Bước sang quý IV/2025, nền kinh tế Việt Nam đang ở giai đoạn tăng tốc sau 9 tháng ghi nhận nhiều kết quả nổi bật. Dù bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực còn nhiều bất ổn, kinh tế nước ta vẫn duy trì được kết quả tích cực: tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước.
Nhiều dấu ấn tích cực tạo đà
Năm 2025 được xem là "năm bản lề" - năm cuối của Kế hoạch 5 năm 2021-2025, tạo nền tảng cho một "kỷ nguyên mới" tăng trưởng mạnh mẽ hơn.
Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), GDP quý III/2025 ước tính tăng 8,23% so với cùng kỳ năm trước, chỉ thấp hơn mức đỉnh 14,38% của cùng kỳ năm 2022 trong giai đoạn 2011 - 2025. GDP 9 tháng tăng 7,85%, bám sát kịch bản đề ra với nhiều điểm sáng.
Cả ba khu vực kinh tế - nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; công nghiệp và xây dựng; dịch vụ - đều tăng trưởng tốt. Nhiều địa phương đầu tàu đạt tốc độ tăng trưởng cao, trong đó 6 địa phương tăng trên 10% và 16 địa phương tăng trên 8%.
Kinh tế vĩ mô tiếp tục được giữ ổn định, lạm phát được kiểm soát và các cân đối lớn được bảo đảm. CPI bình quân 9 tháng tăng 3,27%. Thu ngân sách nhà nước đạt 1,92 triệu tỷ đồng, gần 98% dự toán năm, tăng 30,5% so với cùng kỳ. Xuất nhập khẩu đạt trên 680 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ; xuất siêu khoảng 17 tỷ USD.
Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 11,6%. Giải ngân vốn đầu tư công cao hơn cùng kỳ. Thu hút FDI đạt trên 28,5 tỷ USD, tăng 15,2%; vốn FDI thực hiện đạt 18,8 tỷ USD, tăng 8,5% phản ánh niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài với thị trường Việt Nam.
Bên cạnh những tín hiệu tích cực, Chính phủ cũng chỉ ra không ít hạn chế và thách thức. Với các động lực tăng trưởng truyền thống, giải ngân vốn đầu tư công cần nỗ lực hơn, đầu tư tư nhân chưa khởi sắc nhiều, xuất khẩu gặp khó khăn, tốc độ tăng tiêu dùng chậm lại…
Trong khi đó, các động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, trí tuệ nhân tạo… cần thời gian để phát huy hiệu quả.
Ngoài ra, áp lực điều hành kinh tế vĩ mô còn lớn, nhất là về lãi suất, tỷ giá, lạm phát trước những tác động, ảnh hưởng của chính sách thuế quan, thương mại các nước. Tình hình thị trường bất động sản dù đã từng bước được cải thiện nhưng vẫn đối mặt nhiều khó khăn. Buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái có nơi còn diễn biến phức tạp. Triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp có nơi còn bất cập…
Quý IV - "bản lề của bản lề"
Phát biểu khai mạc tại Hội nghị lần thứ 13, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII sáng 6/10, Tổng Bí thư Tô Lâm đánh giá tổng thể bức tranh kinh tế - xã hội 2025 có gam màu sáng là chủ đạo. Dù chịu nhiều tác động từ những biến số không thuận của tình hình thế giới cùng thiên tai, bão lũ nghiêm trọng Việt Nam vẫn giữ vững sự ổn định và phát triển với 15/15 chỉ tiêu chủ yếu dự kiến đạt và vượt kế hoạch. Tốc độ tăng trưởng GDP dự báo đạt 8,1 - 8,5%, thể hiện nỗ lực lớn của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, các cơ quan trong hệ thống chính trị, chính quyền các cấp, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể nhân dân.
“Năm 2026 là năm đầu của nhiệm kỳ mới, có ý nghĩa rất quan trọng để triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Mục tiêu phải thực hiện rất cao, nhất là tăng trưởng kinh tế đạt trên 10%, GDP bình quân đầu người 5.400 - 5.500 USD, tốc độ tăng CPI khoảng 4,5%. Đây là yêu cầu bắt buộc nhưng cũng là vấn đề hết sức khó khăn", Tổng Bí thư nêu rõ.
Phát biểu của Tổng Bí thư khẳng định quý IV/2025 không chỉ là chặng cuối của năm, mà còn là bước chạy đà quyết định để bước vào giai đoạn phát triển mới 2026 - 2030 với mục tiêu cao hơn, yêu cầu khắt khe hơn.
Trước đó, kết luận Hội nghị Chính phủ với địa phương tháng 9/2025 hôm 5/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh quý IV phải tăng tốc, bứt phá. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện 3 đẩy mạnh. Gồm đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, phấn đấu tăng trưởng 8,3 - 8,5%; đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong tất cả các ngành, lĩnh vực, địa phương và đẩy mạnh giải quyết khó khăn, vướng mắc, vận hành đồng bộ, hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp, tạo mọi thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Tại đầu tàu kinh tế TP HCM, với GRDP 9 tháng tăng 7,07%, thành phố đặt mục tiêu tăng trưởng quý IV trên 12%, hướng tới tăng trưởng cả năm trên 8,5%.
