thư Tô Lâm tại bế mạc Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII: “Tôi đề nghị mỗi đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng tiếp tục nêu gương, ‘nói ít - làm nhiều - quyết liệt - hiệu quả’; kiên quyết tránh hình thức, tránh giáo điều, tránh đùn đẩy. Hãy cùng nhau giữ vững kỷ cương, khơi thông nguồn lực, đổi mới sáng tạo, tăng tốc thực thi để tạo đột phá ngay từ những tháng cuối năm 2025 và tạo đà vững chắc bước vào năm 2026 và những năm tiếp theo”. Đó chính là tư duy hành động, là “Sức” để biến bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng thành mẫu số chung lớn nhất: Mức sống và niềm tin của nhân dân.
Trung Sơn