Kỳ 1: Đường Lương Định Của: hơn 2km, 10 năm khổ ải

11 giờ trướcBài gốc

Khởi công từ năm 2015 với lời hứa hoàn thành sau 2 năm, dự án 2,3km đường đến nay vẫn là một công trường dang dở triền miên. Một "lỗ hổng" quy hoạch không được lường trước đã đẩy dự án vào bế tắc, gieo rắc khổ ải cho người dân và đặt ra câu hỏi lớn về năng lực của chủ đầu tư.

Nút thắt ngàn tỷ

Được xác định là một trong những trục giao thông huyết mạch, gánh trên mình sứ mệnh kết nối Khu đô thị mới Thủ Thiêm với nút giao An Phú, dự án nâng cấp và mở rộng đường Lương Định Của chính thức được triển khai vào tháng 4/2015. Công trình mang tên nhà chí sĩ yêu nước này từng nhận được sự kỳ vọng lớn lao, được xem là một cú hích hạ tầng quan trọng cho toàn bộ cửa ngõ phía Đông thành phố.

Với tổng mức đầu tư ban đầu được công bố là hơn 800 tỷ đồng, mục tiêu đặt ra là biến tuyến đường hiện hữu chỉ rộng khoảng 7 - 8m thành một trục đường đô thị bề thế rộng 30m với 6 làn xe, đồng thời xây mới cầu Ông Tranh và hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ. Theo kế hoạch lạc quan ban đầu của chủ đầu tư, toàn bộ công trình dự kiến sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng chỉ sau 2 năm, tức là vào năm 2017.

Một lô cốt nằm án ngữ khiến đoạn đường bị thắt cổ chai

Thế nhưng, hành trình hơn 10 năm để nâng cấp, mở rộng vỏn vẹn 2,3 km đường đã biến nơi đây thành một "công trường không hồi kết". Rất lâu sau ngày được thông xe kỹ thuật một phần vào đầu năm 2025 trong sự kỳ vọng của người dân, đến nay dự án vẫn là một công trình dang dở với những rào chắn còn án ngữ tại các giao lộ quan trọng. Thực trạng "thông xe nhưng chưa thông suốt" này tiếp tục kéo dài chuỗi ngày khổ sở của người dân, đồng thời phơi bày một thập kỷ thất bại của một trong những dự án hạ tầng gây bức xúc nhất thành phố, đặt ra câu hỏi lớn về năng lực điều hành của Ban Giao thông TPHCM.

Theo ghi nhận của phóng viên, tại đoạn đường Lương Định Của gần vòng xoay Trần Não, 2 lô cốt lớn vẫn chiếm gần như toàn bộ mặt đường. Một lô cốt nằm giữa đường, 1 lô cốt khác án ngữ một bên khiến đoạn đường bị thắt cổ chai, chỉ còn lại một khoảng không gian chật hẹp cho dòng xe cộ chen chúc lưu thông trong khói bụi.

Đại diện Ban Giao thông cho biết, rào chắn dài 150m trên đoạn từ Nguyễn Hoàng đến nút giao Trần Não tồn tại là do UBND TP.Thủ Đức (cũ) bàn giao mặt bằng chậm. Do phải bảo đảm các phương tiện có thể lưu thông, việc thi công được chia thành 2 giai đoạn, hoán đổi làn đường để thực hiện từng bên, khiến công trình càng kéo dài.

Tuy vậy, qua tìm hiểu của phóng viên, vướng mắc nghiêm trọng nhất và là nút thắt chí mạng của toàn bộ dự án nằm ở khu đất rộng khoảng 22.012m2 (tương đương 2,2 ha) thuộc Dự án Khu đô thị Phát triển An Phú. Khu đất này nằm chồng lấn ranh giới với đường Lương Định Của, đặc biệt trên đoạn chiến lược dài khoảng 600m, từ đường Nguyễn Hoàng đến đường Mai Chí Thọ - đoạn cuối tuyến quyết định sự thông suốt. Sự chồng lấn quy hoạch phức tạp ở khu vực này, vốn liên quan đến bối cảnh chung của Khu đô thị An Phú - An Khánh và nghĩa vụ của các chủ đầu tư, đã đẩy cuộc sống của hàng chục hộ dân vào tình trạng chờ đợi, không ổn định suốt nhiều năm.

