Kỳ 3: Vũng Chào kín gió vẫn úp tàu

2 giờ trướcBài gốc

Sóng thần trong vịnh

Mờ tối ngày 06/11/2025, thông tin về cơn bão số 13 dồn dập được phát đi trên các phương tiện thông tin đại chúng, lan tỏa trên các nền tảng của mạng xã hội. Từ bến tàu Vũng Chào (phường Sông Cầu, tỉnh Đắk Lắk) nhìn ra vịnh, mây đen kịt soi bóng xuống mặt nước tạo ra màu xám xịt. Trước đó, nhiều gia đình đang làm nghề nuôi tôm hùm trên vịnh luôn đắn đo với việc "bám trụ để bảo vệ tài sản hay về nhà núp bão". Rồi nhiều người quay về vì chính quyền và Bộ đội biên phòng cấm không được ở lại ngoài bè, rất nguy hiểm.

Ông Phạm Văn Tiến, một người dân địa phương nhìn ra những chiếc tàu đang neo gần nhau ở giữa Vũng Chào, cách bờ gần 1km. Mấy chục năm nay, cứ có gió bão là tàu, ghe khắp nơi tuôn về Vũng Chào neo đậu và chờ ngớt gió thì tiếp tục ra khơi. Vì Vũng Chào khá kín gió, một dãy núi bao bọc ở phía Đông, vì vậy có thời điểm tàu đánh cá của ngư dân nhiều tỉnh trên hành trình đi đánh bắt, gặp bão cũng chạy vô Vũng Chào tránh gió. Đó là tàu của bà con ngư dân ở Quảng Nam (nay là thành phố Đà Nẵng), Quảng Ngãi, Quảng Trị...

Cảnh tàu thuyền bị bão đánh tan nát ở Vũng Chào đi vào lịch sử thiên tai đối với người dân. Ảnh: Lê Văn Chương

Nhưng rồi đối với cơn bão số 13 thì phần lớn các thuyền trưởng đều lắc đầu "xin thua". Ngư dân Tô Đình Mùi, một thanh niên chuyên làm nghề vận chuyển thức ăn cho tôm trên Vũng Chào mô tả lại: "Trời chập tối là gió khủng khiếp, mọi người nói với nhau, chắc bè phao ngoài đó nát hết, bởi vì nước liên tục dâng lên cao cả mét". Đêm bão vào, anh Mùi ở trong ngôi nhà sát mép nước của Vũng Chào nên tận mắt chứng kiến cảnh giống như sóng thần trong vịnh.

Vì gió bão liên tục đổi hướng, nên dãy núi thấp bao ở hướng Đông của Vũng Chào cũng đành... "chào thua". Gió xoáy, gió đổi chiều đã khiến một số tàu neo buộc giữa Vũng Chào bắt đầu tấp về phía bờ Đông, ngay trước ngôi nhà anh Mùi đang trú bão. Trong bóng đêm, những chiếc tàu nặng hàng chục tấn giống như quả bóng, bị sóng gió đẩy văng lên cao rồi lại hạ xuống thấp. Vậy rồi cứ chiếc này chồng lên chiếc kia. Trong âm thanh ầm ĩ và ghê rợn đó có cả tiếng người la, kêu cứu, kêu chạy thật nhanh.

Khi những chiếc tàu chồng chất lên nhau giống như bị sóng thần, gió quần đảo và hú lên từng hồi nghe nổi da gà. Từng mảng vỡ của tàu cá, nhất là phần mái tàu, nắp hầm tàu, be tàu, cửa tàu, cửa kính bắt đầu bị gió xé ra và thực hiện một "vũ điệu" mưa gỗ. Nhiều âm thanh vang lên giống như đá từ trên trời rơi xuống với những mảng nóc tàu chao lượn trên không gian, sau đó đập xuống mái nhà nơi anh Mùi đang ngồi. "Mưa gỗ" đã khiến nhiều người ẩn nấp ở sát Vũng Chào không dám ló đầu ra ngoài. Có ngư dân cà nhắc với cái chân bị thương chạy vào nhà nhờ băng bó. Theo thống kê của UBND phường Sông Cầu, có khoảng 200 ghe, tàu và thuyền thúng bị sóng đánh dạt vào bờ, hư hỏng nặng.

