Nhiều hộ dân thoát nghèo
Đông Giang và La Dạ là 2 xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số, nằm ở khu vực phía Đông tỉnh. Những năm gần đây, đời sống người dân từng bước đổi thay nhờ phát triển kinh tế hợp tác xã, kết hợp với chuyển đổi cây trồng, chăn nuôi và phát triển dịch vụ.
Từ khi phát triển mô hình kinh tế tập thể, Đông Giang đã có bước chuyển mình rõ rệt. Toàn xã hiện có 3 hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả gồm: HTX Nông Trang Trại Xanh, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Đông Giang và HTX Dịch vụ Nông nghiệp Đông Tiến. Các HTX này không chỉ hỗ trợ bà con về giống, kỹ thuật mà còn liên kết với doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm ổn định.
Du khách tham quan vườn sầu riêng tại xã La Dạ. Ảnh: Lê Trang
Bí thư Đảng ủy xã Phạm Duy Hiền cho biết: “Chúng tôi xem kinh tế hợp tác xã là đòn bẩy quan trọng giúp bà con thoát nghèo. Khi liên kết trong cùng một chuỗi sản xuất, người dân không còn phải lo đầu ra, đồng thời học được cách làm ăn bài bản, biết tính toán chi phí, lợi nhuận như những người làm kinh tế thực thụ”.
Không chỉ phát triển cây trồng chủ lực, Đông Giang còn chú trọng khôi phục sản phẩm truyền thống như heo đen, dê cỏ, cơm lam… vừa giữ gìn bản sắc văn hóa, vừa tăng thêm thu nhập. Hiện, xã hướng tới xây dựng sản phẩm OCOP đặc trưng, gắn với thương hiệu địa phương.
Nhờ đầu tư thủy lợi như hồ Saluon, đập tràn Suối Thị và hệ thống kênh mương nội đồng, người dân đã chủ động hơn trong tưới tiêu. Cùng với đó, chính sách hỗ trợ giống, vật tư, khuyến nông được triển khai đồng bộ, giúp nâng cao năng suất và giá trị nông sản.
Nhờ vậy, mỗi năm xã Đông Giang thu về hơn 6,3 tỷ đồng từ cây trồng lợi thế như bắp lai, cao su, điều, mía. Riêng khai thác mủ cao su đạt khoảng 130 tấn, đem lại giá trị ước tính 20 tỷ đồng.
Cách Đông Giang không xa, xã La Dạ cũng là vùng thuần đồng bào dân tộc thiểu số, nơi phong trào phát triển kinh tế tập thể đang lan tỏa mạnh mẽ. Toàn xã hiện có 4 HTX nông nghiệp và 1 công ty cổ phần du lịch Đa Mi hoạt động hiệu quả góp phần đáng kể vào việc nâng cao đời sống nhân dân.
Các HTX ở La Dạ tập trung vào sản xuất nông nghiệp tổng hợp và dịch vụ du lịch. Tiêu biểu như: HTX Nông nghiệp tổng hợp La Dạ, HTX Sản xuất Kinh doanh dịch vụ Đa Mi, HTX Tổng hợp Nông nghiệp Du lịch Đa Mi và HTX Công nông Thủy Thoa.
Bà con đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng, hướng đến các loại cây ăn quả có giá trị cao như sầu riêng, măng cụt, bơ, cà phê. Bên cạnh đó, chăn nuôi bò, heo, dê được tổ chức quy mô hơn, áp dụng kỹ thuật phòng bệnh, tiêm phòng định kỳ.
Một điểm sáng tại La Dạ là việc gắn nông nghiệp với du lịch sinh thái. Nhiều hộ gia đình tận dụng vườn cây trái để mở điểm tham quan, trải nghiệm hái quả, thưởng thức đặc sản địa phương. Du khách đến không chỉ được ngắm cảnh mà còn mua sản phẩm ngay tại vườn, giúp người dân tiêu thụ nông sản thuận lợi và được giá hơn.
Mục tiêu tăng số lượng HTX đạt chuẩn
Không chỉ tại xã Đông Giang và La Dạ mà tại nhiều xã khác, hệ thống HTX ngày càng đóng vai trò trọng tâm khi đã giúp đỡ cho nông dân trong tổ chức sản xuất, tiêu chuẩn hóa quy trình và liên kết thị trường. Nhiều HTX đã hình thành vùng nguyên liệu lớn, tạo sinh kế bền vững, giúp người dân chuyển từ sản xuất manh mún sang sản xuất hàng hóa hiện đại, qua đó tăng thu nhập và nâng cao mức sống.
Bước vào giai đoạn 2026-2030, tỉnh Lâm Đồng xác định chuyển trọng tâm từ “tăng số lượng xã đạt chuẩn” sang “nâng chất lượng và tính bền vững” của từng tiêu chí. Trên cơ sở rà soát và Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn mới, Lâm Đồng sẽ thực hiện giải pháp theo hướng phân nhóm để tập trung đầu tư hiệu quả hơn.
Hệ thống HTX trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ngày càng đóng vai trò trọng tâm trong tổ chức sản xuất, tiêu chuẩn hóa quy trình và liên kết thị trường.
Theo đó, nhóm 1 gồm 8 xã đã đạt chuẩn và có nền tảng tốt sẽ được định hướng xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu; tập trung nâng tầm dịch vụ, môi trường, chuyển đổi số và phát triển sản phẩm đặc trưng.
Nhóm 2 với 71 xã cơ bản đạt tiêu chí sẽ được hỗ trợ hoàn thiện hạ tầng thiết yếu, củng cố tổ chức sản xuất, mở rộng OCOP và hoàn thành các tiêu chí còn thiếu.
Nhóm 3 gồm 24 xã khó khăn, trong đó có 9 xã nghèo được xem là trọng tâm hỗ trợ, ưu tiên vốn đầu tư cho giao thông, nước sạch, giáo dục, y tế và sinh kế bền vững, nhằm thu hẹp khoảng cách giữa vùng thuận lợi và vùng đặc thù.
Cùng với phân nhóm xã, tỉnh triển khai đồng bộ các nhiệm vụ lớn: Kiện toàn ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; hoàn thiện cơ chế lồng ghép nguồn lực và khuyến khích mạnh mẽ hợp tác công - tư; hỗ trợ HTX, tổ hợp tác phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chế biến sâu và kinh tế đa giá trị; thúc đẩy chuyển đổi số trong sản xuất và dịch vụ công.
Tùng Dương