Nhiều giải pháp cũng đã được đặt ra. Trong đó, theo ThS. Cao Minh Nghĩa, Phó trưởng Phòng Nghiên cứu Phát triển, Viện Nghiên cứu Phát triển TP HCM, giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công là điều kiện tiên quyết để kích thích tăng trưởng ngắn hạn.
"Thành phố cần cơ chế 'tổ công tác đặc biệt' để tháo gỡ thủ tục, áp KPI minh bạch, thưởng - phạt rõ ràng với từng chủ đầu tư. Hiện tiêu dùng chiếm hơn 60% cơ cấu GRDP dịch vụ, cần tổ chức các chương trình khuyến mại tập trung, hội chợ liên vùng, giảm chi phí logistics và thanh toán để hỗ trợ sức mua người dân", chuyên gia gợi ý.
Nhìn xa hơn, Việt Nam đang được đánh giá đang đứng trước cơ hội chuyển mình sang mô hình tăng trưởng dựa trên tri thức và đổi mới sáng tạo - một trong "3 đẩy mạnh" của Thủ tướng Chính phủ.
Theo bà Mariam J. Sherman, Giám đốc WB Việt Nam, Campuchia và Lào: “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ định hình tương lai của Việt Nam, vị thế quốc gia trên trường quốc tế và cuộc sống của người dân trong nhiều thập kỷ tới. Những cải cách mang tính bước ngoặt, đặc biệt là Nghị quyết 57, đã cho thấy cam kết và quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam.
Việt Nam sở hữu những lợi thế to lớn: một nguồn nhân lực trẻ và tài năng, nền tảng kinh tế vĩ mô vững chắc, một vị trí chiến lược trong hành lang tăng trưởng của châu Á và một khả năng học hỏi, thích ứng đã được chứng minh. Điều chúng ta cần bây giờ là một chiến lược bài bản".
Nếu tận dụng tốt “cú hích bản lề” thông qua giải ngân mạnh mẽ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và cải cách thể chế, Việt Nam hoàn toàn có thể bước vào giai đoạn 2026 - 2030 với vị thế cao cao, tăng trưởng nhanh hơn và phát triển bền vững hơn.
Bà Nguyễn Thị Hương, Cục trưởng Cục Thống kê, Bộ Tài chính
3 tháng cuối năm kinh tế - xã hội tiếp tục đối mặt nhiều thách thức do độ mở của nền kinh tế lớn, chịu tác động từ biến động toàn cầu, dịch bệnh và thiên tai khó lường. Để đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025, giải pháp trọng tâm là kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, đẩy nhanh giải ngân đầu tư công, thu hút dự án lớn và công nghệ cao; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thương mại điện tử, xúc tiến xuất khẩu, nâng cao năng suất ngành có lợi thế; chú trọng an toàn dịch bệnh, phát triển nông nghiệp bền vững, đổi mới sản phẩm du lịch, bảo đảm an sinh xã hội và phát triển nhân lực chất lượng cao. Đây là những nhiệm vụ then chốt để vừa ứng phó khó khăn, vừa tạo nền tảng tăng trưởng dài hạn.
Ông Trần Văn Sơn, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ
Năm nay chúng ta đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3 - 8,5%. Trong ba trụ cột tăng trưởng có trụ cột về đầu tư. Trong đầu tư có đầu tư công, đầu tư khối doanh nghiệp ngoài nhà nước và đầu tư của khối doanh nghiệp FDI. Riêng vấn đề đầu tư công, năm nay dự kiến kế hoạch sẽ phấn đấu giải ngân 100% và được tính toán rất kỹ lưỡng, giữa giải ngân đầu tư công, kế hoạch đầu tư công và giải ngân 100% với kiểm soát lạm phát và đảm bảo được ổn định kinh tế vĩ mô cũng như tỷ giá và lãi suất.
GS.TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội
Việt Nam là một nền kinh tế mở, tăng trưởng phụ thuộc rất lớn vào xuất khẩu. Trong bối cảnh thế giới có nhiều bất định, chủ nghĩa bảo hộ và chính sách thuế đối ứng của Mỹ đang thu hẹp quy mô thương mại toàn cầu. Việt Nam không thể tăng trưởng bằng con đường gia tăng quy mô hàng hóa xuất khẩu như thời gian vừa qua, mà phải chuyển hướng sang tăng giá trị gia tăng tạo ra trong nước. Đó chính là việc tăng vị thế của Việt Nam, phải tham gia và nắm giữ được các khâu có giá trị gia tăng cao trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đây là vấn đề cốt lõi để xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và khai thác hiệu quả nội lực.
Đỗ Kiều