Điều đáng nói, chi phí đền bù giải phóng mặt bằng (GPMB) chỉ riêng cho khu đất 2,2 ha này được ước tính dao động từ 1.050 tỷ đồng. Con số này không chỉ vượt xa tổng mức đầu tư ban đầu mà còn vượt quá thẩm quyền và khả năng cân đối ngân sách của chính quyền TP.Thủ Đức lúc bấy giờ. Việc một "điểm nghẽn" khổng lồ như vậy không được lường trước trong quá trình khảo sát và lập dự án đã cho thấy những lỗ hổng không thể biện minh trong công tác chuẩn bị đầu tư, đẩy dự án vào thế bế tắc và người dân vào cảnh khốn cùng. Đây chính là "di sản buồn" mà sự yếu kém trong quản lý của dự án này để lại, tiếp tục "ám" sang siêu dự án nút giao An Phú ngay bên cạnh.

"Đặc sản" bụi và sình lầy

Nếu bi kịch GPMB là câu chuyện của những con số và các văn bản hành chính, thì hệ lụy trực tiếp và đau đớn nhất lại đổ dồn lên cuộc sống thường nhật của hàng ngàn hộ dân hai bên tuyến đường. Sự chậm trễ hơn một thập kỷ đã biến cuộc sống của họ thành một "cơn ác mộng" triền miên khi phải đối mặt với ô nhiễm, ùn tắc và hiểm nguy rình rập.

Mặt đường Lương Định Của bị cày xới nham nhở, chằng chịt "ổ gà”

Nỗi ám ảnh kinh hoàng nhất có lẽ là tình trạng mặt đường. Theo ghi nhận của phóng viên, mặt đường bị cày xới nham nhở, chằng chịt những "ổ gà" lớn và "ổ voi" sâu hoắm, giăng khắp nơi như những cái bẫy chết người. "Nắng thì bụi bay mù mịt, mưa thì đường biến thành vũng sình lầy, trơn trượt" - đó là lời than thở quen thuộc của bất kỳ ai sống tại đây. Bụi đến mức nhiều hộ dân phải lau nhà ba, bốn lần một ngày, đồ đạc phủ một lớp dày đặc. Còn khi mưa xuống, những "ổ voi" biến thành những ao tù nước đọng, vũng bùn lầy lội, khiến việc đi lại càng thêm cơ cực và nguy hiểm.

Tình hình giao thông những ngày qua càng trở nên hỗn loạn hơn sau lệnh cấm xe máy từ nút giao An Phú vào đường dẫn cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây vào các khung giờ cao điểm, có hiệu lực từ ngày 07/6/2025, dồn thêm áp lực cho tuyến đường vốn đã quá tải này.

Trao đổi với phóng viên, ông T.V.H. (62 tuổi, đã nghỉ hưu), một người dân sống lâu năm trên đường, bức xúc nói: "Con đường này đã thi công gần 10 năm mà vẫn chưa xong, mặt đường thì hư hỏng nặng, đầy rẫy ổ gà. Trời mưa thì lầy lội, trời nắng thì bụi bặm, người dân chúng tôi khổ sở vô cùng. Mong các cấp chính quyền sớm đẩy nhanh tiến độ để bà con ổn định cuộc sống".

Bên trong cửa hàng vật liệu xây dựng vốn từng tấp nập, ông N.V.T. (58 tuổi) ngồi lặng lẽ giữa những bao xi măng và kệ sắt phủ một lớp bụi dày. Ông chua chát kể lại: "Từ ngày cái dự án này nó về, việc làm ăn của tôi coi như đi tong. Lô cốt rào gần hết đường, xe tải lớn ngại kẹt xe, khách nhỏ lẻ thì họ ngại bụi nên cũng chẳng ghé. Mười năm nay kinh doanh chỉ để cầm cự, lỗ vốn triền miên".

