Kỳ 2: Nghịch lý, chợ bị đình chỉ vẫn ngang nhiên hoạt động

Kỳ 2: Nghịch lý, chợ bị đình chỉ vẫn ngang nhiên hoạt động
8 giờ trướcBài gốc
Ẩn họa cháy nổ ở các khu chợ nội đô
Chợ Ngã Tư Sở, Phùng Khoang đã bị đình chỉ nhưng nhiều năm qua vẫn hoạt động. Ảnh: Đạt Lê
Những “quả bom” nổ chậm
Những vụ cháy chợ ở Hà Nội và các địa phương khác trong những năm qua đều để lại hậu quả vô cùng nặng nề. Hàng trăm ki-ốt, sạp hàng chỉ trong phút chốc thành tro bụi, tài sản của tiểu thương tích góp cả đời bỗng chốc trắng tay. Chưa kể, chợ là nơi đông người, xảy ra hỏa hoạn thiệt hại về người sẽ khôn lường. Trong bối cảnh một số chợ truyền thống ở nội đô bị đình chỉ nhưng vẫn hoạt động, nguy cơ cháy nổ lại càng đáng báo động.
Điển hình như các chợ: Phùng Khoang, Ngã Tư Sở, Láng Thượng,… mặc dù đã bị lực lượng chức năng đình chỉ hoạt động tư nhiều năm trước, đến nay các chợ này vẫn hoạt động. Với tâm lý “làm liều” của tiểu thương nên các biện pháp phòng ngừa cháy nổ hầu như không được chú trọng. Cùng với đó, bởi đã bị đình chỉ nên lực lượng PCCC cơ sở ở các chợ gần như không có hoặc hoạt động theo kiểu cầm chừng.
Về công tác PCCC tại chợ Phùng Khoang, đại úy Nguyễn Trung Đức, cán bộ Đội chữa cháy và cứu nạn cứu hộ khu vực 4, Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH), Công an TP Hà Nội cho biết: trước đó, UBND quận Nam Từ Liêm (cũ) đã ban hành quyết định số 3248/QĐ-UBND (ngày 22/08/2019) về việc đình chỉ hoạt động đối với chợ Phùng Khoang do Hợp tác xã Thống Nhất là đơn vị quản lý.
Qua theo dõi, kiểm tra định kỳ, Hợp tác xã Thống Nhất chưa chấp hành quyết định đình chỉ hoạt động theo quy định, chưa khắc phục triệt để các kiến nghị của cơ quan Công an liên quan đến các tồn tại, vi phạm về PCCC tại chợ Phùng Khoang. Ngày 25/12/2024, Công an quận Nam Từ Liêm (cũ) đã tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính, đề xuất xử phạt vi phạm hành chính đối với Hợp tác xã Thống Nhất hành vi “Không chấp hành quyết định đình chỉ hoạt động theo quy định của pháp luật về phòng cháy và chữa cháy”...
Điều đáng nói, trước đó vào ngày 18/5/2015 tại chợ Phùng Khoang từng xảy ra vụ cháy làm 1 người chết, 3 người bị thương chuyển đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Hỏa hoạn thiêu rụi 3 cửa hàng lân cận, làm nhiều cửa hàng phía sau bị thiệt hại nặng. Và như đã nói ở trên, tháng 8/2019, lực lượng chức năng ra quyết định đình chỉ hoạt động. Vậy nhưng, từ đó đến nay chợ này vẫn buôn bán tấp nập.
Tương tự, chợ Ngã Tư Sở xuống cấp không đảm bảo an toàn, tồn tại nhiều vi phạm về PCCC chưa thể khắc phục, đã bị UBND quận Đống Đa (nay là UBND phường Đống Đa) đình chỉ vào năm 2018. Tuy nhiên, chợ hoạt động kinh doanh bình thường nhiều năm qua. Thiết bị PCCC không đảm bảo; hệ thống dây điện cũ nát chằng chịt như mạng nhện, nguồn điện câu kéo tạm bợ... “Bao nhiêu năm qua, chúng tôi buôn bán tại đây, nếu dừng chợ thì lấy đâu tiền để trang trải cho gia đình. Khoảng vài năm trước, nghe nói chợ bị cơ quan Nhà nước đình chỉ hoạt động. Cũng có nhiều người đã nghỉ chợ, còn lại các tiểu thương vẫn bám trụ cho đến nay”, một tiểu thương chia sẻ.
