Nghị định 168/2024/NĐ-CP đi vào cuộc sống:
Người dân chấp hành nghiêm chỉnh luật giao thông tại nút giao Thái Hà - Láng Hạ, Hà Nội. Ảnh: Thái An
LTS: Các cơ quan chức năng, lực lượng thực thi nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn giao thông đều xác định mục tiêu cao nhất khi ban hành Nghị định 168/2024/NĐ-CP nhằm quyết tâm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về giao thông đường bộ của người tham gia giao thông và đảm bảo môi trường an ninh, an toàn cho người tham gia giao thông, phục vụ tốt nhất cho phát triển kinh tế - xã hội. Chuyên trang Pháp luật và Xã hội có loạt bài ghi nhận.
Giao thông theo cách... văn minh
Những ngày qua, trong bữa cơm gia đình, anh Nguyễn Nam (trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) không quên dặn vợ và các con khi ra đường phải tuân thủ luật, để ý đèn tín hiệu giao thông, không đi xe trên vỉa hè, đã ngồi lên xe gắn máy là phải nhớ đội mũ bảo hiểm, mang đầy đủ giấy tờ xe...
“Trường của con tôi chỉ cách nhà 500 mét nhưng tôi vẫn đội mũ bảo hiểm. Xe cũng đã được thay chiếc gương mới, giấy tờ xe tôi luôn mang theo bên người. Đến trường đón con, mấy phụ huynh nhìn nhau cũng bật cười vì ai cũng mũ nón đầy đủ, khác với trước đây. Ra chợ, thấy người mua nào đi xe máy mà chưa đội mũ bảo hiểm, mấy chị bán hàng đã nhắc nhở. Trên nhóm chung của tòa nhà, lời nhắc nhở chấp hành luật an toàn giao thông cũng được trưởng tòa nhà "ghim" lại. Tôi nhận thấy có nhiều chuyển biến từ khi có Nghị định 168”, anh Nam cho hay.
Không chỉ trong bữa cơm gia đình, việc tăng mức phạt vi phạm giao thông cũng là chủ đề "nóng" ở nhiều góc phố hơn một tuần qua. “Mới đầu nghe đến mức phạt đối với một số hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ, tôi thấy choáng. Không chấp hành tín hiệu giao thông sẽ bị phạt tiền từ 18 - 20 triệu đồng đối với ô tô, trước đây là từ 4 - 6 triệu đồng và từ 4 - 6 triệu đồng đối với xe máy, trước đây là từ 800.000 - 1 triệu đồng. Hàng ngày, tôi đi làm bằng chiếc xe máy Wave cũ. Nếu tôi vượt đèn đỏ thì mức phạt gần bằng giá trị chiếc xe, cũng bằng nửa tháng lương của tôi", anh Nguyễn Đức Tú, phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội cho biết.
Các mức phạt vi phạm giao thông mới đã tạo ảnh hưởng rất lớn đến người dân, khiến bất kỳ ai cũng phải chú tâm đến luật giao thông, tự mình chấn chỉnh các hành vi chưa đúng khi tham gia lưu thông. Nhà báo Trần Quang Khởi cho biết: “Với mức phạt đáng sợ như vậy, chắc chắn bất cứ ai cũng phải e dè, không dám vi phạm. Những hành vi vốn trước đây được xem là thói thường, là tập quán như: vượt đèn đỏ, đi lên vỉa hè… bây giờ ít ai còn dám cố ý vi phạm. Phạt một lần chắc sợ đến già”.
Kết quả ban đầu
Theo cơ quan chức năng công bố, Nghị định 168 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025, tính đến nay tình hình tai nạn giao thông đã có chuyển biến rõ rệt, giảm cả 3 tiêu chí so với cùng kỳ và thời gian trước liền kề. Đây là kết quả tích cực bước đầu rất đáng ghi nhận khi triển khai Nghị định 168.
Có thể thấy, để có được kết quả này, có sự chủ động, nỗ lực của lực lượng Cảnh sát giao thông trong triển khai nhiệm vụ. Đó là kết quả tuyên truyền sâu rộng hiệu quả các quy định mới của Nghị định, cùng với đó ý thức tuân thủ của người tham gia giao thông đã nâng lên. Và còn có một nguyên nhân quan trọng khác nữa đó là chế tài xử lý của Nghị định đã đủ sức răn đe, phòng ngừa. Với các hành vi có tính cố ý, là nguồn nguy hiểm cao độ và là nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn giao thông thì mức xử phạt tăng mạnh để xử lý, phòng ngừa.
Trước kia, ngoài chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe, thì việc tổ chức thực hiện pháp luật vẫn bị đánh giá là một khâu yếu là một tồn tại kéo dài chưa khắc phục được. Thực trạng chấp hành pháp luật nhìn chung chưa nghiêm; trong đó có việc xử lý vi phạm pháp luật chưa kịp thời.
Chiều 15/1, Tổ công tác của Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) đường bộ số 15 (Phòng CSGT CATP Hà Nội) kiểm tra vi phạm về nồng độ cồn trên tuyến đường Võ Nguyên Giáp (đoạn gần Sân bay Nội Bài). Sau 2 tiếng kiểm tra nhiều tài xế ô tô, xe máy... chỉ có 2 trường hợp vi phạm ở mức thấp. Trong ca công tác kéo dài 4 tiếng, Tổ công tác của Đội CSGT đường bộ số 10 (Phòng CSGT CATP Hà Nội) cũng chỉ phát hiện 2 tài xế xe máy vi phạm nồng độ cồn.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng Phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông đánh giá, Nghị định 168 ban hành với nhiều hành vi tăng nặng mức xử phạt đã tác động sâu sắc đến nhận thức, nâng cao đáng kể ý thức của người tham gia giao thông. “Sau nửa tháng áp dụng, Nghị định đã tạo chuyển biến tích cực về ý thức, hành vi tham gia giao thông và tình hình trật tự an toàn giao thông. Nhiều người tự giác chấp hành ngay cả khi không có CSGT làm nhiệm vụ” - Đại tá Nguyễn Quang Nhật nhấn mạnh.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật cho rằng, số liệu về các vụ tai nạn giao thông là những con số "biết nói", khiến nhiều người cảm thấy đau xót. Việc áp dụng Nghị định 168 nhằm xử lý nghiêm những hành vi là nguyên nhân gây tai nạn giao thông và ý thức coi thường pháp luật khi tham gia giao thông. Vì vậy, việc ban hành nghị định này là hết sức cần thiết và cấp bách để thiết lập lại trật tự văn hóa giao thông.
Theo Cục CSGT (C08, Bộ Công an), trong hai tuần đầu tháng 1/2025 toàn quốc xảy ra 681 vụ tai nạn giao thông, làm 365 người chết, 453 người bị thương. So với cùng kỳ giảm 355 vụ (-34,27%), giảm 47 người chết (-11,41), giảm 426 người bị thương (-34,24%). So với thời gian trước liền kề giảm 347 vụ (-34,53%), giảm 94 người chết (-20,47%), giảm 301 người bị thương (-39,92%). Lực lượng CSGT toàn quốc đã phát hiện, xử lý 174.653 trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông; tước quyền sử dụng giấy phép lái xe, chứng chỉ chuyên môn 17.595 trường hợp; tạm giữ 955 ô tô, 49.649 mô tô; 12.691 trường hợp GPLX bị trừ điểm.
(Còn nữa)
Thái An