Mẹ thuyền trưởng Phan Bá Dũng khóc cạn nước mắt vì tài sản là chiếc thuyền đánh cá bị bão số 13 đánh chìm. Ảnh: Lê Văn Chương

Cầu cá về lồng

Giữa trưa nắng chói chang, tại khu vực bè nuôi cá của anh Lê Kim Thành ở đầm Cù Mông, xã Xuân Cảnh, tỉnh Đắk Lắk vẫn thấp thoáng bóng người bám bè với khuôn mặt đăm đăm và câu nói "giờ này cá đói, nó sắp về đòi ăn rồi". Vài ngư dân cho biết "lưới vây tàu cá, giờ muốn dứt lưới ra để đi biển cũng đâu có được, trôi hết cá của người ta". Khi tới các bè nuôi cá thì càng hiểu rõ hơn, việc khắc phục sau bão đối với cây đổ, cột điện ngã, nhà bay mái... có thể thực hiện trong vài ngày, một tuần. Nhưng với nghề nuôi cá trên đầm Cù Mông cũng như rất nhiều đầm khác ở tỉnh Đắk Lắk này đều lâm cảnh giống cuộn chỉ rối.

Anh Thành và các ngư dân phải nhẹ tay dỡ từng thanh tre đâm xiên, đâm ngang khắp nơi, sau đó thò tay xuống lồng cá để tìm cá chết vớt ra ngoài. Các ngư dân nuôi cá cho biết, có những lồng bị toạc lỗ nhỏ, mình giật mạnh giàn tre thì sẽ toạc ra thêm lỗ to và cá sẽ tràn ra ngoài, như vậy sẽ trở thành thiệt hại kép. Mỗi ngư dân miêu tả thảm trạng lồng bè của mình một kiểu khác nhau, nhưng cơ bản là mọi người đều tuyệt vọng với lứa cá sắp đến kỳ thu hoạch.

Nếu bà con ngư dân ở Vũng Chào chủ yếu nuôi tôm hùm thì ngư dân ở đầm Cù Mông nuôi cá dìa, cá mú, cá chim. Một phụ nữ gạt nước mắt đứng khóc trên bè và nói: "Giá cá mú nuôi hơn 9 tháng rồi có giá 340.000 đồng/kg đã định bán, nhưng giờ gặp bão lũ, thì mất sạch trơn, trắng tay rồi". Ông Phan Trần Vạn Huy - Bí thư Đảng ủy xã Xuân Cảnh - cho biết, thống kê sơ bộ, toàn xã có khoảng 500 hộ dân nuôi trồng thủy sản thì có đến hơn 50% bị ảnh hưởng nặng do bão số 13 và nhiều hộ dân gần như mất trắng.

Sáng 04/12, lực lượng Công an Khánh Hòa tổ chức di dời người dân ở khu vực trũng thấp có nguy cơ ngập sâu trên địa bàn. Ảnh CTV

Sau cơn bão và lâm cảnh chưa biết gỡ kiểu gì, anh Nguyễn Văn Ba sáng nào cũng chạy ra nhìn đống tre rối trong lồng bè. Tổng số cá anh nuôi khoảng 30.000 con, nhưng bây giờ chỉ còn khoảng 5.000 con. Thở dài xong, anh Ba lại quay ra câu cá. Gần như tất cả các hộ dân nuôi cá đều tổ chức "câu cá cầu may". Anh Ba nói: "Ngày nào mình cũng cho cá ăn, bây giờ tới giờ nó đói rồi, thả câu may ra nó nhớ mồi và bắt lại mỗi ngày vài con. Gỡ được con nào, hay con đấy".

Tàu mắc cạn

Vượt khỏi đèo Cù Mông tỉnh Bình Định cũ, nay là tỉnh Gia Lai là đến vùng đất Phú Yên, nay là tỉnh Đắk Lắk. Khung cảnh biển, bờ đẹp như tranh vẽ. Nhìn trên Google Maps, những mảng núi, lục địa giống như tảng nham thạch khổng lồ bò ra biển, bao bọc một vùng nước rộng lớn, kiến tạo ra các vùng vịnh khá yên bình có tên gọi là đầm Cù Mông, Vũng Chào, Vịnh Xuân Đài, Vũng Rô. Vì thiên nhiên ưu đãi nên từ năm 1832, nhà Nguyễn đã xây dựng thành An Thổ vì nơi này là trung tâm hành chính của tỉnh Phú Yên.