Với những người dân sinh sống tại đây, mỗi ngày trôi qua là một cuộc chiến. Chị P.T.H. (36 tuổi, nhân viên văn phòng), một người mẹ có 2 con nhỏ, chia sẻ trong mệt mỏi: "Nhà tôi lúc nào cũng phải đóng kín cửa mà bụi vẫn len vào khắp nơi. Một ngày tôi phải lau nhà ba, bốn lần không hết bụi. Tôi sợ nhất là hai đứa nhỏ, ngày nào cũng hít thở thứ không khí đặc quánh này không biết phổi chúng nó sẽ ra sao. Vỉa hè thì không có, nhìn con đi bộ đến trường sát mép đường đầy xe cộ mà lòng tôi thắt lại".

Hành trình mòn mỏi của dự án đường Lương Định Của là một chuỗi dài những lời hứa hẹn và các mốc thời gian liên tục bị phá vỡ. Từ mục tiêu ban đầu là năm 2017, ngày về đích của dự án đã bị dời lại không biết bao nhiêu lần, và mốc hẹn mới nhất là trước 30/8/2025 sẽ hoàn tất đoạn Lương Định Của ra vòng xoay Trần Não. Thế nhưng, với nút thắt GPMB lớn nhất vẫn chưa được giải quyết, người dân có lý do để hoài nghi về lời hứa lần này. Sự đình trệ không chỉ gây ra nỗi khổ cho người dân, mà còn là một cái giá quá đắt về chi phí cơ hội. Một thập kỷ mất mát không chỉ là những phiền toái, mà là sự kìm hãm tiềm năng phát triển của cả một khu vực, làm giảm sức hút đầu tư và tạo ra một lực cản vô hình đối với sự phát triển chung. Câu hỏi về trách nhiệm của chủ đầu tư và các đơn vị liên quan cần phải được đặt ra và trả lời một cách quyết liệt.

Dự án đường Lương Định Của (TP.Thủ Đức cũ)

· Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM (Ban Giao thông).

· Ngày khởi công: Tháng 4/2015.

· Tổng mức đầu tư ban đầu: Hơn 800 tỷ đồng.

· Quy mô và Hạng mục công trình: Dài 2,3km, mở rộng từ khoảng 7 - 8m thành 30m với 6 làn xe, xây mới cầu Ông Tranh và hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.

· Thông tin cập nhật:

m Tiến độ và vướng mắc: Dự án đã kéo dài 10 năm và vẫn gặp vướng mắc lớn về giải phóng mặt bằng (GPMB). Một số nguồn tin cho biết còn khoảng 22.000m² đất chưa thể thu hồi, trong khi một số báo cáo khác lại nêu rằng "đã thu hồi 100% mặt bằng" vào đầu tháng 6/2025. Sự mâu thuẫn này cho thấy tình hình GPMB vẫn còn phức tạp hoặc có sự nhầm lẫn về phạm vi đã hoàn thành.

- Chi phí phát sinh: Chi phí đền bù GPMB riêng khu đất 2,2 ha ước tính lên đến 1.050 tỷ đồng, vượt xa tổng mức đầu tư ban đầu của toàn dự án (hơn 800 tỷ đồng) và vượt quá khả năng cân đối ngân sách của TP.Thủ Đức (cũ). Điều này cho thấy chi phí thực tế đã đội lên đáng kể.

m Lịch trình hoàn thành: Dự án đã phải dừng thi công từ cuối năm 2020 để chờ GPMB. Một số đoạn đã được thông xe vào đầu năm 2025 (ví dụ: đoạn từ nút giao Nguyễn Hoàng đến vòng xoay Trần Não). Tuy nhiên, toàn bộ dự án vẫn chưa hoàn thành và mốc hẹn cuối năm 2025 được kỳ vọng sẽ là thời điểm hoàn tất, mặc dù còn nhiều hoài nghi do vướng mắc mặt bằng.

(Còn tiếp...)

Minh Tiến

Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/vu-an/phong-su/ky-1-duong-luong-dinh-cua-hon-2km-10-nam-kho-ai_180456.html