Chợ Láng Thượng cũng bị đình chỉ từ năm 2018. Từ đó đến nay, chợ vẫn hoạt động như chưa có quyết định đình chỉ. Thậm chí, hàng hóa tại nhiều ki-ốt trong chợ được bày bán tràn lan, nguy cơ cháy nổ cao. Được biết, chợ Láng Thượng được xây dựng đã hơn 20 năm, hiện nhiều hạng mục không đáp ứng được quy định về PCCC... Đáng chú ý, điểm chung các chợ Ngã Tư Sở, Láng Thượng, Phùng Khoang đều nằm ở những khu vực có mật độ giao thông dày đặc, đường sá thường xuyên ùn tắc. Trong trường hợp xảy ra sự cố cháy nổ, xe chữa cháy khó tiếp cận kịp thời, việc khống chế đám cháy sẽ càng thêm khó khăn, nguy cơ cháy lan sang khu dân cư là rất lớn…
Lỗ hổng trong công tác quản lý?
Trước tình trạng trên, câu hỏi đặt ra là tại sao những chợ đã có quyết định đình chỉ hoạt động nhiều năm mà vẫn ngang nhiên buôn bán công khai; công tác quản lý đang bị buông lỏng? Lý do trước hết đó chính là lợi ích kinh tế, hàng nghìn tiểu thương gắn bó với chợ, đây là kế sinh nhai duy nhất của họ. Nếu chợ đóng cửa hoàn toàn, sẽ tạo ra áp lực xã hội không nhỏ… Tiếp đến là vấn đề quản lý chưa triệt để; mặc dù cơ quan chức năng đã ban hành quyết định đình chỉ, nhưng việc giám sát, cưỡng chế lại thiếu quyết liệt. Chợ vẫn tồn tại, tiểu thương vẫn mở sạp bán, người dân vẫn có nhu cầu mua bán. Lâu dần, “lệnh cấm” chỉ còn là hình thức trên giấy.
Về công tác PCCC tại chợ Ngã Tư Sở, ông Đinh Xuân Hoàn, Phó trưởng Ban quản lý chợ Ngã Tư Sở, phường Đống Đa, cho biết: an toàn PCCC lâu nay luôn là vấn đề được Ban quản lý chú trọng. Ban cũng đã đầu tư mua sắm vật tư, thiết bị PCCC. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố, một phần do tồn tại lịch sử, đến nay vẫn chưa khắc phục được những tồn tại về PCCC theo quy định… Với chợ hạng một như Ngã Tư Sở, đầu tư công còn vướng mắc, phương án phù hợp cho phép là xã hội hóa. Thế nhưng, khi nghiên cứu cũng như đặc thù riêng vẫn còn trở ngại nên phạm vi đầu tư gặp nhiều khó khăn…
Có thể thấy rằng, câu chuyện các chợ bị đình chỉ nhưng vẫn hoạt động không chỉ phản ánh vấn đề về PCCC, mà còn cho thấy lỗ hổng trong công tác quản lý đô thị. Đình chỉ nhưng không có giải pháp thay thế, không có phương án di dời tiểu thương, không có kế hoạch cải tạo chợ, dẫn tới tình trạng “lệnh cấm” cứ treo lơ lửng… Bên cạnh đó, cũng cần nhìn nhận trách nhiệm từ phía chính quyền cơ sở. Nếu việc giám sát thực thi quyết định đình chỉ được thực hiện nghiêm túc, không có chuyện chợ vẫn tấp nập ngày ngày. Việc để tình trạng này kéo dài nhiều năm mà chưa được xử lý triệt để vô hình trung đang tạo ra tiền lệ xấu, mà còn khiến người dân luôn phải đối mặt với hiểm họa bởi nguy cơ cháy nổ… Chợ Ngã Tư Sở, chợ Phùng Khoang và nhiều chợ nội đô khác đang tồn tại như những “quả bom nổ chậm”. Càng để lâu, nguy cơ càng lớn, chẳng khác nào những vết đen nhức nhối ngay giữa lòng Thủ đô. Nếu không có giải pháp quyết liệt, nguy cơ hiểm họa xảy ra, điều mà không ai mong muốn…
(Còn nữa)
Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH - Công an TP Hà Nội đã có buổi làm việc với UBND phường Đại Mỗ triển khai thực hiện công tác quản lý Nhà nước về PCCC&CNCH trên địa bàn trong giai đoạn mới. Phòng đã đưa ra các hướng dẫn chi tiết về việc rà soát, điều tra cơ bản các cơ sở thuộc diện quản lý về PCCC trên địa bàn (trong đó có chợ Phùng Khoang); yêu cầu tăng cường công tác tuyên truyền, xây dựng phong trào toàn dân tham gia PCCC&CNCH; kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm về PCCC...
Đạt Lê
Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/ky-2-nghich-ly-cho-bi-dinh-chi-van-ngang-nhien-hoat-dong-431549.html