Cơn bão số 13 được cảnh báo sớm, vì vậy phần lớn tàu đánh cá mang biển kiểm soát PY của bà con ngư dân địa phương và một số tàu đánh cá mang biển số BĐ của ngư dân tỉnh Bình Định cũ, nay là tỉnh Gia Lai đã chạy vào các vùng nước yên bình này. Ông Phạm Văn Tiến, 63 tuổi, nhà ở ngay trước Vũng Chào cho biết, hồi giờ cứ có bão là ghe chạy vô đây tránh trú, cứ neo giữa vũng là an toàn nhất, tuy nhiên cơn bão 13 này mạnh quá nên tàu bè tan nát hết sạch trơn.

Khung cảnh trên giống như đầm Đề Gi, tỉnh Bình Định cũ. Thuyền trưởng Phan Bá Dũng ngồi thẫn thờ bên chiếc tàu BĐ 92290 TS với người mẹ già và nghe bà sụt sùi nói: "Đầm này êm lắm, không ngờ vẫn trôi tàu, 6 anh em ruột chung 2 chiếc tàu, mà bây giờ mất hết cả 2. Không biết làm gì để vực dậy nổi đây". Theo thống kê của địa phương, có 7 tàu cá bị sóng đánh chìm, 20 tàu hư hỏng và 10 tàu mắc cạn. Số tàu cá ở tỉnh Gia Lai bị thiệt hại ít hơn ở tỉnh Đắk Lắk, nhưng chiếm phần lớn là tàu công suất lớn.

Thuyền trưởng Dũng mô tả, nước dâng cao như sóng thần khi bão sắp vô, ban đầu là gần một mét, rồi nước dâng, gió thổi, mưa như trút, tàu neo rất chắc chắn nhưng vẫn bị đứt dây, trôi hàng ki-lô-mét.

(Còn tiếp)

Người dân Khánh Hòa tiếp tục... chạy lũ

Đợt mưa lũ kéo dài vừa qua khiến nhiều khu vực ở Khánh Hòa bị ngập sâu; nhiều người chết, hàng nghìn héc-ta lúa, hoa màu và cây ăn quả trên địa bàn chìm trong nước lũ; nhiều đàn gia súc, gia cầm bị cuốn trôi, gây thiệt hai nặng nề cho người nông dân; hệ thống nhà cửa, chuồng trại bị hư hỏng, làm gián đoạn sinh kế của hàng nghìn hộ dân, khiến nhiều hộ dân rơi vào cảnh "trắng tay". Trong khi người dân vùng trũng Khánh Hòa đang cố gắng khắc phục hậu quả mưa lũ, tái thiết lại cuộc sống, thì một đợt lũ mới lại về, người dân Khánh Hòa lại tiếp tục căng mình chạy lũ vì mưa lớn trở lại. Sáng 04/11, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu các sở, ngành, địa phương khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó, bảo đảm an toàn cho người dân và tài sản. UBND các xã, phường và đặc khu phải rà soát ngay các khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở, ngập sâu kéo dài; chủ động tổ chức di dời, sơ tán dân theo phương châm "4 tại chỗ". Những địa điểm đã được cảnh báo mức nguy hiểm phải hoàn thành việc di dời dân trước khi mưa lũ gia tăng. Theo thông tin cập nhật lúc 9 giờ ngày 04/12 của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Khánh Hòa, hiện nay, lũ trên sông Cái Nha Trang tại trạm Đồng Trăng đang lên nhanh, trên sông Dinh Ninh Hòa và sông Cái Phan Rang lũ dao động ở trên dưới mức báo động 1. Cảnh báo trong 24 giờ tới, lũ trên các sông tỉnh Khánh Hòa dao động ở mức báo động 1 - 2, riêng sông Cái Nha Trang lũ ở trên dưới mức báo động 2. Đề phòng nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi; mưa lũ ảnh hưởng đến an toàn các hồ chứa; ngập úng vùng trũng thấp, ven sông, khu đô thị trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.

Văn Chương - Duy Luân

Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/vu-an/phong-su/ky-3-vung-chao-kin-gio-van-up-tau_186485.html